Όπως ο εκσυγχρονισμός του δικτύου μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, όπως η εγκατάσταση έξυπνων μετρητών, όπως η εισαγωγή φυσικού αερίου, όπως η εγκατάσταση υποδομών αποθήκευσης ηλεκτρισμού από ΑΠΕ, όπως η προώθηση ηλεκτρικών διασυνδέσεων, έτσι και η λειτουργία ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού είναι πονεμένη ιστορία για την κυπριακή Πολιτεία. Και τους καταναλωτές ηλεκτρισμού.

Υποτίθεται θα έπρεπε να λειτουργήσει πριν 6-7 χρόνια και υποτίθεται θα έφερνε σημαντικές μειώσεις στο κόστος της κιλοβατώρας. Το πρώτο δεν έγινε, το δεύτερο πολύ πιθανό δεν θα γίνει μεσοπρόθεσμα.

Για την ώρα δεν ξέρει και δεν δεσμεύεται κανένας πότε θα ξεπεραστούν τα προβλήματα για να λειτουργήσει η αγορά. Νομοθετικά, το μόνο που έμεινε είναι μια ήσσονος σημασίας τροποποίηση για να διευκολυνθούν οι υπάλληλοι της ΑΗΚ που είναι αποσπασμένοι στον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ) να ενταχθούν μόνιμα, αν το επιθυμούν, στο οργανόγραμμα του Διαχειριστή. Η τροποποίηση μάλλον θα εγκριθεί σύντομα, αλλά από εκεί και πέρα θα ξεκινήσει μια διαδικασία δεκάδων προσλήψεων στον Διαχειριστή, που απαιτεί χρόνο. Και το πόσος χρόνος θα χρειαστεί θα εξαρτηθεί και από τον αριθμό των υπαλλήλων της ΑΗΚ που θα θελήσουν να ενταχθούν στον ΔΣΜΚ.

Κάποια στιγμή -πού θα πάει- θα κλείσει και το θέμα στελέχωσης του Διαχειριστή και θα ανάψει πράσινο για την ανταγωνιστική αγορά. Έτσι ώστε όλοι οι καταναλωτές να έχουν θεωρητικά πρόσβαση στον προμηθευτή της αρεσκείας τους. Ναι, αλλά αυτό είναι που έχουμε πρωτίστως ανάγκη; Ή να υπάρχει στην αγορά ρεύμα πολύ φθηνότερο από το σημερινό; Ρεύμα που η τιμή του δεν θα συνδέεται άρρηκτα και αδικαιολόγητα με το ακριβό ρεύμα της ΑΗΚ από ορυκτά καύσιμα. Θα υπάρχει; Οι απόψεις διίστανται. Υπερτερούν για την ώρα εκείνες που προβλέπουν ελάχιστες μειώσεις τιμών ή και αυξήσεις σε τελική ανάλυση, ιδιαίτερα για τους οικιακούς καταναλωτές.

Χθες, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Αγοράς Ηλεκτρισμού κλήθηκε να σχολιάσει τις νέες αυξήσεις στα τιμολόγια ηλεκτρισμού της ΑΗΚ (περίπου 3% σε σχέση με την προηγούμενη διμηνία) και απάντησε πως «στην Κύπρο έχουμε σχετικά υψηλό κόστος ενέργειας» και ότι «παρά τις αυξήσεις, όσοι έχουν την ευκαιρία να λαμβάνουν ενέργεια από ιδιώτες προμηθευτές την παίρνουν σε μειωμένες τιμές, με εκπτώσεις που κυμαίνονται αναλόγως του προφίλ του καταναλωτή».

Να μας συγχωρεί ο πρόεδρος του συνδέσμου ιδιωτών παραγωγών και προμηθευτών, αλλά δεν είναι για όλους ψηλό το κόστος ενέργειας. Σε ό,τι αφορά τα πλείστα μέλη του συνδέσμου, το κόστος παραγωγής δεν είναι ψηλό. Είναι πολύ χαμηλότερο από το κόστος παραγωγής της ΑΗΚ. Η οποία «δικαιολογείται» να πουλά ακριβά, αφού παράγει ακριβά. Πολλοί λένε πως η ΑΗΚ είναι ασυγχώρητη που συνεχίζει να καίει μαζούτ και ντίζελ, με αποτέλεσμα να μας εγκλωβίσει στα ακριβότερα καύσιμα και σε κόστος 300 εκατομμυρίων τον χρόνο για αποζημιώσεις για την εκπομπή ρύπων. Ωστόσο, δεν είχε την εξουσία η ΑΗΚ να εισαγάγει φυσικό αέριο (της την στέρησαν διαχρονικά οι Κυβερνήσεις, οι οποίες φέρουν τη μεγαλύτερη ευθύνη για το σημερινό κατάντημα).
Θα πρέπει όμως κάποια στιγμή ο Σύνδεσμος Αγοράς Ηλεκτρισμού να μας εξηγήσει για ποιο λόγο τα μέλη του παράγουν ηλεκτρισμό από φωτοβολταϊκά με 6-7 σεντ και το πουλούν μόλις 7-10% φθηνότερα από το ρεύμα της ΑΗΚ, που έχει κόστος καυσίμου σήμερα κοντά στα 21 σεντ την κιλοβατώρα (τελική χρέωση περίπου 34 σεντ).

Ενόσω δεν τοποθετείται επί αυτού ο σύνδεσμος και αρκείται να περηφανεύεται πως τα μέλη του προσφέρουν τιμές χαμηλότερες από εκείνες της ΑΗΚ (αλλά με κέρδος 200 και 300% επί του κόστους παραγωγής) δεν μπορεί να γίνει πειστικός για όσα επαγγέλλεται για τη λειτουργία ανταγωνιστικής αγοράς.