Με εκθέσεις που μοιράζουν ίσες ευθύνες για τα όσα συμβαίνουν εντός και πέριξ της Κύπρου ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών θεωρεί ως κρίσιμης σημασίας οι δύο πλευρές να υποστηρίξουν τον διορισμό απεσταλμένου στο Κυπριακό με στόχο την επαναφορά του Κυπριακού σε τροχιά διαπραγματεύσεων. Σ’ όλα τα ζητήματα που ήγειρε το προηγούμενο διάστημα η Λευκωσία, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών αποφεύγει επιμελώς να καταγράψει ευθύνες.
Ιδιαίτερα εμφανής είναι η προσπάθεια του Αντόνιο Γκουτέρες να κρατήσει ίσες αποστάσεις στην έκθεσή του για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ που καλύπτει την περίοδο 16.12.2021 – 14.6.2022. Ο ΓΓ ΟΗΕ σημειώνει πως οι ενέργειες που αναλήφθηκαν και δίπλα στη νεκρή ζώνη και από τα δύο μέρη, τα επίμονα εμπόδια στο διακοινοτικό εμπόριο, η συνεχιζόμενη προκλητική ρητορική και η έλλειψη προόδου στην αντιμετώπιση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας σχετικά με το περιφραγμένο τμήμα των Βαρωσίων, συνέβαλαν στην περαιτέρω ενίσχυση της δυσπιστίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ίσες αποστάσεις από Γκουτέρες στην έκθεση για το Κυπριακό
Η απουσία προόδου προς την επανάληψη των διαπραγματεύσεων δημιουργεί χώρο για νέα δεδομένα και προκαλεί προκλητικές μονομερείς ενέργειες που αυξάνουν τις εντάσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η ΟΥΝΦΙΚΥΠ συνεχίζει να αντιμετωπίζει σημαντικές δυσκολίες στην προσπάθεια υλοποίησης της αποστολής της.
Όπως τονίζει ο ΓΓ του Συμβουλίου Ασφαλείας, διαπιστώνει με ανησυχία ότι αυτή η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε συστηματική σύγκρουση που θα επιδεινώσει το ήδη δύσκολο κλίμα μεταξύ των δύο πλευρών.
Περαιτέρω καλεί τις δύο πλευρές, να σεβαστούν και να τηρήσουν την οριοθέτηση της νεκρής ζώνης από τα Ηνωμένα Έθνη, η οποία είναι η μόνη οριοθέτηση που αναγνωρίζεται από το Συμβούλιο Ασφαλείας. «Η εισβολή και από τις δύο πλευρές στη νεκρή ζώνη, κυρίως με τη μορφή μη εξουσιοδοτημένης κατασκευής, παραμένει μία από τις κύριες πηγές εντάσεων. Εκτός από τη δημιουργία επιχειρησιακών προκλήσεων για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, αυτές οι ενέργειες δημιουργούν ένα πιο εχθρικό κλίμα στο έδαφος και μεταξύ των πλευρών και εγκυμονούν κινδύνους για την ασφάλεια.
Σε σχέση με το καθεστώς των Βαρωσίων, η ΟΥΝΦΙΚΥΠ συνεχίζει να καθοδηγείται από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ως εκ τούτου, η αποστολή και η Γραμματεία έχουν εκφράσει επανειλημμένα ανησυχία για τις εξελίξεις στο περιφραγμένο τμήμα της πόλης. Τα Ηνωμένα Έθνη συνεχίζουν να θεωρούν την κυβέρνηση της Τουρκίας υπεύθυνη για την κατάσταση στα Βαρώσια.
Ο ΓΓ επανέλαβε την ανησυχία του για τις πρόσφατες εξελίξεις στην περιφραγμένη περιοχή των Βαρωσίων και την έλλειψη ανταπόκρισης στην έκκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας για ανατροπή των ενεργειών που έγιναν μετά την ανακοίνωση της μερικής επαναλειτουργίας της περιφραγμένης πόλης τον Οκτώβριο 2020.Υπενθυμίζει «τις αποφάσεις του Συμβουλίου σχετικά με τα Βαρώσια, ιδίως τα ψηφίσματα 550 (1984) και 789 (1992), και τη σημασία της πλήρους τήρησής τους» διαμηνύοντας ότι η θέση των ΗΕ «παραμένει αμετάβλητη».
Σε άλλο σημείο της έκθεσής του ο ΓΓ ΟΗΕ επισημαίνει πως το οικονομικό χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών διευρύνθηκε σημαντικά, επιδεινώνοντας τις πολιτικές εντάσεις και δίνοντας κίνητρα για παράνομη διακίνηση σε όλη τη νεκρή ζώνη. Αφού σημειώνει πως και οι δύο κοινότητες «υπέφεραν από τις κοινωνικοοικονομικές συνέπειες αυτών των κρίσεων, η τουρκοκυπριακή οικονομία, η οποία ήταν ήδη σε δύσκολη θέση πριν από την πανδημία, επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο.
Ο ΓΓ ΟΗΕ ανησυχεί για το ενδεχόμενο «το οικονομικό χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών θα συνεχίσει να διευρύνεται, μια κατάσταση που τροφοδοτεί τη δυσαρέσκεια και τη δυσπιστία μεταξύ των δύο κοινοτήτων, επιδεινώνει την αποξένωση των δύο τμημάτων του νησιού και δίνει κίνητρα για παράνομη διακίνηση μέσω της ουδέτερης ζώνης».
ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ
Αναγνωρίζει το πρόβλημα
Όπως τονίζεται στην έκθεση, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το νησί αντιμετωπίζει μια πραγματική κρίση ως προς τον αριθμό των αιτούντων άσυλο, των προσφύγων και των παράτυπων μεταναστών που φτάνουν σε μεγάλους αριθμούς σε σύγκριση με το μέγεθος του κυπριακού πληθυσμού. Ωστόσο, η έλλειψη πρόσβασης στις διαδικασίες ασύλου σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συνεχίζει να επιδεινώνει το πρόβλημα και προκαλεί σοβαρή ανησυχία για τα Ηνωμένα Έθνη. Σύμφωνα με το κείμενο της έκθεσης, οι δύο πλευρές καλούνται να συνεργαστούν και να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση της πηγής του προβλήματος.
Στην έκθεση γίνεται αναφορά για μια άνευ προηγουμένου αύξηση των αιτήσεων ασύλου.
