Οι πρώιμες χειρονομίες των παιδιών με διαταραχή αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ), πριν τα πέντε έτη, είναι μία καλή ένδειξη εάν τα παιδιά θα μιλήσουν μετέπειτα. Αυτό είναι ένα μόνο από τα σημαντικά και άκρως ενδιαφέροντα ευρήματα έρευνας που διενήργησαν ερευνητές του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, η οποία ασχολήθηκε με τις ενδείξεις που δίνουν τα παιδιά με αυτισμό για το κατά πόσο θα μιλήσουν.
Η νέα αυτή συστηματική ανασκόπηση με θέμα τη ΔΑΦ παρουσιάστηκε αυτές τις μέρες με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για τον Αυτισμό η οποία είναι στις 2 Απριλίου.
Συγκεκριμένα, από την ανασκόπηση των ερευνητών του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου καταδείχθηκε ότι τα παιδιά με ΔΑΦ ηλικίας 1-5 ετών που χρησιμοποιούσαν διάφορες χειρονομίες είχαν καλύτερη κατανόηση και αυτά που έδειχναν με τον δείκτη τους και μοιράζονταν την προσοχή τους με τους γονείς τους, είχαν καλύτερη λεκτική/γλωσσική έκφραση τουλάχιστο, έξι μήνες αργότερα. Άρα, οι πρώιμες χειρονομίες του παιδιού πριν τα 5 έτη διαφάνηκε να είναι μία καλή ένδειξη αν το παιδί θα μιλήσει μετέπειτα.
Όπως σημειώνουν οι ερευνητές, οι πληροφορίες αυτές είναι σημαντικές, καθώς δείχνουν τη σημαντικότητα της παρακολούθησης της ανάπτυξης των χειρονομιών σε παιδιά με ρίσκο για ΔΑΦ από τους γονείς, παιδιάτρους ή άλλους ειδικούς, ώστε να δοθεί έγκαιρη παρέμβαση για την καλύτερη δυνατή γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών.
Η ΔΑΦ είναι μία νευροαναπτυξιακή διαταραχή, που υπολογίζεται να επηρεάζει περίπου 1 στα 54 παιδιά στην Αμερική, κυρίως αγόρια (4 αγόρια για κάθε ένα κορίτσι) και τα συμπτώματά της εμφανίζονται πριν την ηλικία των τριών ετών. Περίπου ένα τρίτο των παιδιών μιλούν λίγο ή ελάχιστα.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Έξι περιστατικά τύφου το τελευταίο 6μηνο στην Κύπρο
Σύμφωνα με την ενημέρωση που έγινε, στην Κύπρο δεν υπάρχουν ακόμη στατιστικά δεδομένα για τα παιδιά αυτά, με τους ερευνητές στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο αυτή τη στιγμή να συλλέγουν δεδομένα παγκύπρια, σε μια νέα μελέτη, για να καθορίσουν την συχνότητα εμφάνισης και του γλωσσικού επιπέδου της ΔΑΦ σε παιδιά στη χώρα μας, μέσω των σχολείων και των γονέων παιδιών ηλικίας 5-12 ετών που κατέχουν ήδη διάγνωση ΔΑΦ.
Επιπρόσθετα, αναφέρεται ότι σύμφωνα με τα διαγνωστικά κριτήρια, τα παιδιά με ΔΑΦ παρουσιάζουν επίμονες δυσκολίες στην κοινωνική επικοινωνία και αλληλεπίδραση σε διάφορα πλαίσια, με ειδικές δυσκολίες σε μη λεκτικές επικοινωνιακές συμπεριφορές όπως η κατανόηση και η χρήση χειρονομιών. Η συστηματική ανασκόπηση έδειξε πως οι πρώιμες χειρονομίες μετά τους 12 μήνες ζωής είναι ένας σημαντικός προγνωστικός παράγοντας της γλωσσικής ανάπτυξης σε παιδιά με ΔΑΦ. Περιλάμβανε 13 διεθνής προοπτικές μελέτες, με σύνολο 610 παιδιά με ΔΑΦ και διαπίστωσε ότι, στις περισσότερες μελέτες, τα παιδιά που είχαν δυσκολίες με τις πρώιμες χειρονομίες κατέληξαν με χαμηλότερο γλωσσικό επίπεδο μεταγενέστερα.
Επισημάνθηκε ότι μελετήθηκαν διάφοροι τύποι χειρονομιών όπως δεικτικές, συμβατικές, συμβολικές, χειρονομίες επαφής και κοινής προσοχής, με την ανασκόπηση να καταδεικνύει ότι οι 11 από τις 13 μελέτες είχαν στατιστικά σημαντικά αποτελέσματα για την πρόβλεψη του γλωσσικού επιπέδου των παιδιών με ΔΑΦ μέσω των πρώιμων χειρονομιών. Μόνο δύο μελέτες δεν εντόπισαν σημαντικά αποτελέσματα για τις χειρονομίες ως πρώιμο προγνωστικό παράγοντα για το μεταγενέστερο επίπεδο γλώσσας.
Η ανασκόπηση διαπίστωσε επίσης ότι οι δεικτικές χειρονομίες, κυρίως με χρήση του δείκτη, όπως και οι χειρονομίες της κοινής προσοχής στην αρχή της μελέτης, ήταν πιο συνεπείς στην πρόβλεψη του επιπέδου της μετέπειτα γλωσσικής έκφρασης στις μελέτες, ενώ οι συνολικές χειρονομίες ή το ρεπερτόριο χειρονομιών των παιδιών στην αρχή της μελέτης μπορούσαν να προβλέψουν την γλωσσική αντίληψη των παιδιών με ΔΑΦ στο τέλος της μελέτης, τουλάχιστον έξι μήνες μετά.
Μέσω των ευρημάτων αυτών τονίζεται η σημασία της παρακολούθησης της ανάπτυξης των χειρονομιών των παιδιών με ΔΑΦ για την υποστήριξη της γλωσσικής εξέλιξής τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η συστηματική αυτή ανασκόπηση από τους κα. Μαργαρίτα Κυλίλη-Λέστα, δρα Λουΐζα Βωνιάτη και δρα Κωνσταντίνο Γιαννακού, στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, έχει δημοσιευθεί πρόσφατα στο περιοδικό Journal of Autism and Developmental Disorders με τίτλο, «Early Gesture as a Predictor of Later Language Outcome for Young Children with Autism Spectrum Disorders (ASD): A Systematic Literature Review».
Η νέα έρευνα που πραγματοποιείται τώρα από τους ερευνητές αφορά τα παιδιά με ΔΑΦ ηλικίας 5-12 ετών, στην Κύπρο. Προσκαλούνται όλα τα ελληνόφωνα σχολεία να λάβουν μέρος, συμπληρώνοντας το ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο διάρκειας στον σύνδεσμο: https://forms.gle/TcNPL8JxexGp9htS9. Επίσης, προσκαλούνται οι γονείς παιδιών με διάγνωση ΔΑΦ να λάβουν μέρος, συμπληρώνοντας το ανάλογο ερωτηματολόγιο στον σύνδεσμο: https://forms.gle/DcnvDnDu32Xyht5A6.
