Η συζήτηση για την ενδυνάμωση της αμυντικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών της Ένωσης χρονολογείται ενώ τα τελευταία χρόνια προωθούνται περαιτέρω ενέργειες στο πλαίσιο αυτών των προσπαθειών. Στις 3 Ιουλίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε για πρώτη φορά κονδύλι ύψους 500 εκατομμυρίων για συγχρηματοδότηση ανάπτυξης αμυντικών τεχνολογιών και εξοπλισμού.
Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Αμυντική Κοινότητα, ήταν μια από τις πρώτες φιλόδοξες προσπάθειες για τη δημιουργία ενιαίου Ευρωπαϊκού στρατού, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1950. Ωστόσο, η αποτυχία δημιουργίας της περιόρισε τις φιλοδοξίες για κοινή ευρωπαϊκή άμυνα για περίπου μισό αιώνα.
Την τελευταία εικοσαετία, οι ενέργειες για πιο στενή συνεργασία, γίνονται όλο και πιο έντονες και η Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία (PESCO), αποτελεί την τελευταία πρωτοβουλία για την από κοινού ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατιωτικών δυνατοτήτων. Επίσης, μπορούν να χρηματοδοτηθούν, για πρώτη φορά από την ΕΕ, σχέδια για συνεργασίας στον τομέα της αμυντικής τεχνολογίας, όπως η δημιουργία θαλάσσιων αεροσκαφών επιτήρησης και κοινές αγορές στρατιωτικού εξοπλισμού.
Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν στις 3 Ιουλίου πρόταση για τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Προγράμματος Βιομηχανικής Ανάπτυξης στον τομέα της άμυνας (EDIDP), βάση του οποίου θα διατεθούν 500 εκατομμύρια ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2019-2020, με σκοπό τη συγχρηματοδότηση της από κοινού ανάπτυξης νέων αμυντικών τεχνολογιών και εξοπλισμού. Για τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ 2021-2027, έχει προταθεί ένα Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας ύψους 13 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της στρατιωτικής ανάπτυξης και των ερευνητικών δραστηριοτήτων, ενώ έχει ήδη ξεκινήσει δοκιμαστικό ερευνητικό πρόγραμμα, με χρηματοδότηση 90 εκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2017-2019.

Η ανάπτυξη αμυντικών προϊόντων θα πρέπει να διεξαχθεί από κοινοπραξία τουλάχιστον τριών εταιρειών που είναι εγκατεστημένες σε τουλάχιστον τρεις χώρες της ΕΕ προκειμένου να είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από το πρόγραμμα, ενώ προϊόντα που απαγορεύονται από το διεθνές δίκαιο θα αποκλειστούν από τη χρηματοδότηση.
Σε ψήφισμα του για την εφαρμογή της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας, τον Δεκέμβριο του 2017, το ΕΚ καλωσόρισε τις προσπάθειες για τον καλύτερο συντονισμό των αμυντικών δαπανών και υπενθύμισε ότι «η ΕΕ των 28 δαπανά το αντίστοιχο του 40 % του συνολικού αμυντικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ, αλλά κατορθώνει να παράγει μόλις το 15 % των ικανοτήτων που παράγουν οι ΗΠΑ από τις ίδιες διαδικασίες, γεγονός που υποδεικνύει ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα αποδοτικότητας».
“Αυτό το πρώτο ευρωπαϊκό πρόγραμμα που είναι ειδικά αφιερωμένο στα αμυντικά βιομηχανικά έργα θα αυξήσει τη συνεργασία και θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της αμυντικής βιομηχανίας της ΕΕ”, δήλωσε η Φρανζουάζ Γκροστέτ (ΕΛΚ), υπεύθυνη για την καθοδήγηση των προτάσεων μέσω του Κοινοβουλίου μετά από τη συμφωνία με το Συμβούλιο στις 22 Μαΐου.
Της Νικολέττας Κουρούσιη
Επιμέλεια: Ανδρέας Νικολαϊδης