Το θέμα έχει μια σημαντική προσωπική διάσταση, περισσότερο, όμως, ενδιαφέρει η συλλογική διάσταση, εκείνη της εκπροσώπησης ενός επιστημονικού φορέα του τόπου στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και πέρα από αυτό. Είχαμε ξεκινήσει ακόμα νωρίτερα, σε μια εποχή που δηλωνόταν αρμοδίως πως δεν χρειαζόμαστε εργαστήρια κι όποτε είναι πράγματι απαραίτητο θα μπορούσαμε να στέλλουμε τα προϊόντα στο εξωτερικό! Ήταν η εποχή που αμήχανα και πρωτοβουλιακά προχωρούσαν τα πρώτα βήματα της προενταξιακής προσπάθειας που άλλη θεωρούσαμε πως θα ήταν η κατάληξη και ταυτόχρονα η νέα αφετηρία… ευρωπαϊκό κεκτημένο είναι αυτό και διασφαλισμένα τα δικαιώματα του ευρωπαίου πολίτη, χωρίς οποιασδήποτε μορφής διάκριση για θρησκεία και καταγωγή και οποιασδήποτε μορφής προτίμηση και προσανατολισμό. Όταν όμως εκείνοι που διεκδικούν ξεχάσουν το ζητούμενο, δεν μένουν πολλοί άλλοι να το θυμούνται! Ήταν κι εκείνη η προσδοκία, σαν έκθεση ιδεών, για τον ρόλο που η Κύπρος μπορούσε να διαδραματίσει σαν γέφυρα ανάμεσα σε τρεις ηπείρους με τη σύνθετη σημασία, την πολιτική, την πολιτιστική, την κοινωνική, την οικονομική – μπορεί τελικά η σειρά να ήταν ακριβώς ανάποδη αλλά ούτε έτσι δεν μας βγήκε. Δεν είναι αργά να ψάξουμε ξανά για τις προτεραιότητες που, ούτως ή άλλως, όλες υποφέρουν την ώρα που εκείνη η γέφυρα, είκοσι χρόνια σχεδόν μετά, στέρεη δεν είναι! Πάντως το 2004 δεν ήταν μόνο για να μπούμε σε μια ενιαία αγορά που είναι ενδιαφέρουσα και με πολλές προκλήσεις, φτάνει να τις αντιληφθείς και να κάνεις το κάθε τι για να τις αξιοποιήσεις…
Τη συγκυρία την αξιοποιήσαμε, όσοι είμαστε κιόλας διαβασμένοι κι έτοιμοι! Κάποιοι φορείς, επιστημονικοί και περιβαλλοντικοί, είχαν αντιληφθεί τις προκλήσεις! Μια από αυτές ήταν η ποιότητα και οι υποδομές που την υπηρετούν και τη διασφαλίζουν. Δεν θα αναφερθούμε στους πολλούς όρους που ακόμα και αρμόδιοι διατηρούν δογματικά συγχυσμένους στο μυαλό τους και στις τοποθετήσεις τους. Είναι πρόσθετα περίεργο που ούτε τη σημασία τους δεν κατάλαβαν κι ας πέρασαν τόσα χρόνια κι ας απηύθυναν, γραμμένους από άλλους, τόσους χαιρετισμούς… Ενδιαφέρει μόνο μια επετειακή συγκυρία: Μάϊος ήταν και τότε, το 1997, ίδιες ημερομηνίες όπως και φέτος με τη διοργάνωση στη Βέρνη, τις μέρες που πέρασαν, της Εβδομάδας Εurachem. Πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό δίκτυο εθνικών φορέων περί τη Χημεία και συναφείς επιστήμες και με κεντρικό ενδιαφέρον την αξιοπιστία του εργαστηριακού ελέγχου. Όταν ήρθε η ώρα των αντιπροσωπειών να κάνουν μια ανασκόπηση της δράσης τους, το μυαλό πήγε πίσω εικοσιέξι χρόνια… Ήταν πολλές από τότε αυτές οι Εβδομάδες, «είδαμε» πολλές πόλεις μέσα από συνεδριακά κέντρα, πανεπιστήμια κι εργαστήρια, μοιραστήκαμε σκέψεις και εισηγήσεις, μάθαμε πολλά (όσοι συμμετείχαμε για αυτό τον σκοπό αυτό κι όχι για το ταξίδι) κι όταν ήρθε η σειρά μας να φιλοξενήσουμε εμείς τους ευρωπαίους συνάδελφους, το καταφέραμε με τρόπο που ακόμα τον θυμούνται. Πέρα από το επιστημονικό θυμούνται την εκτός λογικής κατοχική γραμμή που μοιράζει την πόλη μα και την ύπαιθρο. Το πολιτιστικό στοιχείο που (ποιοτικό κι αυτό) πλαισίωνε το πρόγραμμα της κάθε διοργάνωσης έχει κι αυτό καταγραφεί στο αρχείο της Ποιότητας.
Δυο φορές οργανώσαμε Εβδομάδες (2002 και 2017), πολλά ήταν τα προγράμματα κατάρτισης στελεχών εργαστηρίων (αναλυτικών, μικροβιολογικών και κλινικών) με σημαντική τη συμμετοχή από γειτονικές μα και πολύ πιο μακρινές χώρες – τη Νορβηγία ή τη Σιγκαπούρη δεν τις λες και γειτονικές, με εκπαιδευτές αξιολόγους επιστήμονες, φίλους από το εξωτερικό μα και Κύπριους, που προσέφεραν αφιλοκερδώς γνώση κι εμπειρίες (τα έχει αυτά η οικογένεια της Eurachem), με σταθερή κι ευάριθμη εκπροσώπηση στελεχών από την Κύπρο σε δράσεις στην Ευρώπη και στα όργανα της Eurachem (Γενική Συνέλευση, Εκτελεστική Επιτροπή, θεματικές ομάδες εργασίας – μέχρι και μια διετή θητεία Κύπριου προέδρου). Ενεργή η συμμετοχή και στις εκδόσεις της Eurachem. Τελικά μια λωρίδα εκείνης της γέφυρας ανάμεσα στις ηπείρους, που λέγαμε, έχει εξασφαλιστεί μέσα από τη δουλειά της Παγκύπριας Ένωσης Χημικών και ειδικότερα του Τμήματος Διασφάλισης Ποιότητας.
Αυτές οι σκέψεις και η αναδρομή δεν σηματοδοτούν κάποιο συνολικό απολογισμό – δεν είναι ακόμα η ώρα του, έστω κι αν πλησιάζει. Είναι πολύ αισιόδοξο να βλέπεις νέους συναδέλφους να αναλαμβάνουν ρόλους επιστημονικούς και στο ευρωπαϊκό επίπεδο, πέρα από καθορισμένα ωράρια και συμβατικές προτεραιότητες… Όταν μάλιστα σκεφτείς πόσο γρήγορα πέρασαν τα εικοσιέξι χρόνια, λες πως πρέπει να ενισχύσουν την προσπάθεια πολύ περισσότεροι νέοι συνάδελφοι, τουλάχιστον κάποιοι εικοσιέξι (και βάλε) χρόνια νεότεροι! Όπως και στη σκυταλοδρομία, τη σκυτάλη την παίρνει ο επόμενος, από όρθιους και ζωηρούς συναθλητές, για να έχει η ομάδα μια καλή συνολική επίδοση στο αγώνισμα…
Να θυμόμαστε πως η Ποιότητα δεν αποτυπώνεται μόνο σε ένα πιστοποιητικό καταλληλότητας και μια πρόσκαιρη εγγύηση που (απαραίτητα) συνοδεύουν προϊόντα και υπηρεσίες. Ποιότητα είναι και ένα χαρακτηριστικό για όλες μας τις δραστηριότητες, τις σχέσεις και τις συμπεριφορές μας, στην καθημερινή μας λειτουργία και στην μεταξύ μας επικοινωνία! Χωρίς ημερομηνία λήξης…
ktsimillis@cytanet.com.cy