«Παραθυράκι» στον νόμο του Γενικού Συστήματος Υγείας φαίνεται ότι εκμεταλλεύονται προσωπικοί γιατροί (παίδων και ενηλίκων) προκειμένου να επεκτείνουν τη λίστα των 2.500 δικαιούχων που βάσει νομοθεσίας, δικαιούνται να έχουν εγγεγραμμένους στον κατάλογο τους. Αποτέλεσμα, όπως λέχθηκε κατά τη χθεσινή συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οι γιατροί, λόγω υπερβολικά μεγάλου φόρτου εργασίας, αφού παρακολουθούν στην ουσία πέραν των 3.000 – 4.000 ασθενών, να μην ανταποκρίνονται σωστά στα καθήκοντα τους και να τίθεται σε κίνδυνο η υγεία των πολιτών.
Όπως διαπιστώθηκε, μάλιστα, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, κάποιοι από αυτούς τους γιατρούς, παρουσιάζονται μονίμως ως «αντικαταστάτες» συναδέλφων τους στους οποίους τον κατάλογο μεταφέρουν τους δικαιούχους που παρακολουθούν γεγονός που συνιστά κατάχρηση του δικαιώματος της αντικατάστασης που τους δίνει το Γενικό Σύστημα Υγείας.
Η δημοσιοποίηση περίπτωσης κατά την οποία γονείς, κατήγγειλαν στον ΟΑΥ ότι τα παιδιά τους δεν ήταν ποτέ γραμμένα στον κατάλογο του προσωπικού τους παιδιάτρου, ο οποίος και τα παρακολουθούσε από την ημέρα της γέννησης τους, μάλλον θορύβησε τον Οργανισμό, με τη γενική διευθύντρια, Ιφιγένεια Καμμίτση, να ενημερώνει χθες την κοινοβουλευτική επιτροπή ότι προωθείται αλλαγή της νομοθεσίας προκειμένου να καλυφθεί το κενό και να διορθωθεί η συγκεκριμένη στρέβλωση.
Όπως οι γονείς ανέφεραν κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, τα παιδιά τους παρακολουθούνται από συγκεκριμένο παιδίατρο από την ημέρα που γεννήθηκαν. Με την εφαρμογή του ΓεΣΥ επέλεξαν, ως ήταν φυσικό, τον γιατρό αυτό για να εγγράψουν τα παιδιά τους στον κατάλογο του. Όταν η κόρη τους άρχισε να παρουσιάζει διάφορα συμπτώματα, οι ίδιοι επικοινωνούσαν με τον γιατρό ο οποίος τους έδινε, όπως υποστήριξαν, οδηγίες από το τηλέφωνο ή έστειλαν φωτογραφίες του παιδιού και ο γιατρός τους καθησύχαζε ότι δεν επρόκειτο για κάτι σοβαρό. «Αποτέλεσμα αρκετό διάστημα αργότερα η κόρη μας να διαγνωστεί με καρκίνο σε προχωρημένο στάδιο», είπε ο πατέρας υποστηρίζοντας ότι «αυτό δεν έγινε επειδή ο παιδίατρος δεν είναι καλός γιατρός, αντιθέτως, αλλά επειδή ο γιατρός έχει τόσα πολλά παιδιά να παρακολουθεί που δεν μπορεί να ανταποκριθεί σωστά στις υποχρεώσεις».
Μετά το συμβάν οι γονείς αποφάσισαν να αλλάξουν παιδίατρο και τότε διαπίστωσαν ότι τα παιδιά τους είναι εγγεγραμμένα στον κατάλογο άλλου γιατρού, τον οποίο ο δικός τους γιατρός «αντικαθιστούσε» βάσει σχετικής ρύθμισης που ισχύει εντός ΓεΣΥ. Προχώρησαν σε καταγγελία στον ΟΑΥ (πριν από ενάμιση χρόνο), χωρίς, ωστόσο, μέχρι σήμερα να έχουν λάβει, όπως είπαν, την οποιανδήποτε απάντηση.
Στον ΟΑΥ για τη συγκεκριμένη περίπτωση αποτάθηκε και η πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, πριν από 8 μήνες, όπως η ίδια ανέφερε, χωρίς και πάλι να της δοθούν απαντήσεις. «Για αυτό τον λόγο συζητάμε σήμερα το συγκεκριμένο ζήτημα, διότι πρέπει να δούμε που αρχίζει και που τελειώνει αυτό το δικαίωμα της αντικατάστασης για τους προσωπικούς γιατρούς του ΓεΣΥ», είπε σε τοποθέτηση της.
Ο πατέρας ανέφερε, παράλληλα, ότι λόγω της ασθένειας της κόρης του, διαπίστωσε ότι στον φάκελο της στο ΓεΣΥ, υπάρχουν καταχωρημένα παραπεμπτικά για διάφορες εξετάσεις από τον παιδίατρο που πραγματικά την παρακολουθούσε και δεν υπάρχει καμία απολύτως καταχώρηση από τον παιδίατρο στον οποίο το παιδί του ήταν εγγεγραμμένο. Επίσης, όπως ανέφερε, επί έξι μήνες, από τον Σεπτέμβριο του 2023, είχαν καταχωρηθεί στο ΓεΣΥ περισσότερες από έξι επισκέψεις στον αντικαταστάτη γιατρό και εξέφρασε την έκπληξή του για το γεγονός ότι το Σύστημα δεν εντόπισε κάτι ασυνήθιστο σε αυτό.
«Δεν επιτρέπεται ένας γιατρός να είναι μόνιμα αντικαταστάτης κάποιου άλλου γιατρού»
Η γενική διευθύντρια του ΟΑΥ, Ιφιγένεια Καμμίτση, απαντώντας στις τοποθετήσεις των γονέων του κοριτσιού που εντέλει διαγνώστηκε με καρκίνο, εξήγησε ότι η διαδικασία της αντικατάστασης γιατρού είναι κάτι που επιτρέπεται και στόχο έχει να καλύπτονται οι ασθενείς σε περίπτωση που απουσιάζει ο προσωπικός τους γιατρός. Πρόσθεσε ότι με τον ίδιο μηχανισμό λειτουργούν και οι εφημερεύοντες γιατροί, στους οποίους δίνεται πρόσβαση στους ιατρικούς φακέλους, ώστε να μπορούν να παρακολουθούν εκτάκτως τους ασθενείς, όταν αυτό χρειαστεί, επισημαίνοντας ότι με τον τρόπο αυτό λειτουργούν και τα πολυιατρεία.
Η κ. Καμμίτση παραδέχθηκε, ωστόσο, ότι η διαδικασία αυτή δεν θεσπίστηκε και δεν εφαρμόζεται με τρόπο που να επιτρέπεται η μόνιμη αντικατάσταση μεταξύ των γιατρών. «Δεν επιτρέπεται», όπως είπε, «ένας γιατρός να είναι μόνιμα αντικαταστάτης κάποιου άλλου γιατρού και κυρίως δεν επιτρέπεται να παρακολουθεί ασθενείς ένας γιατρός με την ιδιότητα του αντικαταστάτη», επειδή ο ίδιος έχει συμπληρώσει το όριο των 2.500 ασθενών που προβλέπεται από τη νομοθεσία. «Η μόνιμη αντικατάσταση παραβαίνει το πνεύμα και τη φιλοσοφία του προσωπικού γιατρού», τόνισε η γενική διευθύντρια του ΟΑΥ».
Επειδή, όπως είπε, διαπιστώνεται ότι υπάρχει κάποιο κενό που ενδεχομένως να οδηγεί σε κατάχρηση, ο ΟΑΥ προτίθεται να προχωρήσει σε αναθεώρηση της όλης διαδικασίας, ώστε να καταστεί σαφής ο «προσωρινός» χαρακτήρας των αντικαταστάσεων. Όμως, οι αλλαγές που θα γίνουν, είπε, «σίγουρα δεν θα απαγορεύουν την αντικατάσταση γιατί αυτή λειτουργεί προς όφελος των ασθενών και σίγουρα δεν θα επηρεάζουν την ομαλή λειτουργία των πολυιατρείων τα οποία, επίσης, εξυπηρετούν τους ασθενείς».
Απαντώντας στις διαμαρτυρίες των γονέων αλλά και της προέδρου της Επιτροπής για το γεγονός ότι καταγγελία υποβλήθηκε το 2024 και ακόμα δεν έχει δοθεί κάποια απάντηση από τον ΟΑΥ, η κ. Καμμίτση ανέφερε ότι «ο ΟΑΥ έχει λάβει τις θέσεις του γιατρού και θα προωθήσει τις δέουσες απαντήσεις τόσο προς την οικογένεια, όσο και προς την πρόεδρο της Επιτροπής».
Ο Συνήγορος του Ασθενούς, Μάριος Χαραλαμπίδης, τόνισε ότι το θέμα της αντικατάστασης «δεν κλείνει απλώς με ενημέρωση των ασθενών ότι ο κατάλογος ενός γιατρού συμπληρώθηκε και θα εγγραφούν στον κατάλογο άλλου γιατρού, αλλά θα τους παρακολουθεί ο γιατρός της επιλογής τους. Τίθεται και ζήτημα επεξήγησης της λειτουργίας αυτής, αλλά και των προϋποθέσεων και επακόλουθων της συναίνεσης του ασθενή», είπε ο κ. Χαραλαμπίδης.
Ο πρόεδρος της Παιδιατρικής Εταιρείας Κύπρου, Μιχάλης Αναστασιάδης, ανέφερε ότι με τον θεσμό της αντικατάστασης εξυπηρετούνται οι ασθενείς και επεσήμανε, ότι η διαδικασία χρειάζεται ρύθμιση. Η πρόεδρος της Επιστημονικής Εταιρείας Προσωπικών και Οικογενειακών Γιατρών, Μαίρη Αβρααμίδου, κάλεσε τους εμπλεκόμενους να εστιάσουν στα κενά και στις παρερμηνείες, να προχωρήσουν στις απαραίτητες διορθώσεις, χωρίς όμως, όπως είπε, να καταργηθεί η διαδικασία της αντικατάστασης. Και οι δύο γιατροί, τόνισαν ότι η τηλεφωνική επικοινωνία με τους ασθενείς πρέπει να γίνεται για συγκεκριμένους λόγους και, σίγουρα, όχι για σκοπούς διάγνωσης.
Επίσημα ενημερώθηκαν για τις αλλαγές οι γιατροί
Την περασμένη Παρασκευή, πάντως, ο ΟΑΥ απέστειλε ανακοίνωση προς όλους τους προσωπικούς γιατρούς του ΓεΣΥ, τονίζοντας ότι η αντικατάσταση δεν πρέπει να έχει μόνιμο αλλά πρέπει να έχει προσωρινό χαρακτήρα. Η αναπλήρωση, όπως επισημαίνει ο ΟΑΥ, επιτρέπεται μόνο σε προσωρινή βάση και όχι ως μόνιμη πρακτική, καθώς οποιαδήποτε συστηματική χρήση της αντίκειται στη φιλοσοφία και την αρχιτεκτονική του ΓεΣΥ. Η διαδικασία εφαρμόζεται αποκλειστικά σε περιπτώσεις όπου η παροχή υπηρεσιών από τον θεράποντα ιατρό καθίσταται προσωρινά αδύνατη. Ο Οργανισμός γνωστοποιεί ότι η διαδικασία αναπλήρωσης βρίσκεται υπό επανεξέταση, με στόχο τη βελτίωση και τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του Συστήματος.
