Η επίθεση το περασμένο Σάββατο στην Παλμύρα η οποία στοίχισε τη ζωή σε δύο Αμερικανούς στρατιώτες και τον επίσης Αμερικανό διερμηνέα τους έχει, όπως φαίνεται, βαθύτερες συνέπειες στις σχέσεις της Ουάσινγκτον με τη «νέα» Δαμασκό από ό,τι αρχικά είχε εκτιμηθεί. 

Η ταυτότητα του δράστη και ειδικότερα το γεγονός ότι ήταν μέλος των υπηρεσιών ασφαλείας του καθεστώτος αλ Σάρα είχε προκαλέσει εξ αρχής τριγμούς, αν και έκπληξη δεν φαίνεται να προκάλεσε σε κανέναν. Το πρόβλημα της διείσδυσης τρομοκρατών του ISIS στις υπηρεσίες ασφαλείας ήταν γνωστό. Η ταχύτητα με την οποία χρειάστηκε να στρατολογηθούν άντρες μετά την πτώση Άσαντ, δεν άφησε μεγάλα περιθώρια διερεύνησης του ποιός ήταν (σίγουρα) τι. Φυσικά, υπήρξε έλεγχος αλλά όλοι γνώριζαν ότι υπήρξε και διείσδυση.

Η Δαμασκός υποστηρίζει ότι είχε συμβουλεύσει τους Αμερικανούς στρατιωτικούς ότι το ταξίδι στην περιοχή της Παλμύρας είναι εξαιρετικά επικίνδυνο, κυρίως λόγω του γεγονότος πως, έξω από την πόλη προς το βορρά αλλά και προς το νότο η περιοχή λίγο έως και καθόλου ελέγχεται από τη Δαμασκό. Tο θέμα είναι πως δεν επρόκειτο απλά για μια “Green-on-blue”, όπως αποκαλείται στον αμερικανικό στρατό, επίθεση. Δεν ήταν δηλαδή μια απλή επίθεση από φίλιες δυνάμεις ή από κάποιον στρατιώτη μεμονωμένα. Ο συγκεκριμένος δράστης είχε πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες και τόσο εκείνος – όσο ζούσε – όσο και η υπόλοιπη Πέμπτη Φάλαγγα εντός της κυβέρνησης διοχέτευαν και διοχετεύουν ακόμα απόρρητα στοιχεία και πληροφορίες στους τρομοκράτες του ISIS.

Η εκτίμηση – και στο Ισραήλ – είναι πως θα υπάρξουν μεγάλες αλλαγές κυρίως ως προς τα πρωτόκολλα που εφαρμόζονται στην αξιολόγηση της απειλής του ISIS o οποίος ανασυγκροτείται και αποτελεί ενδυναμώνεται όχι μόνο εκτός της κυβέρνησης αλ Σάρα και σε περιοχές «μεικτού» ελέγχου της Δαμασκού και του ISIS αλλά και εντός του πυρήνα της κυβέρνησης και του καθεστώτος.

Αν και η Ουάσινγκτον απέφυγε να αποδώσει την ευθύνη στη Δαμασκό, η πίεση προς το καθεστώς από τις ΗΠΑ αυξάνεται ραγδαία. Η δε κυβέρνηση αλ Σάρα θα κληθεί να αποδείξει ότι παραμένει αξιόπιστος εταίρος και ότι μπορεί να εκκαθαρίσει τις δυνάμεις ασφαλείας από τους πράκτορες του ISIS. Η Δαμασκός έσπευσε να συλλάβει 11 άτομα για την επίθεση της Παλμύρας προκειμένου να αποδείξει ότι είναι αποφασισμένη να ελέγξει τα πράγματ. Το ερώτημα όμως δεν αφορά την προθυμία. Αφορά την ικανότητά της.

Το Ισραήλ δεν εμπιστεύεται το καθεστώς αλ Σάρα και το διακηρύττει με κάθε ευκαιρία. Ωστόσο τα πράγματα δεν είναι απλά για την Ιερουσαλήμ καθώς όσο κι αν προσπαθεί να μην μπει στην όποια ουσιαστική διαδικασία με τη «νέα» Δαμασκό, κανείς σήμερα δεν μπορεί να πει τι θα γίνει εάν το καθεστώς καταρρεύσει και η χώρα οδηγηθεί σε έναν νέο εμφύλιο. 

Εκ πρώτης όψεως αυτό θα συνέφερε το Ισραήλ καθώς το ίδιο (και οι περιοχές των Δρούζων που προστατεύει) δεν θα ήταν άμεσα μέρος αυτής της διαμάχης. Από την άλλη όμως η παρουσία των ΗΠΑ επί του εδάφους στη Συρία ειδικά στο βορρά και τις περιοχές των Κούρδων είναι κάτι που το Ισραήλ δεν θα ήθελε να χάσει καθώς, μια αποχώρηση των δυνάμεων των ΗΠΑ θα οδηγήσει πιθανότητα σε νέες περιπέτειες με την Τουρκία και σε αύξηση της επιρροής της.

Το σενάριο δεν είναι καθόλου απίθανο και αυτό το Ισραήλ το γνωρίζει. Εάν ο ISIS συνεχίσει τα χτυπήματα εκ των έσω το καθεστώς θα έχει πρόβλημα τόσο επιβίωσης όσο και με τις ΗΠΑ. Και μια παρατεταμένη κατάσταση αυτού του είδους μπορεί να αλλάξει άρδην τα δεδομένα στις σχέσεις Δαμασκού – Ουάσινγκτον. 

Η σημερινή κίνηση του Ντόναλντ Τραμπ να προσθέσει τη Συρία στη λίστα με τις χώρες οι υπήκοοι των οποίων δεν επιτρέπεται να εισέρχονται στις ΗΠΑ, είναι (και) μια προειδοποίηση προς τη Δαμασκό ότι ο Τραμπ δεν ευτυχής για όσα συμβαίνουν. Από την άλλη ο Λευκός Οίκος θέλει πάση θυσία τη σταθερότητα στη Συρία – την σταθερότητα του καθεστώτος γιατί ευρύτερα δεν γίνεται ακόμα – και σίγουρα δεν θα ήθελε να αρχίσει η όποια νέα εμφύλια περιπέτεια αφού, κάτι τέτοιο απειλεί τα σχέδιά του για την περιοχή αλλά και την εικόνα που θέλει να βγάζει ως ο μεγάλος ειρηνοποιός που έχει καταφέρει να βάλει τέλος σε τόσες συγκρούσεις.

Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμες για το πού θα οδηγηθούν τα πράγματα. Η επίθεση όμως στην Παλμύρα αποτελεί, είτε προς τη μία κατεύθυνση κινηθούν τα πράγματα είτε προς την άλλη, σημείο καμπής στις εξελίξεις.