Καθοριστικό για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή κρίνεται το τετ-α-τετ Τραμπ – Νετανιάχου στο Λευκό Οίκο στις 29 Δεκεμβρίου.
Οι συνομιλίες θα κρίνουν εν πολλοίς όχι το εάν θα εφαρμοστεί η Β’ Φάση του Σχεδίου Τραμπ διότι αυτό πρέπει να θεωρείται δεδομένο – να επιχειρηθεί τουλάχιστον – αλλά στο τι αυτό συνεπάγεται. Και τα διακυβεύματα είναι πολύ σοβαρά ειδικά για το Ισραήλ.
Εν αρχή είναι η Τουρκία. Η Άγκυρα ασκεί ασφυκτικές πιέσεις στην Ουάσινγκτον προκειμένου να μεταβάλει το Ισραήλ την απόλυτη στάση του στο ζήτημα της παρουσίας Τούρκων «ειρηνευτών» στη Γάζα για να συμμετάσχουν στη Διεθνή Δύναμη Σταθεροποίησης (ISF). Η Ιερουσαλήμ απορρίπτει κάθε συζήτηση ενός τέτοιου ενδεχομένου εκτιμώντας ότι η Τουρκία θα το χρησιμοποιήσει για να προωθήσει την εδραίωσή της στην περιοχή αλλά και για να προβαίνει σε αδιάκοπες προβολές ισχύος και ενδεχομένως προβοκάτσιες έναντι του Ισραήλ.
Η Τουρκία όμως δεν το βάζει κάτω.
Σήμερα ο τουρκικός Τύπος έβριθε δημοσιευμάτων και αναφορών πανομοιότυπων και αποδιδόμενων – ορθώς όπως η ομοφωνία έδειχνε – σε τουρκικές πηγές ασφαλείας. Άλλωστε η Τουρκία είναι μια χώρα στην οποία ουδείς δημοσιογράφος θα τολμούσε να αποδώσει οτιδήποτε σε πηγές ασφαλείας χωρίς αυτό να προέρχεται ξεκάθαρα και ρητά από εκεί και να έχει διοχετευθεί επί τούτου.
Σύμφωνα λοιπόν με τα δημοσιεύματα, τα οποία δεν πέρασαν καθόλου απαρατήρητα στο Ισραήλ, Τούρκος αξιωματούχος δήλωσε υπό τον όρο της ανωνυμίας, πως η Τουρκία δεν έχει κανένα πρόβλημα με την αποστολή στρατευμάτων στη Γάζα για να ενταχθούν στην ISF. «Οι Αμερικανοί μας θέλουν επίσης πολύ εκεί, ενώ το Ισραήλ αντιτίθεται. Οι Αμερικανοί πιέζουν το Ισραήλ να υπάρχουν τουρκικά στρατεύματα», φέρεται να δήλωσε ο Τούρκος αξιωματούχος.
Η Τουρκία ως εγγυητής της εκεχειρίας Ισραήλ-Χαμάς, ανέφερε, «πρέπει να είναι εκεί» και πρόσθεσε: «Οι δυνάμεις μας είναι έτοιμες. Έχουμε προετοιμάσει όλες τις απαραίτητες μονάδες. Μόλις δοθεί η εντολή, θα σχηματίσουμε αμέσως μια αρθρωτή μονάδα».
«Δεν μπορείτε να πείτε ότι ‘τα τουρκικά στρατεύματα δεν μπορούν να έρθουν’ όταν είναι σαφές ότι η Τουρκία είναι μια από τις χώρες που εργάστηκαν σκληρότερα για να επιβάλουν την εκεχειρία και συντόνισαν την ανταλλαγή [ομήρων στη Γάζα με κρατούμενους στις ισραηλινές φυλακές]», φέρεται να δήλωσε.
Το ζήτημα θα είναι μετά βεβαιότητας στη συζήτηση Τραμπ – Νετανιάχου και όπως όλα δείχνουν θα είναι το πρωταρχικό. Το Ισραήλ όμως ανθίσταται στις πιέσεις και είναι βέβαιο πως εάν μπορεί να θα κρατήσει ένα θέμα κλειστό, θα είναι αυτό. Ο δε Βενιαμίν Νετανιάχου έχει ακόμα ένα λόγο να κρατηθεί αμετακίνητος: Μια τέτοια αποδοχή την οποία κανένας Ισραηλινός δεν θα ήθελε, θα ενισχύσει την αντιπολίτευση η οποία θα επαναλάβει πολύ πειστικά αυτή τη φορά ότι όλα αυτά είναι αδιέξοδα της πολιτικής Νετανιάχου και του πού οδήγησε τη χώρα. Σε μια στιγμή κατά την οποία η δημοτικότητά του ανεβαίνει και ο Νετανιάχου ολοφάνερα ράβει κοστούμι για τις Βουλευτικές του Οκτωβρίου, ίσως δε και ενωρίτερα, το τελευταίο που θα ήθελε θα ήταν αυτό.
Το δεύτερο μεγάλο ζήτημα στην ατζέντα θα είναι βέβαια το Ιράν. Σε κλειστή συνεδρία χθες βράδυ στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και Ασφάλειας της Κνέσετ με τη συμμετοχή εκπροσώπων του IDF, εξήχθη το συμπέρασμα ότι, με βάση νέα στοιχεία επιβεβαιώνεται ότι το Ιράν έχει επιστρέψει στην παραγωγή βαλλιστικών πυραύλων υψηλής τεχνολογίας, με στόχο την επαναφορά της πλήρους επιχειρησιακής του πληρότητας.
Επιπροσθέτως φαίνεται πως εντείνει τις προσπάθειές του να εξασφαλίσει από την Κίνα κυρίως υλικό και τεχνολογία για να προχωρήσει άμεσα με το πυρηνικό του πρόγραμμα. Οι ΗΠΑ προσπαθούν να μην διαταράξουν αυτή τη στιγμή ισορροπίες στην περιοχή κρίνοντας ότι κάτι τέτοιο δεν τις συμφέρει. Το Ισραήλ όμως δεν είναι διατεθειμένο να αφήσει να προχωρήσει το Ιράν, είτε στο ένα είτε στο άλλο.
Το τρίτο είναι βέβαια η Συρία, με το Ισραήλ να είναι εξαιρετικά επιφυλακτικό έναντι της όποιας ιδέας για συμφωνία ασφάλειας με τη Δαμασκό, κυρίως λόγω της απαίτησης της τελευταίας η Ιερουσαλήμ να αποχωρήσει άμεσα από τη ζώνη την οποία δημιούργησε επί του συριακού εδάφους για προστασία των συνόρων του Ισραήλ. Έτσι ξεκαθαρίζει ότι αν και δεν προτίθεται να αφήσει τον IDF εκεί επί μακρόν, εντούτοις δεν πρόκειται να φύγει τώρα.
Για το θέμα των Τούρκων στη Γάζα, η Ιερουσαλήμ θα πρέπει να βρει μια λύση για τον Τραμπ και τις τουρκικές πιέσεις, με μια Τουρκία ο ρόλος της οποίας αναβαθμίστηκε σημαντικά και με τα αραβικά κράτη να είναι απρόθυμα να μιλήσουν ανοιχτά για το γεγονός ότι εναντιώνονται εξίσου στην τουρκική παρουσία. Το ζήτημα του Ιράν είναι εξαιρετικά πολύπλοκο και κανείς δεν μπορεί να ξέρει πόσο, τι αλλά και εάν θα αποδώσει η συζήτηση.
Όσο για την Συρία ίσως υπάρχουν περιθώρια και υπαλλακτικές λύσει και σίγουρα υπάρχει μεγαλύτερο περιθώριο εξεύρεσής τους από ότι στα άλλα δύο θέματα.
Πάντως εάν είναι αληθής η φερόμενη δήλωση συνεργάτη του Νετανιάχου τις προάλλες ότι δηλαδή, όσο πιο πολύ μιλά κανείς με τον Τραμπ τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να τον πείσει, ο Νετανιάχου ενδέχεται να στείλει ζητήματα στην παράταση. Ελπίζοντας ότι μπορεί να προλάβει δυσάρεστες εξελίξεις.
