Πέρασε το διήμερο της άτυπης Νέας Υόρκης και μπήκαμε αμέσως στις μέρες τις επετειακές εκείνου του άλλου καλοκαιριού. Ούτε ένα αισιόδοξο μήνυμα δεν μπόρεσε να ταξιδέψει πάνω από τον Ατλαντικό παρόλο που, υπό τις περιστάσεις, και μόνο το γεγονός πως θα τριτώσει η άτυπη κουβέντα μπορεί και να απαμβλύνει την αίσθηση ενός αδιεξόδου. Την ίδια ώρα το ξέρεις πως ακόμα και η όποια θετική εξέλιξη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί σαν τέτοια αν δεν αξιολογήσεις αν ο δρόμος σε πάει σε σωστό προορισμό.
Oι εκδηλώσεις μνήμης για εκείνο το καλοκαίρι ήταν και φέτος πολλές. Για τους ανθρώπους που χάθηκαν, τους αγνοούμενους που αναζητούνται, τα θύματα των βιασμών που «ξεχάστηκαν» σε κάποιο περιθώριο της μνήμης, για τα σπίτια, τις εκκλησιές και τις κοινότητες, για τις αναμνήσεις που αντιστέκονται στον χρόνο κι ενεργούν σαν σπινθήρες ενημέρωσης για όσους δεν έζησαν τα γεγονότα. Μπήκαμε κιόλας στο δεύτερο μισό του αιώνα και στην τρίτη γενιά που αναγιώνεται σε συνθήκες ημικατοχής…
Από τα πρόσφατα πενιχρά αποτελέσματα, είναι σημαντικό που κάποιες εκκλησίες φτιάχτηκαν μέσα από τις δραστηριότητες της ειδικής Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά, ακόμα κι αν στις συνθήκες της κατοχής μοιάζουν περισσότερο με χώρους μουσειακούς αφού η κατά περίπτωση χρήση τους όχι μόνο υπόκειται σε ποσοστώσεις αλλά ούτε και έχει εξασφαλισμένη την άδεια του καθεστώτος. Η αποκατάσταση κοιμητηρίων ήταν ένα από τα θετικά βήματα που ξεκίνησε ήδη από την άτυπη της Γενεύης. Θα είναι κι αυτά χώροι «μουσειακοί» και δεν θα μας εκπλήξει αν και μόνη η επίσκεψη σ’ αυτά απαιτεί άδεια από το καθεστώς. Γίνεται, άραγε, αντιληπτό από όσους «διεκδικούν» μια λύση στη βάση γεωγραφικού διαχωρισμού, ότι τα κοιμητήρια μπορεί να δηλώνουν το μόνο ίχνος προγενέστερης παρουσίας των ανθρώπων στη «λάθος» ζώνη;
«Ο σφετερισμός ως κανονικότητα 51 χρόνια μετά» ήταν το θέμα της εκδήλωσης που πραγματοποίησε το Κίνημα Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών στον όχι τυχαία επιλεγμένο χώρο του προσωρινού Δημαρχείου της Κερύνειας. Πολλαπλός ο συμβολισμός, σύνθετο και το μήνυμα. Βρεθήκαμε, ουσιαστικά, στον κοντινότερο κερυνειώτικο χώρο! Με την επιβεβαίωση της συνέχειας και την πεποίθηση της προσωρινότητας!
Γιατί, αλήθεια, ξέχασαν την Κερύνεια; Γιατί βολεύονται να μην την αναφέρουν; Γιατί δεν τη συζητούν ούτε κατά την εξέταση των λεγόμενων γεωγραφικών αναπροσαρμογών, με χάρτες, χωριστικές γραμμές, ποσοστά εδάφους; Φταίει, άραγε, που η Κερύνεια είναι κρυμμένη πίσω από το κατεχόμενο βουνό; Mα κι αυτού δεν συνειδητοποιούμε τη θλιμμένη ματιά με το κατοχικό μισοφέγγαρο στην πλάτη; Φταίει ο παραλογισμός της επιδιωκόμενης λύσης με τον γεωγραφικό διαχωρισμό των ανθρώπων του νησιού στη βάση εθνότητας και θρησκείας…
Κατοχή, εποικισμός, δημογραφική αλλοίωση, τουρκοποίηση των τοπωνυμίων, στρατικοποίηση, ισλαμοποίηση, σφετερισμός των κατεχομένων περιουσιών, οικοδομικός οργασμός, πολεοδομική και περιβαλλοντική παραμόρφωση. Όλα αυτά συνθέτουν ένα πολλαπλό έγκλημα πολέμου όπως περιγράφεται στη Συνθήκη της Γενεύης (1949) και σηματοδοτούν ένα εντεινόμενο οικολογικό πρόβλημα, το πιο σημαντικό του τόπου και μοναδικό στον ευρωπαϊκό χώρο…
Ο εποικισμός και ο σφετερισμός αποτελούν δυο όψεις του ίδιου νομίσματος, με σύνθετες προεκτάσεις. Και τα δυο στοχεύουν στη μη αντιστρεπτή αλλοίωση του νησιού και τη σταδιακή τουρκοποίηση. Όχι τυχαία αλλά πολύ μεθοδικά, άρχισαν ουσιαστικά από την πρώτη μέρα της τουρκικής εισβολής. Ήδη η έκταση του εποικισμού έχει μετατρέψει τους Τουρκοκύπριους σε μειονότητα, παραμορφώνοντας ακόμα περισσότερο τα κατεχόμενα ενώ ο σφετερισμός με τα διεθνοποιημένα πλοκάμια του ροκανίζει όλο και περισσότερο την πιο σημαντική θεραπεία στο περιουσιακό. Την ίδια ώρα το συνδυασμένο ξέπλυμα χρήματος οδηγεί αναπόφευκτα και σε άλλες επιπτώσεις.
H επανειλημμένη αναφορά και η προβολή σαν ορόσημου της επερχόμενης τον Οκτώβριο «εκλογικής» διαδικασίας στα κατεχόμενα εμπεριέχει πολλούς κινδύνους. Πριν απ’ όλα παραγνωρίζει ότι από τη διαδικασία αυτή δεν θα εκλεγεί ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων αλλά και των πολλαπλάσιων εποίκων. Ακόμα χειρότερα, με την παρουσία των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων, εκείνος που θα εκλεγεί θα είναι ο εκπρόσωπος, ο τοποτηρητής της Άγκυρας και αυτής τις απόψεις θα συνεχίσει να εκφράζει. Οι όποιες παραλλαγές στην ορολογία διατυπώνονται από διάφορους υποψήφιους ουδόλως διαφοροποιούν την ουσία των εξελίξεων εκτός κι αν η ίδια η Άγκυρα, ξαφνικά και ανέλπιστα, αλλάξει κάτι από το όραμα της γαλάζιας πατρίδας…
ktsimillis@cytanet.com.cy
