Ωστόσο η ΕΕ θα “ακούσει”, χωρίς αυτό να σημαίνει απαραιτήτως ότι θα δεχθεί, όποια εποικοδομητική συγκεκριμένη και απτή πρόταση έχει να κάνει ο Μπόρις Τζόνσον σε σχέση με το περίφημο Backstop, απορρίπτοντας όμως τόσο το πνεύμα όσο και το γράμμα της “απαράδεκτης” κατά τα κράτη μέλη και τους θεσμούς, επιστολής στην οποία ο Βρετανός Πρωθυπουργός έκανε λόγο για “αντιδημοκρατική λύση και άλλα σχετικά”.
Καθώς σήμερα έρχεται στις Βρυξέλλες ο απεσταλμένος του Τζόνσον, Ντέιβιντ Φρόστ, για συνομιλίες σε τεχνικό και μόνο επίπεδο στην Κομισιόν, ο Πρόεδρος Γιούνκερ είχε χθες την ευκαιρία να ξεκαθαρίσει στον Μπ.Τζόνσον τι μπορεί να περιμένει σε προγραμματισμένο τηλεφώνημα.
Σύμφωνα με επίσημη ενημέρωση μετά το τηλεφώνημα, ο Πρόεδρος της Κομισιόν επανέλαβε στον Πρωθυπουργό Τζόνσον τη βούληση της Κομισιόν να εργαστεί εποικοδομητικά μαζί του και να εξετάσει οποιαδήποτε συγκεκριμένη και συγκροτημένη πρόταση μπορεί να έχει αυτός, αν και εφόσον είναι συμβατές με τη Συμφωνία Αποχώρησης.
Ο Πρόεδρος Γιούνκερ υπογράμμισε την ακλόνητη στήριξη των 27 για την Ιρλανδία και του υπενθύμισε ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να είναι εξαιρετικά προσεκτική στη διασφάλιση των συμφερόντων της Ιρλανδίας.
Τέλος υπενθύμισε στον Τζόνσον ότι παρά το γεγονός πως η ΕΕ είναι προετοιμασμένη καλά για ένα σενάριο χωρίς συμφωνία, θα κάνει ότι μπορεί για να αποφύγει ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
“Μια έξοδος χωρίς συμφωνία θα είναι απόφαση μόνο του ΗΒ, όχι της ΕΕ”, είπε ο Γιούνκερ στον Τζόνσον.
Σύμφωνα με κοινοτικές πηγές που ενημέρωσαν το ΚΥΠΕ, κατά τις τεχνικές συζητήσεις του Ντ.Φροστ δεν θα ανοίξει η Συμφωνία Αποχώρησης (ΣΑ). Επιπλέον η ΣΑ θα έχει πάντα ένα backstop (μια λύση τελευταίας καταφυγής για τη διασφάλιση της εφαρμογής της ειρηνευτικής συμφωνίας της Μ.Παρασκευής για τη νήσο της Ιρλανδίας) και αυτό αποτελεί και συνέπεια της βρετανικής θέσης.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το backstop υπάρχει γιατί οι πρόνοιες της συμφωνίας της Μ.Παρασκευής, που ήταν αυτονότητες με το ΗΒ εντός ΕΕ, μπορούν να εξασφαλιστούν εκτός ΕΕ, μόνο αν υπάρχει κάποιου είδους εμπορική, εταιρική, ή τελωνειακή σχέση. Σε αυτή τη σχέση – διευθέτηση, η ενότητα της κοινής αγοράς είναι αδιαπραγμάτευτη. Ωστόσο από τις ως τώρα συζητήσεις η βρετανική πλευρά φάνηκε να μην γνωρίζει ή να μην έχει αποφασίσει τι επιθυμεί ως σχέση με την ΕΕ στο μέλλον.
Καθώς μια διεθνής ειρηνευτική συμφωνία δεν μπορεί να τεθεί υπό αμφισβήτηση με νομικές επιλογές που θα κάνει η ΕΕ, απαιτείται μια λύση τελευταίας καταφυγής, αν το ΗΒ δεν έχει ακόμα αποφασίσει τι θέλει να κάνει, μετά τη λεγόμενη μεταβατική περίοδο. Το backstop δεν προοριζόταν ποτέ να εφαρμοστεί, αναφέρουν.
Το backstop πολύ απλά προβλέπει ότι τα βρετανικά προϊόντα θα τελωνίζονται πριν φτάσουν στη νήσο της Ιρλανδίας, καθώς εντός της νήσου δεν θα υπάρχει σκληρό σύνορο, φυλάκια, έλεγχοι κτλ, τονίζουν.
Στη ρύθμιση αυτή συμφώνησε η κυβέρνηση της Τερέζα Μέι, αλλά η συμφωνία απερρίφθη από το κοινοβούλιό της. Τα υπόλοιπα 27 κράτη μέλη επικύρωσαν τη ΣΑ, με το backstop.
Για να ικανοποιήσουν τις αμφιβολίες των Βρετανών βουλευτών, οι 27 προσέφεραν νομικά δεσμευτικές διευκρινίσεις, δύο φορές, πως το backstop δεν προορίζεται να εφαρμοστεί και θα είναι προσωρινό, ενώ θα καταργηθεί μόλις συνομολογηθεί η μελλοντική σχέση. Κάλεσαν δε το ΗΒ να έρθει και να συμφωνήσει τη μελλοντική σχέση νωρίτερα (αφού όμως επικυρώσει τη ΣΑ) για να αποφύγει παν αρνητικό ενδεχόμενο. Το ΗΒ δεν ανταποκρίθηκε, υπενθυμίζουν οι ίδιες πηγές.
Για τις σημερινές συνομιλίες δεν υπάρχουν ιδιαίτερες ελπίδες ή προσδοκίες. Οι προτάσεις που έχουν ακουστεί από την πλευρά του ΗΒ όταν δεν είναι ανεδαφικές, συνήθως είναι ταυτόσημες με τους όρους του backstop, αλλά με άλλη φρασεολογία. Για παράδειγμα η πρόταση Βρετανών πρώην στελεχών της Κομισιόν και ακαδημαϊκών να τελωνίζονται τα προϊόντα ηλεκτρονικά στις αποθήκες σε βρετανικό έδαφος, παραβιάζει ανοικτές θύρες, καθώς έτσι κι αλλιώς αυτό θα γινόταν.
Το βασικό πρόβλημα στις συζητήσεις είναι ο υφέρπον λαϊκισμός. Όσο για τις παραινέσεις Τραμπ προς τον Τζόνσον να βγει από την ΕΕ χωρίς συμφωνία, προσφέροντας εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ, είναι απόλυτα ξεκάθαρο πως πρόκειται για έπεα πτερόεντα. Το πανίσχυρο ιρλανδικό caucus σε βουλή και γερουσία θα μπλοκάρει, όπως ρητά έχουν διαμηνύσει εκπρόσωποί του κάθε συμφωνία με το ΗΒ, αν δεν διασφαλίζεται η ειρήνη στη νήσο της Ιρλανδίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από μια έξοδο χωρίς συμφωνία ο μεγάλος χαμένος θα είναι το ΗΒ και όχι η ΕΕ. Σε μια έξοδο χωρίς συμφωνία η νήσος της Ιρλανδίας θα αποκτήσει φυσικό σκληρό σύνορο και η μη επιστροφή στην εποχή των “Troubles” κάθε άλλο παρά διασφαλισμένη είναι, καταλήγουν οι ίδιες πηγές.
