Δια νόμου έλεγχος ιατρών και υπηρεσιών Υγείας – Τι προβλέπει το νομοσχέδιο για το Εθνικό Κέντρο Κλινικής Τεκμηρίωσης

Δια νόμου και από ένα άκρως επιστημονικό σώμα, εκπαίδευση όλων των επαγγελματιών υγείας και έλεγχος γενικά παρόχων και υπηρεσιών. Εφαρμογή κοινών πρωτοκόλλων, αξιολόγηση φαρμάκων και ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού αλλά και εισαγωγή του «medical audit», του ελέγχου δηλαδή της κλινικής και ιατρικής πράξης, η απουσία του οποίου εδώ και δεκαετίες αποτελεί αντικείμενο έντονων συζητήσεων μπροστά και πίσω από τα φώτα της δημοσιότητας, χωρίς να προωθείται.

«Από τη στιγμή που όλοι θέλουμε να υπερηφανευόμαστε για το επίπεδο της ιατρικής και των παρεχόμενων υπηρεσιών στην Κύπρο, πρέπει να θεωρούμε υποχρέωση μας και την παρακολούθηση της ιατρικής πράξης και τον έλεγχο των υπηρεσιών υγείας που παρέχονται από όλους τους επαγγελματίες υγείας», ανέφερε στον «Φ» ο πρόεδρος του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου Πέτρος Αγαθαγγέλου με τον επίτιμο πρόεδρο της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου Μάριο Κουλούμα να τονίζει ότι το νομοσχέδιο που εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο και προβλέπει για τη λειτουργία του Εθνικού Κέντρου Κλινικής Τεκμηρίωσης, «έρχεται για να κλείσει, τη μεγαλύτερη ίσως, τρύπα που υπάρχει αυτή τη στιγμή στον τομέα της Υγείας και έρχεται να καλύψει το διαχρονικό έλλειμμα κλινικών πρωτοκόλλων, κατευθυντήριων οδηγιών και μηχανισμών ελέγχου της κλινικής και ιατρικής πράξης».

Όπως εξήγησε ο πρόεδρος του ΠΙΣ το Κέντρο «έχει στόχο τη διασφάλιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών σε όλα τα επίπεδα, τη διασφάλιση του επιπέδου εκπαίδευσης των επαγγελματιών, την εφαρμογή των πρωτοκόλλων, την αξιολόγηση των φαρμάκων και τη σωστή καθοδήγηση του συστήματος υγείας. Είναι κάτι που η Κύπρος χρειαζόταν διότι μέσω αυτού θα διασφαλίζεται παράλληλα η ισότιμη πρόσβαση των ασθενών σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας».

Η προώθηση και ετοιμασία του νομοσχεδίου που προβλέπει για την ίδρυση, τον τρόπο λειτουργίας και τις αρμοδιότητες του Κέντρου, είπε ο πρόεδρος του ΠΙΣ «αποτελεί μια πολύ ευχάριστη εξέλιξη» ενώ κληθείς να σχολιάσει την εισαγωγή στην Κύπρο του ελέγχου της ιατρικής πράξης ανέφερε ότι «η πρακτική αυτή επιβάλλεται εδώ και αρκετά χρόνια και αποτελεί υποχρέωση της κάθε χώρας να την εφαρμόζει».

Τόνισε ότι η παρακολούθηση της ιατρικής πράξης «είναι αναγκαία, ιδιαίτερα όταν υπάρχει στόχος να αναδειχθεί το επίπεδο της ιατρικής στην Κύπρο», και πρόσθεσε ότι ο ΠΙΣ «έχει ήδη αποδείξει τις προθέσεις του συνδέοντας και τη μοριοδότηση μέσω της εκπαίδευσης των γιατρών με την ανανέωση της ετήσιας άδειας άσκησης επαγγέλματος».

Σημείωσε, τέλος, ότι στο Κέντρο «θα ενταχθούν η Συμβουλευτική Επιτροπή Φαρμάκων (με τη μεταφορά της από τον ΟΑΥ) αλλά και το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Health Technology Assessment», (Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας), που αφορά φάρμακα και ιατροτεχνολογικών εξοπλισμών και αναλωσίμων, ώστε ο φορέας να ασκεί και σε αυτά τα ζητήματα τον αναγκαίο έλεγχο» και απαντώντας σε ερώτηση για το τι αναμένεται μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, ανέφερε ότι «θα ακολουθήσει άμεση ενεργοποίηση των διαδικασιών λειτουργίας του Κέντρου, ο καθορισμός της διοικητικής του δομής και η έναρξη του έργου του», παρά το γεγονός, όπως είπε, «ότι οι επιστημονικές επιτροπές εργάζονται εδώ και καιρό για την ετοιμασία πρωτοκόλλων και για αυτό είναι έτοιμα ήδη γύρω στα 50 πρωτόκολλα, από τα 90 που προγραμματίζεται να ετοιμαστούν».

Ο επίτιμος πρόεδρος της ΟΣΑΚ ανέφερε ότι «το Κέντρο έχει ήδη εξασφαλίσει χρηματοδότηση ύψους τριών εκατομμυρίων ευρώ από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και έχει προκηρύξει πέντε έργα, κάποια εκ των οποίων βρίσκονται σε εξέλιξη και κάποια έχουν ολοκληρωθεί».

Για τον έλεγχο των επαγγελματιών υγείας, ο Μάριος Κουλούμας, επισήμανε ότι αποτελεί ένα από τα πέντε έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη, χαρακτηρίζοντας το ως «εξαιρετικά κρίσιμο». Όπως εξήγησε, «ο έλεγχος αφορά την εφαρμογή των πρωτοκόλλων, των οδηγιών και των κλινικών διαδρομών, κάτι που αναμένεται να αναβαθμίσει αισθητά την ποιότητα και την ασφάλεια των παρεχόμενων υπηρεσιών».

Η μεγάλη «τρύπα» στον τομέα της Υγείας

Το Κέντρο, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, θα έχει την αρμοδιότητα να αναπτύσσει ή να προσαρμόζει διεθνή κλινικά πρωτόκολλα, κατευθυντήριες οδηγίες και κλινικές διαδρομές σύμφωνα με τα δεδομένα και τις ανάγκες της Κύπρου ενώ παράλληλα, θα παρέχει εκπαίδευση σε επαγγελματίες υγείας, ασθενείς και λοιπούς εμπλεκόμενους. Θα παρακολουθεί και θα αξιολογεί την εφαρμογή των κλινικών οδηγιών και θα καταρτίζει στρατηγικές κλινικού ελέγχου, συμπεριλαμβανομένων προγραμμάτων επιθεώρησης και συστημάτων διαπίστευσης των υπηρεσιών.

Επιπρόσθετα, θα καθορίζει δείκτες και πρότυπα ποιότητας, ενώ θα συμμετέχει σε διαδικασίες επαναξιολόγησης επαγγελματιών υγείας, θα αναπτύσσει συστήματα αξιολόγησης επαγγελματιών από συναδέλφους τους και θα εισάγει μηχανισμούς επιβράβευσης για παρόχους και οργανισμούς που εφαρμόζουν βέλτιστες κλινικές πρακτικές.

Μεταξύ των αρμοδιοτήτων του Κέντρου και η ανάπτυξη ή προσαρμογή φαρμακευτικών πρωτοκόλλων και η αξιολόγηση πρωτοκόλλων για ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, με δυνατότητα παροχής συμβουλών στον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας για την ένταξή τους στο ΓεΣΥ.

Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης και για την διασφάλιση της εφαρμογής της νομοθεσίας μέσω της παρακολούθησης των παρόχων υπηρεσιών υγείας και ορίζει ότι το Κέντρο θα μπορεί να προβαίνει σε κάθε ενέργεια που θεωρείται αναγκαία για την επίτευξη των σκοπών του.

Το medical audit όπως προβλέπεται στο σχετικό νομοσχέδιο

Μία από τις πιο σημαντικές πρόνοιες του νομοσχεδίου αφορά τη δυνατότητα του Κέντρου να διενεργεί κλινικούς ελέγχους, επιθεωρήσεις και αξιολογήσεις και να αποτυπώνει τα αποτελέσματα αυτών.

Θα συλλέγει δεδομένα σχετικά με την ποιότητα υπηρεσιών υγείας από αρμόδιες Αρχές ή οργανισμούς, και θα διεξάγει αναλύσεις βάσει προκαθορισμένων δεικτών.

Με βάση τα ευρήματα, το Κέντρο θα ετοιμάζει και θα δημοσιεύει εκθέσεις αποτελεσμάτων και θα ενημερώνει το υπουργείο Υγείας σχετικά με το βαθμό συμμόρφωσης των παρόχων με τις πολιτικές, στρατηγικές, πρωτόκολλα και κατευθυντήριες οδηγίες που αναπτύσσει.

Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης ότι το Κέντρο θα αναπτύσσει εργαλεία αξιολόγησης ποιότητας που μπορούν να χρησιμοποιούν οι ίδιοι οι ασθενείς, καθώς και δείκτες που βασίζονται σε αναφορές ασθενών.

Προνοείται ακόμη η συστηματική ενημέρωση και διαβούλευση με επαγγελματίες υγείας, ασθενείς και φορείς ενώ το ΕΚΚΤ θα έχει τη δυνατότητα να συστήσει επιτροπή για την παρακολούθηση των επιστημονικών εξελίξεων στους τομείς φαρμάκων, ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού και αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων.

Επιπλέον, έχει ευθύνη να εντοπίζει και να αναλύει κενά στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας που χρήζουν βελτίωσης και να προβαίνει σε κάθε αναγκαία δραστηριότητα για υλοποίηση των σκοπών του.

Σε ό,τι αφορά την οικονομική διαχείριση, το διοικητικό συμβούλιο του Κέντρου οφείλει να καταρτίζει ετήσιο προϋπολογισμό πριν την έναρξη κάθε οικονομικού έτους, τον οποίο υποβάλλει στον υπουργό Υγείας.