Το κουβάρι των ευθυνών για τα όσα απαράδεκτα γίνονται στην υπόθεση του οδικού δικτύου στον Ακάμα προσπάθησαν να ξεδιαλύνουν χθες στην κοινοβουλευτική επιτροπή Περιβάλλοντος. Πλέον, όπως διαφάνηκε, οι ευθύνες έχουν όνομα, αφορούν το Τμήμα Δασών και πρέπει να αποδοθούν.
Καταπέλτης για το Τμήμα Δασών ήταν η τοποθέτηση του Γενικού Ελεγκτή, του εκπροσώπου των περιβαλλοντικών οργανώσεων, Κλείτου Παπαστυλιανού και όλων των συναρμόδιων Τμημάτων και Υπηρεσιών στην ad hoc επιτροπή που εξέτασε την πρώτη φάση των έργων του οδικού δικτύου στον Ακάμα. «Όλα στο φως», ήταν το μότο του Γενικού Ελεγκτή, Οδυσσέα Μιχαηλίδη, που με την τοποθέτησή του έβαλε τα πράγματα στη θέση τους, αποδομώντας ουσιαστικά τη σύμβαση για τα κατασκευαστικά έργα των δασικών δρόμων.
Ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης διενήργησε, με τη συνοδεία διευθυντή ελέγχου, επιτόπια επίσκεψη στον Ακάμα, στις 8/11/2023, κατά την οποία διαπίστωσε ιδίοις όμμασι διαπλάτυνση δρόμων από 8 μέχρι 10 και 12 μέτρα εκεί όπου έπρεπε να ήταν 5-7 μέτρα. Μιλώντας κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, ανέφερε, επίσης, ότι διαπίστωσε και τη διάνοιξη νέου δρόμου μεταξύ νότιου και βόρειου κόλπου της Λάρας.
Όσον αφορά τον μελετητή και ιδιοκτήτη του γραφείου μελετών, ο Γενικός Ελεγκτής ανέφερε ότι αυτός ίδρυσε πριν πολλά χρόνια γραφείο μελετών, το 2013 ενέγραψε εταιρεία, το 2016 όταν διορίστηκε Δημοτικός Μηχανικός ενέγραψε όλες τις μετοχές της εταιρείας σε τρίτο πρόσωπο και το 2023 όταν παραιτήθηκε από τον δήμο έγινε ξανά διευθυντής και μοναδικός μέτοχος. Όσον αφορά τον επιβλέποντα μηχανικό που εργοδοτείται από την ίδια εταιρεία, ανέφερε ότι πρόκειται για πρώην ανώτερο μηχανικό της επαρχιακής διοίκησης Πάφου, ιδιοκτήτη σταδίου που έλαβε άδεια από την ίδια την επαρχιακή διοίκηση Πάφου, ενώ αργότερα επέκτεινε παράνομα την εξοχική κατοικία.
Σε σχέση με τη διοικητική έρευνα που διεξάγει το υπουργείο Γεωργίας, ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης την καλωσόρισε και ανέφερε ότι είναι ευπρόσδεκτη, πλην όμως, το Υπουργείο πρέπει να την αναθέσει σε άλλον λειτουργό, καθότι ο λειτουργός στον οποίο ανατέθηκαν τα καθήκοντα διερεύνησης βρίσκεται σε απόσπαση από το Τμήμα Δασών στο υπουργείο Γεωργίας, η ελεγχόμενη οντότητα είναι το Τμήμα Δασών όπως και οι ελεγχόμενοι λειτουργοί είναι προϊστάμενοί του στο Τμήμα από όπου έχει αποσπαστεί.
Όσον αφορά τον διευθυντή του έργου και ανώτερο συντηρητή δασών του Τμήματος Δασών, ανέφερε ότι τίθενται ερωτηματικά για την καταλληλότητα του. «Εάν ο υπεύθυνος του έργου θεωρεί ότι όλα βαίνουν καλώς, τίθεται ζήτημα κατά πόσο είναι κατάλληλος να διεκπεραιώσει το έργο που του έχει ανατεθεί».
Νωρίτερα, τα έξι από τα επτά μέλη της ad hoc επιτροπής για την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση (ΕΟΑ), περιλαμβανομένων τόσο των συναρμόδιων Αρχών (Τμήμα Περιβάλλοντος, Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας και Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών) όσο και των ειδικευμένων περιβαλλοντικών οργανώσεων που συμμετέχουν στην ad hoc Επιτροπή, αναγνώρισαν την παράβαση αρκετών και σημαντικών νομικά δεσμευτικών, ουσιωδών και ειδικών όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης. Αντίθετα, το Τμήμα Δασών υπογράμμισε ότι «ακολουθήσαμε όλες τις διαδικασίες, τηρούμε τα σχέδια όπως έχουν κατατεθεί με ευλάβεια στους όρους της δέουσας».
Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας και Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών ζήτησαν να γίνει επαναξιολόγηση και επανασχεδιασμός του υπόλοιπου έργου, συμπεριλαμβανομένων των κόμβων υποδομών. Η Υπηρεσία Θήρας αναφέρθηκε στα όσα κατέγραψε κατά τις επισκέψεις που πραγματοποίησε στην περιοχή και προκαλούν ανησυχία.
Το Τμήμα Αλιείας ζήτησε να εξεταστούν στο σύνολό τους οι εργασίες που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι στιγμής και σε περίπτωση που υπάρχουν αποκλίσεις από τους όρους της Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης, να εξεταστεί η εφαρμογή μέτρων αποκατάστασης.
Το Τμήμα Περιβάλλοντος αναφέρθηκε στην αυστηρή τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων για ολοκλήρωση των έργων, χαρακτηρίζοντας το θέμα της καθυστέρησης ως ένα από τα κυριότερα που προκαλούν σημαντικές επιπτώσεις.
Άδειασμα του Τμήματος Δασών από περιβαλλοντικές οργανώσεις
Εκ μέρους των προσκεκλημένων περιβαλλοντικών οργανώσεων, ο Κλείτος Παπαστυλιανού προέβη σε τρεις καθοριστικές διευκρινήσεις κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης σε σχέση με το έργο βελτίωσης μέρους του κύριου οδικού δικτύου του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα.
Πρώτον, η τελευταία συνεδρία της συμβουλευτικής επιτροπής διαχείρισης Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο 2020, ενώ η πρώτη συνεδρία της ad hoc επιτροπής για την ΕΟΑ πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2021. «Πώς γίνεται», διερωτήθηκε, «να υποστηρίζεται από το Τμήμα Δασών ότι αποφασίστηκαν τα έργα πριν ακόμα και από την έναρξη της διαδικασίας Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης;».
Δεύτερον, ο μελετητής του έργου ανέφερε ότι τα τελικά κατασκευαστικά σχέδια φέρουν ημερομηνία 15/6/2021. Ο κ. Παπαστυλιανού υπογράμμισε ότι η έκθεση ΕΟΑ εκδόθηκε στις 18/6/2021, η γνωμάτευση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων εκδόθηκε στις 20/9/2021 και η αιτιολογημένη διαπίστωση εκδόθηκε στις 2/12/2021. Ως εκ τούτου, τα τελικά κατασκευαστικά σχέδια προηγήθηκαν της περιβαλλοντικής έγκρισης και δεν ευθυγραμμίζονται με τους νομικά δεσμευτικούς και ουσιώδεις όρους της περιβαλλοντικής έγκρισης.
Τρίτον, όσον αφορά τον ισχυρισμό του Τμήματος Δασών, διάβασε την εξής πρόταση από έγγραφο ημερομηνίας 19/2/2021 το οποίο υποβλήθηκε από το ίδιο το Τμήμα Δασών στη συνεδρία της ad hoc Επιτροπής για την ΕΟΑ που έγινε στις 4/3/2021, που απαντά σε ισχυρισμό του μελετητή για την εκπόνηση των τελικών κατασκευαστικών σχεδίων κατά το στάδιο περιβαλλοντικής εκτίμησης: «Όχι, τα τελικά κατασκευαστικά σχέδια θα ετοιμαστούν μετά την εξέταση των μελετών για την εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων».
Επαναξιολόγηση υπολοίπων δρόμων και 14 κόμβων
Σημαντική εξέλιξη κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίασης της κοινοβουλευτικής επιτροπής Περιβάλλοντος, η οποία θα συνεχιστεί την ερχόμενη εβδομάδα, αφορά την εξαγγελία από τον εργολάβο του έργου για τερματισμό των εργασιών, ώστε να διευκολύνει τις διαδικασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Εκτός από το πάγωμα των εργασιών, ο υπουργός Γεωργίας αναφέρθηκε στην ανάγκη επαναξιολόγησης των υπόλοιπων δρόμων και των 14 κόμβων υποδομών που έχουν σχεδιαστεί. Ο Υπουργός αναφέρθηκε και στη διενέργεια διοικητικής έρευνας, ώστε να αξιολογηθεί κατά πόσο η Έκθεση της Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης δόθηκε από το Τμήμα Δασών στους μελετητές του έργου, ώστε τα κατασκευαστικά σχέδια να είναι συμβατά με τους όρους που τέθηκαν.
Με τη σειρά τους, οι μελετητές του έργου αναφέρθηκαν μεταξύ άλλων στη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης όπως αυτή καθορίστηκε στα έγγραφα διαγωνισμού από το Τμήμα Δασών ως εξής: Τους πρώτους 9 μήνες της Σύμβασης να εκτελεστούν οι κατασκευαστικές εργασίες για τους δρόμους (α) Δρόμος 1Α: Άσπρος Ποταμός – Τοξεύτρα – Λάρα , (β) Δρόμος 2: Κυκλικός Λάρας και (γ) Μέρος Δρόμου 4Β: Τοξεύτρα – Άβακας και τους τελευταίους 5 μήνες της Σύμβασης το μέρος του δρόμου 4Β: Άβακας – Λίπατη. «Σήμερα το έργο παρουσιάζει αδικαιολόγητη καθυστέρηση από τον εργολάβο της τάξης των 6 μηνών», σύμφωνα με τους μελετητές του έργου.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Το Τμήμα Δασών το βιολί του
Αίσθηση προκάλεσε κατά τη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής επιτροπής Περιβάλλοντος το γεγονός ότι ενώ τοποθετήθηκε πρώτος ο υπουργός Γεωργίας, ακολούθως ο Γενικός Ελεγκτής και αμέσως μετά ο ανώτερος συντηρητής δασών, για να ακολουθήσουν όλα τα μέλη της ad hoc επιτροπής και ειδικοί εμπειρογνώμονες, ο ανώτερος συντηρητής δασών επανήλθε, λέγοντας τα… δικά του.
Ήταν η μόνη παραφωνία ανάμεσα στα όσα είπαν οι υπόλοιποι, διαπιστώνοντας, άλλοι λιγότερο, και άλλοι περισσότερο, παραβάσεις μεγάλου αριθμού νομικά δεσμευτικών όρων της Έκθεσης Ειδικής Οικολογικής. Τίθεται επομένως εύλογα το ερώτημα, τι είναι αυτό που προκάλεσε το αλαλούμ και εξηγούνται δυστυχώς πολλά για τη στάση που τήρησε αρχικά ο υπουργός Γεωργίας, αφού ξεκαθάρισε χθες ποιοι τον παραπλάνησαν. Και για αυτό θα πρέπει να αποδοθούν διοικητικές ευθύνες και να διενεργηθούν πειθαρχικές έρευνες.
