- Dr Olga Shvarova, Chief Innovation Officer of CYENS Centre of Excellence.
- Υπηρεσίες μεταφοράς τεχνολογίας, διαχείρισης καινοτομίας και αξιολόγησης τεχνολογίας στην Κύπρο και διεθνώς
Στο CYENS έχουμε ερευνητικές ομάδες που εργάζονται στους τομείς των οπτικών επιστημών, των ανθρώπινων παραγόντων και του σχεδιασμού, των επικοινωνιών και της τεχνητής νοημοσύνης. Η ποικίλη τεχνογνωσία των ερευνητικών μας ομάδων καλύπτει όλο το φάσμα των επιστημονικών τομέων που απαιτούνται για μια ολιστική διεπιστημονική προσέγγιση των διαδραστικών μέσων και των εφαρμογών τους, το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (ΔτΠ/IoT), τη ρομποτική, την περιβαλλοντική πληροφορική, την υγεία, την ψυχαγωγία, την εκπαίδευση και τις πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες. Έχουμε πάνω από 79 ερευνητές στο προσωπικό μας και συνεργαζόμαστε με όλα τα δημόσια πανεπιστήμια της Κύπρου αλλά και πολλά ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα.
Στο Τμήμα Καινοτομίας του CYENS προσφέρουμε τόσο υπηρεσίες καινοτομίας εσωτερικά στο CYENS και στους ιδρυτικούς πανεπιστημιακούς εταίρους του, όσο και συμβουλευτικές υπηρεσίες σε θέματα μεταφοράς τεχνολογίας, διαχείρισης καινοτομίας και αξιολόγησης τεχνολογίας σε πελάτες από τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα στην Κύπρο και διεθνώς. Ο ρόλος μας είναι να διευκολύνουμε τη ροή νέων, ανατρεπτικών τεχνολογιών από τους παρόχους τεχνολογίας, όπως το ίδιο το Κέντρο Αριστείας CYENS, τα συνεργαζόμενα πανεπιστήμια και τις συνδεδεμένες νεοσυσταθείσες επιχειρήσεις, σε όσους αναζητούν τεχνολογία, όπως οι ώριμες εταιρείες που επιθυμούν να δημιουργήσουν πρωτοποριακά προϊόντα και νέα επιχειρηματικά τμήματα.
Εκτός από την έμπρακτη συμμετοχή σε έργα εμπορικής αξιοποίησης, υποστηρίζουμε επίσης τη νέα διπλωματία, δηλαδή πρωτοβουλίες διεθνών σχέσεων στις οποίες οι πολίτες διαδραματίζουν μεγαλύτερο ρόλο.
Το CYENS είναι ουσιαστικά ένας ερευνητικός οργανισμός, που εμπλεκόμαστε επίσης, στην επιστημονική διπλωματία, χρησιμοποιώντας επιστημονικές συμπράξεις για την αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων και την οικοδόμηση εποικοδομητικών συνεργασιών των κοινοτήτων της Κύπρου. Η επιστημονική μας διπλωματία είναι μια προσπάθεια να αναπτύξουμε, να διατηρήσουμε και να οργανώσουμε δραστηριότητες έρευνας και καινοτομίας, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας ικανοτήτων, της κατάρτισης και της δικτύωσης για την προώθηση κοινών πρωτοβουλιών. Το CYENS δεν περιορίζεται στο να χτίζει επιστημονικούς δεσμούς με την τουρκοκυπριακή κοινότητα για την οικοδόμηση κατανόησης και εμπιστοσύνης.
Έχει επίσης αναπτύξει και εφαρμόζει το δικό του μέσο για τη προαγωγή της συμμετοχικότητας. Το εργαλείο αυτό αναπτύχθηκε από την κ. Ελισάβετ Κασίνη, τότε Ανώτερη Λειτουργό Επικοινωνίας στο Κέντρο Αριστείας CYENS, και τον καθηγητή Δρ. Robert Thompson, σύμβουλο Καινοτομίας του CYENS αποσπασμένο από το University College London, όπου κατέχει θέση Διευθυντή Στρατηγικών Συμμαχιών. Είναι οι επιχορηγήσεις του προγράμματος «Island-Wide Perspective and Reach Research & Innovation» (Έρευνα και Καινοτομία με Προοπτική και Εμβέλεια τη Νήσο)—μια μικρή ανταγωνιστική χρηματοδότηση ύψους 10.000 ευρώ, ανοικτή σε όλους τους εργαζόμενους ερευνητές του CYENS και τους επικεφαλής των ακαδημαϊκών ερευνητικών ομάδων που εργάζονται σε έργο όπου εμπλέκεται και συμμετέχει η τουρκοκυπριακή κοινότητα και το οποίο συμβάλλει στη δημιουργία νέων προοπτικών, εφαρμογών και γνώσεων προς όφελος ολόκληρου του νησιού. Χρηματοδοτούμε μέχρι 5 έργα ετησίως. Η πρώτη πρόσκληση ανακοινώθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2021. Λάβαμε 7 υποψηφιότητες για τις εσωτερικές επιχορηγήσεις του Island-Wide και η επιτροπή αξιολόγησης, αποτελούμενη από τρία μέλη της ανώτερης διοίκησης του CYENS και τον Ερχάν Ραΐφ, ‘ένα από τους Σύμβουλους του ΔΣ του CYENS, επέλεξε 5 έργα που χρηματοδοτήθηκαν τον Δεκέμβριο του 2021.
Τα εν λόγω έργα κάλυπταν ένα ευρύ φάσμα γνώσεων, από τη μείωση των προκαταλήψεων στη μετασυγκρουσιακή κοινωνία της Κύπρου με τη χρήση εμβυθιστικής (immersive) εικονικής πραγματικότητας, μέχρι τη μελέτη της εκπαίδευσης των νεαρών Κυπρίων σχετικά με τους κινδύνους που εγκυμονεί η άκριτη κατανάλωση διαδικτυακών πληροφοριών, τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις πέρα από γλωσσικά εμπόδια, αλλά και τις εφαρμογές έξυπνης στάθμευσης για άτομα με αναπηρία σε όλο το νησί. Όλα αυτά αποτελούν σημαντικούς τομείς παραγωγής νέας γνώσης που μεταφράζεται σε αντίκτυπο και στις δύο κοινότητες. Ένα από τα έργα που χρηματοδοτήθηκαν είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρο όσον αφορά την εμπλοκή των κοινοτήτων σε εργασίες που έχουν άμεση σημασία και για τις δύο πλευρές του νησιού: την προστασία του περιβάλλοντος και τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Στο CYENS χρησιμοποιούμε ψηφιακές τεχνολογίες για να διευκολύνουμε την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη ανάπτυξη ώστε να αυξήσουμε την ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων. Μία από τις τεχνολογίες που αναπτύσσει ο Δρ Ανδρέας Καμηλάρης, επικεφαλής της διεπιστημονικής ερευνητικής ομάδας SuPerWorld, σχετίζεται με τη χαρτογράφηση, αξιολόγηση, διαχείριση και προστασία των φυσικών οικοτόπων και των ειδών. Η εσωτερική επιχορήγηση του Island-Wide χρησιμοποιήθηκε από την ερευνητική ομάδα SuPerWorld για την υποστήριξη μιας από τις σημαντικότερες δράσεις για το κλίμα, δηλαδή την αναδάσωση.
Πολλοί κυβερνητικοί και μη κυβερνητικοί οργανισμοί στην Ευρώπη συμμετέχουν άμεσα σε προγράμματα δάσωσης και αναδάσωσης για τη δημιουργία ή την επαναφύτευση δασών και, ως εκ τούτου, την προστασία του απογυμνωμένου εδάφους από τη διάβρωση και τις πλημμύρες καθώς και την αύξηση της δέσμευσης άνθρακα. Ωστόσο, εάν δεν γίνεται σωστή διαχείριση, η αναδάσωση μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες· για παράδειγμα, μπορεί να μειώσει την τοπική βιοποικιλότητα, να εισάγει μη τοπικά, δυνητικά χωροκατακτητικά είδη και να αλλάξει τα βιοσύνολα. Για να ενθαρρύνουμε την αναδάσωση και να προφυλαχθούμε από πιθανούς κινδύνους, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αναδυόμενες τεχνολογίες: την τεχνητή νοημοσύνη, την υπολογιστική όραση, τη βαθιά μάθηση και τη γεωχωρική ανάλυση που επιτρέπουν στους ενδιαφερόμενους των δύο κοινοτήτων (μη κυβερνητικές οργανώσεις, πολίτες) να συνεργαστούν για να μετριάσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στο νησί, φυτεύοντας και διατηρώντας νεαρά δάση.
Η τεχνολογική πλατφόρμα που αναπτύχθηκε από την ερευνητική ομάδα SuPerWorld υπό την καθοδήγηση του Δρ Καμηλάρη δημιούργησε ένα μοντέλο βασισμένο στην τεχνητή νοημοσύνη, το οποίο εκπαιδεύτηκε από τρεις Τουρκοκύπριους που εργάζονται στο Τμήμα Δασών για να αναγνωρίζει τα πιο συνηθισμένα δέντρα σε δορυφορικές εικόνες με εξαιρετική ακρίβεια, αξιοποιώντας φωτογραφικό υλικό από το Google Earth. Η ερευνητική ομάδα αναπτύσσει τώρα μια διαδικτυακή εφαρμογή η οποία περιλαμβάνει —μεταξύ άλλων δεδομένων— πληροφορίες που απαιτούνται για την επιλογή των κατάλληλων ειδών δέντρων σε νέες πρωτοβουλίες αναδάσωσης: ιστορικά γεγονότα αναδάσωσης και τον αντίκτυπό τους, βροχοπτώσεις, καιρικές συνθήκες, υψόμετρο και σύνθεση εδάφους, καθώς και νέα κανάλια και φόρουμ εθελοντών.
Θα ακολουθήσει μια μικρή πιλοτική εφαρμογή με πραγματική συμμέτοχή των πολιτών της ελληνοκυπριακής κοινότητας στα μέσα Δεκεμβρίου και της τουρκοκυπριακής κοινότηττας στα μέσα Ιανουαρίου. Οι συνεργάτες από κάθε κοινότητα, η κ. Φεριχά Τελ («Kıbrıs’a 300 Bin Ağaç» – «300 χιλ. Δέντρα την Κύπρο») και η κ. Ελευθερία Λουκά (πρωτοβουλία «300 χιλ. στη Λευκωσία»), έχουν ήδη επιλέξει τα αγροτεμάχια με τα οποία θα εργαστούν και στις δύο πλευρές της Πράσινης Γραμμής —αυτό το μέρος του έργου θα ξεκινήσει με την αναδάσωση των περιοχών όπου τα δέντρα καταστράφηκαν στις πυρκαγιές του 2021 και 2022.
Στη λήξη αυτού του μικρού, εσωτερικά χρηματοδοτούμενου έργου του CYENS στο τέλος του έτους, τα τελικά αποτελέσματα θα είναι:
– μια νέα προηγμένη μέθοδος για την παρακολούθηση της χρήσης της γης, τον εντοπισμό των υπάρχοντων δέντρων καθώς και τη συσχέτιση αυτών με τις γεωγραφικές, γεωλογικές και περιβαλλοντικές συνθήκες των τοποθεσιών τους,
– μια εφαρμογή που θα προσδιορίζει τους καλύτερους συνδυασμούς βιοποικιλότητας, εδάφους και καιρού για τα δέντρα/φυτά σε ένα συγκεκριμένο τοπίο,
– δύο νέα νεαρά δάση σε προηγουμένως καμένα εδάφη και
– μια πολιτική και ένα σχέδιο για ένα κοινωνικό εργαλείο που θα διευκολύνει, θα ενθαρρύνει και θα προωθεί τη συνεργασία μεταξύ των δύο κοινοτήτων με την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, υποστηρίζοντας εκδηλώσεις αναδάσωσης από εθελοντές και στις δύο πλευρές της Πράσινης Γραμμής.
Κατά συνέπεια, ο πιο σημαντικός και άμεσος αντίκτυπος αυτού του έργου θα είναι η αύξηση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης καταδεικνύοντας ότι μόνο η συνεργασία των δύο κοινοτήτων για τις δράσεις για το κλίμα θα επιτύχει ωφέλιμα αποτελέσματα για όλους τους κατοίκους του νησιού. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι και οι δύο κυπριακές κοινότητες (Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι) μπορούν και πρέπει να δράσουν από κοινού για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, χρησιμοποιώντας εργαλεία επιστημονικής διπλωματίας για να συνεργαστούν. Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής αποτελούν επείγοντα και σημαντικά ζητήματα για την κοινωνία, τόσο στη νότια όσο και στη βόρεια πλευρά του νησιού, και οι κοινότητες μπορούν να αντιμετωπίσουν από κοινού αυτή την πρόκληση.
Από καθαρά ερευνητική άποψη, το έργο αυτό έχει επιτύχει σημαντική πρόοδο, καθώς η ερευνητική ομάδα υπό την καθοδήγηση του Δρ Καμηλάρη ανέπτυξε το εργαλείο Super Resolution για τη βελτίωση της ποιότητας δορυφορικών εικόνων χαμηλής ανάλυσης μέσω της αποκατάστασης των χαμένων λεπτομερειών, το οποίο δημοσιεύθηκε από το IEEE Transaction on Geoscience and Remote Sensing Journal. Η ερευνητική ομάδα μπόρεσε επίσης να βασιστεί σε αυτό το μικρής κλίμακας έργο και χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας για να επεκτείνει το μικρό πιλοτικό πρόγραμμα αναδάσωσης σε ολόκληρη τη χώρα και να αναπτύξει τη χρήση νέων τεχνολογιών ώστε να βοηθήσει στη διαχείριση των διαδικασιών αναδάσωσης και να εκτιμήσει το απόθεμα άνθρακα στην Κύπρο με την ανίχνευση και καταμέτρηση όλων των δέντρων και των τύπων δέντρων στη χώρα.
Η μικρή επένδυση των 10.000 ευρώ που κάναμε στο εν λόγω έργο ως Κέντρο Αριστείας CYENS μέσω της εσωτερικής μας χρηματοδότησης Island-Wide επέτρεψε στην ερευνητική ομάδα να διατυπώσει μια σημαντικά μεγαλύτερη ερευνητική πρόταση ύψους 200.000 ευρώ. Η ομάδα επωφελήθηκε από την καλύτερη κατανόηση του τομέα, της διαδικασίας αναδάσωσης και των παραμέτρων των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων, καθώς και από τη συμμετοχή και τη διαβούλευση με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς στην Κύπρο.
Η ερευνητική ομάδα διαθέτει το απαραίτητο εφαλτήριο για την έναρξη και τη συνέχιση αυτού του σημαντικού και επιδραστικού έργου. Η περαιτέρω ανάπτυξη θα επιτρέψει στην ερευνητική ομάδα να διευρύνει τις υπηρεσίες με τη χρήση του αλγορίθμου για την αυτόματη κατηγοριοποίηση των δέντρων με βάση την ταξινομία τους, την εμφάνιση εκτάσεων κατάλληλων για μελλοντική αναδάσωση, την αυτόματη αξιολόγηση της υγείας των φυτών και τον προγραμματισμό επεμβάσεων όταν είναι απαραίτητο. Θα δημιουργηθεί επίσης ένα λειτουργικό πρωτότυπο του κοινωνικού εργαλείου για την εμπλοκή των πολιτών σε δράσεις αναδάσωσης.
Η ενεργός συμμετοχή φορέων και των δύο κοινοτήτων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, η δημιουργία και η διατήρηση της ικανότητας συνεργασίας, η εξασφάλιση πολλαπλών πηγών χρηματοδότησης για τη δημιουργία αλυσίδων αξίας και η δημιουργία μέσων για την κατανομή των πόρων είναι απαραίτητες για την επιτυχία των έργων δάσωσης και αναδάσωσης, καθώς και για κάθε δράση μετριασμού της κλιματικής αλλαγής. Η κοινωνική καινοτομία που έχουμε ξεκινήσει στο CYENS μέσω της χρήσης των επιχορηγήσεων IslandWide θα επιτρέψει και στις δύο κοινότητες να χρησιμοποιήσουν προηγμένη τεχνολογία ταυτόχρονα με την παραδοσιακή γνώση, εστιάζοντας παράλληλα στις τρέχουσες και μελλοντικές περιβαλλοντικές δυνατότητες και προωθώντας την περιβαλλοντική ασφάλεια σε επίπεδο κοινότητας καθώς και σε επίπεδο γεωγραφικό.
Ως Κέντρο Αριστείας, ευθυγραμμιζόμαστε αρμονικά με τις φιλοδοξίες και τις στρατηγικές της χώρας που επιδιώκουν ένα μέλλον μηδενικών εκπομπών άνθρακα. Το CYENS συμμετέχει ενεργά στην Τεχνική Επιτροπή της Κυπριακής Κυβέρνησης για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, καθώς η χαρτογράφηση των δασών αναγνωρίζεται ως σημαντική διάσταση για τον σχεδιασμό του οδικού χάρτη της χώρας προς το καθαρό μηδενικό ισοζύγιο μέχρι το 2050.
Εάν ενδιαφέρεστε να συμμετάσχετε στην επιστημονική μας έρευνα ή στην έρευνα που διεξάγεται από τους πολίτες, να κάνετε δωρεές για τα περιβαλλοντικά μας προγράμματα ή να συμμετάσχετε εθελοντικά στις επερχόμενες εκδηλώσεις αναδάσωσης, παρακαλούμε επικοινωνήστε με την ομάδα SuPerWorld μέσω του s.karatsiolis@cyens.org.cy.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
CYENS Centre of Excellence
Plateia Dimarcheias, 1016 Nicosia
+357 22 747575
info@cyens,org.cy
