Το εμβληματικό έργο του Μπέρναρντ Πόμερανς «Ο Άνθρωπος Ελέφαντας» προτείνει από τις 21 Νοεμβρίου το Σατιρικό Θέατρο και η Audere Productions, σε διασκευή Φρίξου Μασούρα και σκηνοθεσία Ανδρέα Κυριάκου, με την πρώτη παράσταση να πραγματοποιείται στο Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας.
Η νέα αυτή παράσταση επιχειρεί μια φρέσκια, τολμηρή σκηνική ανάγνωση του έργου, φέρνοντας στο προσκήνιο διαχρονικά ερωτήματα για την αποδοχή, τη διαφορετικότητα, την κανονικότητα, τον στιγματισμό, την κοινωνική αδικία και την ανθρώπινη ευαισθησία.
Πρόκειται για την αληθινή ιστορία του Τζον Μέρικ, ενός παραμορφωμένου άντρα που έζησε στο Βικτωριανό Λονδίνο το 1880 κι έγινε σύμβολο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Η ιστορία του ενέπνευσε συγγραφείς, επιστήμονες και δημιουργούς και μεταφέρθηκε με συγκλονιστικό τρόπο στο θέατρο και τον κινηματογράφο (από τον Ντέιβιντ Λιντς με πρωταγωνιστές τους Τζον Χερτ και Άντονι Χόπκινς).
Το έργο τιμήθηκε με τα βραβεία Tony, Drama Desk, Obie Awards και New York Drama Critics’ Circle. Στην Ελλάδα ανέβηκε για πρώτη φορά το 1980 από τον πρωτοποριακό Δημήτρη Ποταμίτη και το Θέατρο Έρευνας, ενώ στην Κύπρο το πρότεινε το 2012 το Θέατρο Ένα, σε σκηνοθεσία Ανδρέα Χριστοδουλίδη.
Το έργο δεν παρουσιάζεται ως ιστορικό ντοκουμέντο, αλλά ως αλληγορία του σήμερα: οι γιατροί θυμίζουν influencers, οι επισκέπτες του «freakshow», στο οποίο τον ανάγκασαν να εμφανίζεται, είναι θεατές της εποχής των social media. Η σκηνογραφία και η ενδυματολογία ακολουθούν μια γραμμή «αντιφατικού χρόνου», όπου το βικτωριανό συναντά το μοντέρνο. Η παραμόρφωση του Μέρικ υπονοείται μέσα από τη σκηνοθεσία, το σώμα και το φως και όχι με ρεαλιστικά μέσα.
Η αφήγηση είναι πολυφωνική, με τους ηθοποιούς να αναλαμβάνουν εναλλασσόμενους ρόλους και αφηγηματικές λειτουργίες. Είναιμιασύγχρονη σκηνική ανάγνωση ενός εμβληματικού έργου, με ζωντανή επί σκηνής μουσική και τραγούδι, που μεταφέρει στο σήμερα διαχρονικά ερωτήματα για την κανονικότητα, την περιθωριοποίηση και τη συλλογική ευθύνη.
Η σκηνοθετική προσέγγιση του Ανδρέα Κυριάκου δεν περιορίζεται σε ρεαλιστικές απεικονίσεις· αντίθετα, η παραμόρφωση του ήρωα υπαινίσσεται μέσα από φως, κίνηση και σωματικότητα, ενισχύοντας την ενσυναίσθηση χωρίς να καταφεύγει στον οίκτο. Υιοθετεί μια τολμηρή και ερευνητική θεατρική γλώσσα, στηριγμένη στη σωματικότητα, την εναλλαγή ρόλων και τη διάσπαση της αφήγησης, ενισχύοντας την ενσυναίσθηση και προσφέροντας προσβασιμότητα σε πολλαπλά επίπεδα.
Σε μια εποχή που η εξωτερική τελειότητα προβάλλεται ως ιδανικό και οι άνθρωποι εξακολουθούν να βιώνουν τον ρατσισμό και τον κοινωνικό αποκλεισμό, το «Ο Άνθρωπος Ελέφαντας» είναι μια κραυγή αντίστασης στην απανθρωποποίηση και ταυτόχρονα μια έκκληση για ενσυναίσθηση, αποδοχή και σεβασμό.
Για το έργο
Γνωστός ως «ο Άνθρωπος Ελέφαντας», ο Τζον Μέρικ, είναι μια παραμορφωμένη μάζα από οστά και σάρκα, πέρα από κάθε ανθρώπινο μέτρο. Ο «ιδιοκτήτης» του τον κακοποιεί συστηματικά και τον εκμεταλλεύεται για να βγάζει λεφτά, εκθέτοντάς τον σε πανηγύρια ως «τέρας», μπροστά στο έντρομο από το θέαμα πλήθος. Όταν ο γιατρός Φρέντερικ Τριβς τον ανακαλύπτει, τον μεταφέρει στο Νοσοκομείο του Λονδίνου προσπαθώντας να του προσφέρει μια ανθρώπινη και αξιοπρεπή ζωή. Σιγά- σιγά ο Τζoν αποκαλύπτει τον πλούσιο συναισθηματικό και πνευματικό του κόσμο και τη δίψα του για αποδοχή, αγάπη και έρωτα. Θα καταφέρει όμως να αναγνωριστεί από τους γύρω του ως ένας «φυσιολογικός» άνθρωπος κι όχι ως ένα «αποκρουστικό φρικιό»;
Συντελεστές
- Συγγραφέας: Μπέρναντ Πόμερανς
- Σκηνοθεσία: Ανδρέας Κυριάκου
- Μετάφραση/ διασκευή: Φρίξος Μασούρας
- Ηθοποιοί: Χριστόδουλος Μαρτάς, Βασίλης Μιχαήλ, Πέννυ Φοινίρη, Πολυξένη Σάββα, Ελένη Ζαντή, Αντρέας Γεωργίου, Γεωργία Νικολάου, Γιώργος Λίζος, Μαρία Χαρά Τρούσα
- Μουσική: Κωνσταντίνος Ευαγγελίδης
- Μουσικοί επί σκηνής: Κωνσταντίνος Ευαγγελίδης, Κατερίνα Δεσπότη, Χριστίνα Καραβά
- Σκηνογραφία: Ελένη Ιωάννου
- Ενδυματολογία: Σοφία Μαυρομιχάλη/ Κατερίνα Ττάκκα
- Σχεδιασμός φωτισμού: Γιώργος Λάζογλου
- Κατασκευή Σκηνικού: Γιώργος Χριστιανόπουλος
Πού και πότε
- Λευκωσία, Δημοτικό Θέατρο, Παρασκευή 21 Νοεμβρίου, 8.30μ.μ. Πρεμιέρα στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Λευκωσίας, more.com
- Λευκωσία, Κεντρική Σκηνή Σατιρικού Θεάτρου, κάθε Σάββατο 8μ.μ. και Κυριακή 6.30μ.μ. Επιπλέον παραστάσεις: Παρασκευή 5 & 19 Δεκεμβρίου 8μ.μ. ticket.satirikotheatro.com Διάρκεια: 120’
