Θύελλα ξεσήκωσε το μεγάλο ποσοστό μετεξεταστέων δασκάλων και καθηγητών στις εξετάσεις διορισίμων, οι οποίες αποσκοπούν σε μια θέση στις αίθουσες διδασκαλίας. Πανωλεθρία για τους φυσιοθεραπεύτες, αφού δεν πέρασε κανείς από τους 20 εξεταζόμενους, με τους φιλολόγους να καταγράφουν τις αμέσως χειρότερες επιδόσεις, αφού από τους 452 που συμμετείχαν στη διαδικασία μόλις οι 31 (6,8%) πέτυχαν. Εξίσου άσχημα τα αποτελέσματα  και για τους μαθηματικούς (6,9%) και τους δασκάλους (11%).

Στην αντίπερα όχθη τοποθετούνται οι καθηγητές Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής με επιτυχία που έφτασε στο 83,9%, οι βιολόγοι (81,2%) και οι καθηγητές Αγγλικών(79,8%). Το υπουργείο Παιδείας  υπεραμύνεται της μεταρρύθμισης αναγνωρίζει τα προβλήματα και κρίνει ότι χρειάζονται βελτιώσεις στο σύστημα. Η ΟΕΛΜΕΚ εντοπίζει το πρόβλημα στους κανονισμούς του 2019 σε σχέση με τη στατιστική επεξεργασία και εγείρει ζήτημα θεματοθέτησης. Η ΠΟΕΔ πιστεύει ότι πρέπει να γίνουν βελτιώσεις και στο μεσοδιάστημα να διατηρηθεί και ο κατάλογος διοριστέων.

Το νέο σύστημα διορισμών στην εκπαίδευση πρέπει να το διατηρήσουμε, άλλα να το βελτιώσουμε, ανέφερε στον «Φ» ο προϊστάμενος της Υπηρεσίας Εξετάσεων Δημήτρης Χανδριώτης, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για μια σημαντικότατη μεταρρύθμιση. Υπάρχουν και προβλήματα, είπε ακόμη, τα οποία φάνηκαν «όχι τόσο στα συνολικά αποτελέσματα, αλλά στα επιμέρους αποτελέσματα για κάποιες ειδικότητες εκπαιδευτικών,όπως για παράδειγμα των δασκάλων, των φιλολόγων, των μαθηματικών». Πάντως, είπε, τα τελευταία αποτελέσματα παρουσιάζουν παρόμοια εικόνα με τις τρεις προηγούμενες σειρές εξετάσεων, δηλαδή του 2017, του 2019 και του 2021, με το συνολικό ποσοστό επιτυχίας των εκπαιδευτικών να κυμαίνεται από 37% μέχρι 42%. «Τα αποτελέσματα πάνω κάτω ήταν τα ίδια με τις προηγούμενες σειρές εξετάσεων. Ο απόλυτος αριθμός των εκπαιδευτικών που έχουν πετύχει στις τελευταίες εξετάσεις είναι αισθητά αυξημένος, πέραν του 20%, αφού αυξημένη ήταν και η συνολική συμμετοχή (γύρω στις 2.280)».

Οι εξετάσεις διορισμών, στοχεύουν στην επιλογή των καταλληλότερων εκπαιδευτικών για ένταξη στη δημόσια εκπαιδευτική υπηρεσία στη βάση ποιοτικών και αξιοκρατικών κριτηρίων, ενώ η επιλογή των εκπαιδευτικών βασίζεται, κατά κύριο λόγο, στον βαθμό που οι υποψήφιοι θα πετύχουν σε γραπτές εξετάσεις.

Το Υπουργείο Παιδείας, σύμφωνα με τον κ. Χανδριώτη, στο πλαίσιο της διαβούλευσης που έχει καθιερώσει πριν τη λήψη σημαντικών αποφάσεων, προτίθεται να καλέσει σε διάλογο όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, με σκοπό την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη βελτίωση του νέου συστήματος διορισμών στην εκπαίδευση.

ΟΕΛΜΕΚ: Προβληματισμός – όχι παταγώδης η αποτυχία

Ο πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ, Δημήτρης Ταλιαδώρος, σημείωσε ότι στον «Φ» ότι δεν μπορούμε να μιλήσουμε για παταγώδη αποτυχία, διότι υπήρξαν ειδικότητες στις οποίες η επιτυχία ήταν πέραν του 80%, όπως στη βιολογία, τα αγγλικά, τη συμβουλευτική. «Σίγουρα μας προβληματίζει το γεγονός ότι σε βασικές ειδικότητες όπως των φιλολόγων και των μαθηματικών, το ποσοστό επιτυχιών είναι στο 7%», είπε , και πρόσθεσε ως παραδοχή ότι κάτι δεν πάει καλά.

Παράδειγμα των στρεβλώσεων, είπε ο κ. Ταλιαδώρος, είναι τα αποτελέσματα της Δημοτικής Εκπαίδευσης. «Οι επιτυχόντες νηπιαγωγοί έχουν ποσοστό επιτυχίας 43%, ενώ οι δάσκαλοι 11%. Αποφοιτούν, σε Κύπρο και Ελλάδα, από σχολές Επιστημών της Αγωγής. Δεν μπορεί να έχουν τόσο μεγάλη απόκλιση. Κάτι δεν πάει καλά τη θεματοθέτηση», υπογράμμισε.

«Δεν είναι αποκλειστικά η ευθύνη στους υποψηφίους, πολλοί εκ των οποίων είναι στα σχολεία και διδάσκουν ως συμβασιούχοι, αντικαταστάτες κλπ». Το πρώτο πρόβλημα που εντοπίζει ο κ. Ταλιαδώρος βρίσκεται στη θεματοθέτηση. «Πρέπει το Υπουργείο να ξαναδεί ορισμένα ζητήματα, σε διάλογο και μαζί μας. Όπως  και το ποιες οδηγίες έχουν οι θεματοθέτες, τι επιδιώκεται μέσα από την εξέταση και άλλα».

Το δεύτερο πρόβλημα, σύμφωνα με τον κ. Ταλιαδώρο αφορά την στατιστική επεξεργασία. «Η αρχική νομοθεσία του 2015 για το νέο σύστημα διορισμού στην εκπαίδευση προέβλεπε ότι η στατιστική επεξεργασία θα γινόταν μετά από την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων με για το ποιοι πέρασαν και ποιοι κόπηκαν. Το 2019, όμως, έγινε μία τροποποίηση που προέβλεπε ότι για να βγουν αποτελέσματα θα έπρεπε να γίνει η στατιστική επεξεργασία. Αυτό νομίζω δεν είναι σωστό. Παρακάθησαν οι συνάδελφοι στη συγκεκριμένη εξέταση με συγκεκριμένα εξεταστικά δοκίμια και από αυτά θα έπρεπε να κρίνεται αν πέρασαν ή όχι. Αν πέτυχαν ή απέτυχαν. Η στατιστική επεξεργασία έπρεπε να έχει αποκλειστικό στόχο να κάνει συγκρίσιμες τις εξεταστικές χρονιές του 2017, του 2019, του 2021, του 2023», υπογράμμισε.

Είχαμε το παράδοξο, είπε ως παράδειγμα, μία φιλόλογος το 2021 να περάσει όλα τα μαθήματα, μάλιστα στα λατινικά εξασφάλισε 62 μονάδες στις 100, αλλά όταν βγήκαν τα αποτελέσματα, μετά και την επεξεργασία φαινόταν ότι πήρε 48-49. Η επεξεργασία όπως την κάνουν, είναι για να γίνονται συγκρίσιμα τα εξεταστικά δοκίμια των προηγούμενων ετών, το οποίο θεωρώ ότι είναι λανθασμένο και ότι δεν εξυπηρετεί το σύστημα.

«Η στατιστική επεξεργασία πρέπει να γίνεται μόνο για να μπορέσουν να καταταχθούν στον ίδιο κατάλογο. Αυτό είναι σωστό και απαραίτητο. Όμως, το να εξάγεις τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης χρονιάς που διεξάγεται η εξέταση με στατιστική επεξεργασία, δεν είναι προς τη σωστή κατεύθυνση», είπε και διευκρίνισε ότι το ποσοστό αποτυχίας κληρονομείται σε κάθε επόμενη χρόνια. «Αν δείτε τις προηγούμενες χρονιές, οι επιτυχόντες βιολόγοι που ήταν φέτος περίπου στο 80% ήταν το ίδιο το 2017. Αναλόγως, οι επιτυχόντες φιλόλογοι και μαθηματικοί που κυμαίνονταν φέτος στο 7%, ήταν κάτω από 10% και το 2017. Άρα αντιλαμβάνεστε ότι θα έχουμε περίπου τα ίδια αποτελέσματα όλες τις χρονιές. Παγιδεύτηκαν στο ποσοστό του 2017».

Πεποίθηση της ΟΕΛΜΕΚ, εξηγεί ο κ. Ταλιαδώρος, είναι με βάση τα αποτελέσματα που θα πετύχουν στην εξέτασή τους οι εκπαιδευτικοί, να κρίνεται σε κάθε εξεταστική διαδικασία ποιοι πέρασαν και ποιοι δεν πέρασαν. «Είναι δύο ζητήματα, κατά την άποψη μου, που πρέπει να εξετάσει το Υπουργείο Παιδείας. Το πρώτο είναι να διορθώσει το θέμα της στατιστικής επεξεργασίας. Εμείς θεωρούμε ότι είναι καλύτερο και πιο σωστό να γίνεται μετά την εξαγωγή των αποτελεσμάτων του ποιοι πέρασαν και ποιοι δεν πέρασαν. Το δεύτερο, είναι οι οδηγίες που θα δίνονται στην Επιτροπή Θεματοθετών. Σκοπός είναι μια εξέταση με στόχο την επικαιροποίηση των γνώσεων των συναδέρφων, δηλαδή αν γνωρίζουν το αντικείμενό τους, και όχι να αναζητούμε λεπτομέρειες, τις οποίες πολλές φορές, όπως και εμείς, μαθαίνονται εμπειρικά μέσα από τη σχολική τάξη».

Διαφωνία στη διατήρηση δύο καταλόγων

Ο κ. Ταλιαδώρος υπογράμμισε, παράλληλα, ότι δεν είναι λύση η διατήρηση του καταλόγου διοριστέων, ο οποίος βασίζεται στο πότε ένας εκπαιδευτικός πήρε το πτυχίο του. «Βλέπουμε σήμερα, επί παραδείγματι, να διορίζονται άτομα τα οποία είναι και πέραν των 60 ετών. Μονιμοποιούνται στα 62 τους και στα 65 αφυπηρετούν. Άρα, δεν είναι λύση, διότι με βάση αυτόν τον κατάλογο των διοριστέων, σε πέντε με δέκα χρόνια όλοι οι εκπαιδευτικοί (πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) όταν θα μονιμοποιούνται, θα είναι πέραν των 50 ετών. Δεν ξέρω αν είναι αυτό το εκπαιδευτικό σύστημα που θέλει η Πολιτεία μας, η κοινωνία και πάνω απ’ όλα τα ίδια τα παιδιά μας».

Εξάλλου, είπε, είναι μια μεταβατική περίοδος η συνύπαρξη και των δύο καταλόγων. «Δεν ξέρω αν έπρεπε το διάστημα αυτό να είναι 12 ετών. Ψηφίστηκε το 2015 και ουσιαστικά πλήρη εφαρμογή θα είχε το 2027. Είναι, ίσως, η μοναδική νομοθεσία στην Κύπρο που έδωσε τέτοιο εύρος μεταβατικής περιόδου». Διαφώνησε, δε, να παραταθεί αυτή μεταβατική περίοδος για ακόμη μερικά χρόνια. «Είναι αδιέξοδο η παράταση», είπε και πρόσθεσε θα προκύψει και ζήτημα άνισης μεταχείρισης.

«Αναμένουμε και πρέπει να δοθούν λύσεις σε αυτά τα προβλήματα πριν από τις εξετάσεις του 2025, που είναι η επόμενη χρονιά που θα έχουμε εξετάσεις εκπαιδευτικών για διορισμό με το νέο σύστημα», ανέφερε και υπογράμμισε ότι είναι στη διάθεση του Υπουργείου Παιδείας.

Πλήθος στρεβλώσεων καταγράφει η ΠΟΕΔ

Η ΠΟΕΔ από την αρχή της συζήτησης που αφορούσε στην εν λόγω νομοθεσία, η οποία τελικά ψηφίστηκε το 2015, είχε καταθέσει τις ανησυχίες και τις διαφωνίες της και είχε προβλέψει τις στρεβλώσεις που εντοπίζονται και επιβεβαιώνονται κάθε εξεταστική χρονιά, ανέφερε στον «Φ» η πρόεδρος της ΠΟΕΔ, Μύρια Βασιλείου.

«Μελετώντας τα αποτελέσματα των τελευταίων εξετάσεων, πρέπει να πούμε ότι σε καμία περίπτωση αυτά δεν αντανακλούν στο επίπεδο των εκπαιδευτικών και αυτό από μόνο του πρέπει να προβληματίσει την επίσημη πλευρά», είπε και πρόσθεσε: «Αυτό οφείλεται σε μια σειρά από λόγους. Ο βαθμός δυσκολίας άραγε ανταποκρίνεται στο στόχο του γραπτού ή μήπως όχι; Ο ίδιος προβληματισμός κατατίθεται και σε ότι αφορά στο περιεχόμενο των εξεταστικών δοκιμίων. Επιπλέον, έχει αποδειχθεί ότι η στατιστική επεξεργασία που γίνεται στα γραπτά, η οποία επιβάλλει τη σύγκριση της κάθε εξέτασης με την αρχική εξέταση του 2017, αδικεί κατάφορα τους συμμετέχοντες και τις συμμετέχουσες».  Καταγράφεται, συνεχίζει η κ. Βασιλείου και μια σειρά άλλων στρεβλώσεων, οι οποίες και αδικούν τους συμμετέχοντες και δυσκολεύουν ολόκληρο το σύστημα.

«Το γεγονός για παράδειγμα ότι οι συμμετέχοντες μόνο για μια δεκαετία μπορούν να κρατήσουν τη βαθμολογία τους σε μια εξέταση. Ως εκ τούτου κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει με την ανάγκη χθες να ξεκινήσει ο διάλογος σε ό,τι αφορά στη νομοθεσία του Νέου Συστήματος Διορισμών. Στόχος είναι να προλάβουμε ώστε το 2027, να μην ψάχνουμε να βρούμε εκπαιδευτικούς να στελεχώσουν τα σχολεία μας είτε από τη θέση του συμβασιούχου είτε από τη θέση του αντικαταστάτη». 

Συγκεκριμένα, υπογράμμισε, μετά το 2027 όπως είναι τα δεδομένα, θα υπάρξει ανάγκη για αυξημένο αριθμό δασκάλων, αφού αυξάνονται οι αφυπηρετήσεις σε σχέση με τις χρονιές που διανύουμε, ενώ την ίδια στιγμή θα δημιουργηθεί κενό από τον μη επαρκή, για τις εκπαιδευτικές ανάγκες, αριθμό δασκάλων από τον κατάλογο διορισίμων.

Είναι επάναγκες, τόνισε, να βρούμε λύσεις έγκαιρα. «Για να προλάβουμε ανεπιθύμητες καταστάσεις όπως η έλλειψη εκπαιδευτικών και την ίδια ώρα να μην θυματοποιηθεί κανένας συνάδελφος. Η διατήρηση του καταλόγου διοριστέων είναι μία από τις λύσεις που πρέπει να μπει στο τραπέζι του διαλόγου, ώστε το σύστημα να μπορέσει να λειτουργήσει και μετά το 2027. Ταυτόχρονα πρέπει μέσα από διάλογο να βρεθούν εκείνες οι λύσεις που θα διορθώνουν τις στρεβλώσεις του Νέου Συστήματος Διορισμών».

Η νομοθεσία ως έχει, είπε, δεν μπορεί να παραμείνει γιατί θυματοποιεί τους εκπαιδευτικούς μας, με άμεσο τον κίνδυνο να έρθει η μέρα που θα ψάχνουμε εκπαιδευτικούς για τα σχολεία μας. «Σε καμιά περίπτωση, δεν είναι ευθύνη των εκπαιδευτικών τα λάθη του παρελθόντος. Για μας, ως ηγεσία της ΠΟΕΔ, δεν θα γίνει αποδεχτή η θυματοποίηση των συναδέλφων, είτε βρίσκονται στον κατάλογο διοριστέων, είτε βρίσκονται στον κατάλογο διορισίμων. Και θα επαναλάβω αυτό που έχω αναφέρει και στο παρελθόν: Ας είμαστε μια φορά έτοιμοι στο παρά πέντε όχι στο και πέντε».