ΗΛΕΚΤΩΡ: Στην πρωτοπορία διαχείρισης απορριμμάτων και παραγωγής ενέργειας

• Με καθετοποιημένη λειτουργία, δραστηριοποιείται σε όλο το φάσμα της Μελέτης, Κατασκευής και Λειτουργίας σύγχρονων μονάδων παραγωγής εναλλακτικών καυσίμων

Με 70 χρόνια εμπειρίας ο Όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ, είναι ο μεγαλύτερος όμιλος υποδομών στην Ελλάδα, με διεθνή παρουσία και διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο στους τομείς της Kατασκευής, των Παραχωρήσεων, του Περιβάλλοντος, των ΑΠΕ, και της Ανάπτυξης Ακινήτων.

Ο Όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ δραστηριοποιείται στον κλάδο του Περιβάλλοντος μέσω της θυγατρικής του ΗΛΕΚΤΩΡ, μια από τις κορυφαίες εταιρείες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, με τεχνογνωσία στον τομέα διαχείρισης απορριμμάτων και παραγωγής ενέργειας. Με καθετοποιημένη λειτουργία, δραστηριοποιείται σε όλο το φάσμα της Μελέτης, Κατασκευής και Λειτουργίας σύγχρονων μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων, έργων παραγωγής εναλλακτικών καυσίμων και αξιοποίησης της βιομάζας.

Η εμπειρία της ΗΛΕΚΤΩΡ Α.Ε. περιλαμβάνει τα παρακάτω έργα:

• Το Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Απορριμμάτων στη Δυτική Μακεδονία που ταυτόχρονα αποτελεί το 1ο ΣΔΙΤ απορριμμάτων
• Τη μεγαλύτερη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων στην Ευρώπη (Σόφια, Βουλγαρία) δυναμικότητας 410.000 τόνων ανά έτος
• Τη Μονάδα Μηχανικής Βιολογικής Επεξεργασίας στη Λάρνακα της Κύπρου που αποτελεί το πρώτο έργο παγκοσμίως με εκτεταμένο οπτικό διαχωρισμό για την ανάκτηση ανακυκλώσιμων από σύμμεικτα απορρίμματα, δυναμικότητας 190.000 τόνων ανά έτος
• Το ΕΜΑΚ στα Λιόσια δυναμικότητας 300.000 τόνων ανά έτος
• 13 Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) συνολικής δυναμικότητας μεγαλύτερης των 2,2 εκατ. τόνων ετησίως (περιλαμβάνονται οι ανωτέρω)
• 16 μονάδες αναερόβιας χώνευσης (Γερμανία) δυναμικότητας > 240.000 τόνων ανά έτος
• 5 μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης βιοαερίου δυναμικότητας > 34 MWe
• Το μοναδικό στην Ελλάδα Αποτεφρωτήρας τοξικών αποβλήτων > 12.000 τόνων ανά έτος
• 2 Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) συνολικής δυναμικότητας > 175.000 τόνων ανά έτος
• Τους μεγαλύτερους ΧΥΤΑ στην Ελλάδα και την Κύπρο δυναμικότητας > 100 εκατ. κυβικών μέτρων

Εμβληματικά Έργα  – Διαχείριση Απορριμμάτων 

Στο χαρτοφυλάκιο της ΗΛΕΚΤΩΡ μεταξύ των εμβληματικών έργων στη Διαχείριση Απορριμμάτων περιλαμβάνεται η Μονάδα Μηχανικής και Βιολογικής Επεξεργασίας Σύμμεικτων Αστικών Απορριμμάτων, Λάρνακας. Το πρώτο έργο παγκοσμίως με εκτεταμένο οπτικό διαχωρισμό για την ανάκτηση ανακυκλώσιμων από σύμμεικτα απορρίμματα.

Αποτελεί τη μοναδική ολοκληρωμένη Μονάδα Διαχείρισης Απορριμμάτων στην Κύπρο, δυναμικότητας 190.000 τόνων / έτος, η οποία λειτουργεί από την 1/4/2010. Θεωρείται ένα υποδειγματικό έργο με τεχνολογικές καινοτομίες αιχμής (state-of-the-art) καθώς αποτελεί το πρώτο έργο παγκοσμίως με εκτεταμένο οπτικό διαχωρισμό για την ανάκτηση ανακυκλώσιμων από σύμμεικτα απορρίμματα. Αποτελεί παράλληλα σημείο αναφοράς για την αγορά της Κύπρου, αλλά και διεθνώς, όπως προκύπτει από το ενδιαφέρον εταιρειών και διακρατικών φορέων που το επισκέφθηκαν έτσι ώστε να υιοθετήσουν στην χώρα τους αντίστοιχες τεχνολογίες.

Το έργο περιλάμβανε τη Μελέτη, Κατασκευή και Λειτουργία των Ολοκληρωμένων Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΟΕΔΑ) Λάρνακας και η σύμβαση υπογράφηκε τον Δεκέμβριο 2006 μετά από διεθνή διαγωνισμό.

Η ΟΕΔΑ Λάρνακας / Αμμοχώστου αποτελούσε προενταξιακή υποχρέωση της Κυπριακής Δημοκρατίας περί συμμόρφωσης με το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο σε θέματα περιβάλλοντος-διαχείρισης στερεών αποβλήτων. Επιπλέον, η κατακύρωση του διεθνούς διαγωνισμού στην Κοινοπραξία εξασφάλισε την απορρόφηση Ευρωπαϊκών κονδυλίων, τα οποία είχαν εγκριθεί για το εν λόγω έργο και τυχόν μη υλοποίησή του θα οδηγούσε στην απώλειά τους. 

Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων, Σόφια, Βουλγαρία.

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μονάδα βιολογικής επεξεργασίας απορριμμάτων στην Ευρώπη και μία από τις μεγαλύτερες στον κόσμο με δυναμικότητα 410.000 τόνων/έτος.

Αποτελεί το ολοκληρωμένο σύστημα εγκαταστάσεων για την επεξεργασία των αστικών στερεών απορριμμάτων του Δήμου Σόφιας στη Βουλγαρία καλύπτοντας τις ανάγκες περίπου 1.211.000 κατοίκων.  Η ΗΛΕΚΤΩΡ εγκαινίασε τη συγκεκριμένη μονάδα τον Σεπτέμβριο 2015. Η σύμβαση του έργου είχε πραγματοποιηθεί στις 21/12/2013 από την Κοινοπραξία ΑΚΤΩΡ – ΗΛΕΚΤΩΡ και το Δήμο Σόφιας με συμβατικό τίμημα συμπεριλαμβανομένων αναθεωρήσεων €91 εκατομμύρια. Το έργο περιλάμβανε τη μελέτη, κατασκευή και έναρξη λειτουργίας της μονάδας σε διάστημα 21 μηνών, που αποτελεί επίτευγμα βάσει του μεγέθους του Έργου. Η χρηματοδότηση του Έργου καλύφθηκε από κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης (70%) και από κεφάλαια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (30%). Οι τεχνολογίες αιχμής που ενσωματώνονται στις μεθόδους επεξεργασίας κατατάσσουν το έργο αυτό στην πρώτη θέση των πιο σύγχρονων εγκαταστάσεων επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων στην Ευρώπη. Παράλληλα, λειτουργεί ως σημείο αναφοράς για τα έργα διαχείρισης απορριμμάτων τόσο στη Βουλγαρία και στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και διεθνώς.

Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Απορριμμάτων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, Ελλάδα

Το 1ο ΣΔΙΤ Απορριμμάτων στην Ελλάδα

Το Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Απορριμμάτων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας αποτελεί το πρώτο ΣΔΙΤ απορριμμάτων στην Ελλάδα, το πρώτο δηλαδή έργο διαχείρισης απορριμμάτων στην Ελλάδα που πραγματοποιήθηκε με τη μορφή Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Τη μελέτη, κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία της μονάδας ανέλαβε η εταιρεία ΕΠΑΔΥΜ Α.Ε., 100% θυγατρική της ΗΛΕΚΤΩΡ, το 2015, ενώ το έργο ολοκληρώθηκε στις 10/6/2017. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά επιτυχημένο παράδειγμα έργου που υλοποιήθηκε μέσω ΣΔΙΤ και το οποίο έχει αποδώσει τα μέγιστα, καθώς το έργο υπερβαίνει τους συμβατικούς στόχους, επιτυγχάνοντας εκτροπή βιοαποδομήσιμων υλικών από ταφή σε ποσοστό μεγαλύτερο του 80% και με το υπόλειμμα προς ταφή να είναι λιγότερο από 36% των παραγόμενων Αστικών Στερεών Αποβλήτων. Το συνολικό κόστος υλοποίησης της μονάδας ανήλθε στα 48 εκατ. Ευρώ και κατά τη διάρκεια της κατασκευής δημιουργήθηκαν πάνω από 150 θέσεις εργασίας, ενώ σήμερα απασχολούνται στη λειτουργία του πάνω από 135 εργαζόμενοι.

Παραγωγή Ενέργειας

Η ΗΛΕΚΤΩΡ μέσω σύγχρονων τεχνολογικών εφαρμογών λειτουργεί αποδοτικά τις μεγαλύτερες μονάδες βιοαερίου από απορρίμματα στην Ελλάδα συμβάλλοντας στην αποφυγή έκλυσης περίπου 1.000.000 τόνων CO2 ετησίως.

Η ΗΛΕΚΤΩΡ έχει εγκαταστήσει και λειτουργεί τις μεγαλύτερες μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης του εκλυόμενου βιοαερίου από ΧΥΤΑ στην Ελλάδα. Στα πλαίσια αυτά, η ΗΛΕΚΤΩΡ λειτουργεί 5 μονάδες συνολικής εγκ. ισχύος περ. 34 MWe που παράγουν περισσότερο από 210.000 MWhe πράσινης ενέργειας το έτος, αξιοποιούν περ. 158 εκατ. κυβικά βιοαερίου και συνεισφέρουν στην αποφυγή εκπομπής περ. 1.000.000 τόνων CO2 στην ατμόσφαιρα σε ετήσια βάση.  Σημειώνεται ότι οι εν λόγω εγκαταστάσεις, όντας μονάδες βάσης, λειτουργούν καθ΄ όλη την διάρκεια του 24ώρου με σταθερή παραγωγή και πολύ υψηλή ετήσια διαθεσιμότητα (>85%)

Σημειώνεται ότι η Ελλάδα είναι ακόμη ουραγός στη διαχείριση των Αστικών Στερεών Απορριμμάτων με αποτέλεσμα >80% των παραγόμενων ΑΣΑ να διατίθενται ακόμη και σήμερα σε ΧΥΤΑ. Το αενάως εκλυόμενο από τους χώρους αυτούς βιοαέριο περιέχει περ. 40-55% κ.ο. μεθάνιο (CH4) ένα αέριo του οποίου οι επιπτώσεις στο φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι 28-30 φορές δυσμενέστερες εκείνων του διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Η σημασία της μείωσης εκπομπών μεθανίου αντικατοπτρίζεται και στη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιεύθηκε πρόσφατα (2020) και καθορίζει λεπτομερώς τα αναγκαία μέτρα για την ανάγκη της δραστικής μείωσης των εκπομπών μεθανίου στην Ευρώπη και σε διεθνές επίπεδο.

H συλλογή του βιοαερίου και η αποδοτική ενεργειακή αξιοποίησή του προς παραγωγή «πράσινης» ενέργειας αποτελεί, επομένως, επιτακτική ανάγκη για τη δραστική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Επιπρόσθετα, η ορθολογική εκμετάλλευση/συλλογή και ενεργειακή αξιοποίηση του βιοαερίου συμβάλλει στην εξοικονόμηση ενέργειας καθώς η υψηλή διαθεσιμότητα των σταθμών της ΗΛΕΚΤΩΡ προσθέτει >200.000 πολύτιμες πράσινες MWhe στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας σε ετήσια βάση.

Τέλος η συλλογή και ενεργειακή αξιοποίηση βιοαερίου ΧΥΤΑ είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς αποτελεί τεχνολογία βάσης παραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας, βρίσκεται σε πλήρη εναρμόνιση με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας προωθώντας τον ενεργειακό μετασχηματισμό της χώρας ,ενώ συμβάλλει στην δημιουργία εξειδικευμένων θέσεων εργασίας.  

Ενεργειακή Αξιοποίηση βιομάζας και δευτερογενούς καυσίμου για παραγωγή  Θερμικής Ενέργειας για τηλεθέρμανση από την ΗΛΕΚΤΩΡ.

Η μονάδα τηλεθέρμανσης του Αμυνταίου, που λειτουργεί η ΗΛΕΚΤΩΡ, αφορά στην παραγωγή θερμικής ενέργειας με καύσιμο βιομάζα για την τηλεθέρμανση της ευρύτερης περιοχής Αμυνταίου. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα καινοτόμο έργο, που όμοιό του δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Αποτελεί έργο με σημαντικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα τροφοδοτώντας με θερμική ενέργεια μια ολόκληρη περιοχή που πριν τροφοδοτούνταν από τους ατμοηλεκτρικούς σταθμούς (ΑΗΣ).

Το Έργο είναι ζωτικής σημασίας για τους πολίτες της ευρύτερης περιοχής Αμυνταίου δεδομένου ότι τέθηκε επιτυχώς σε λειτουργία την κρίσιμη στιγμή όπου δεν υπήρχε εναλλακτική πηγή παροχής θερμότητας στο δίκτυο μετά την οριστική παύση λειτουργίας του ΑΗΣ Αμυνταίου  τον Απρίλιο του 2020. Μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχε υπάρξει εναλλακτική για την διασφάλιση της απαιτούμενης θερμότητας – η λύση δόθηκε με τους λέβητες βιομάζας της ΗΛΕΚΤΩΡ.

Η λύση που έχει βρει εφαρμογή τα  τελευταία δύο χρόνια, έχει επαναφέρει την κανονικότητα, ως προς την παροχή ενέργειας, στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, ενώ επιτρέπει στους κατοίκους να συνεχίσουν κανονικά τον οικογενειακό και επαγγελματικό τους προγραμματισμό. Σε μια περιοχή που η φυγή των νέων ανθρώπων προς τα μεγάλα αστικά κέντρα πρωταγωνιστεί, και ζει σε περιβάλλον αποβιομηχάνισης, το εν λόγω πρόβλημα, κάθε άλλο παρά αμελητέο μπορεί να είναι. Μπορεί ο καθένας να αναλογιστεί, πόσο μεγάλο αντικίνητρο θα ήταν για κάποιον, να συνεχίσει να ζει σε μία περιοχή που θα έχανε το θεμελιώδες πλεονέκτημα της οικονομικής τηλε-θέρμανσης.

Το έργο, λοιπόν, εισάγει μια καινούργια τεχνολογία και  δείχνει και στην  υπόλοιπη Ελλάδα, το δρόμο για τη νέα εποχή στην ενεργειακή αξιοποίηση της βιομάζας. Όπως είναι γνωστό, η αύξηση της χρήσης βιομάζας και εναλλακτικών  καυσίμων αποτελεί πλέον ζητούμενο και πρόκειται να  δημιουργήσει ανάπτυξη δικτύων βιομάζας και εναλλακτικών καυσίμων με ανανεώσιμη χροιά και σημαντικά βελτιωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, συγκριτικά με την πρότερη κατάσταση, προσφέροντας  την δυνατότητα για οικονομική και αειφόρο ανάπτυξη.

Η φιλοσοφία αυτή έρχεται από το μέλλον, καθώς είναι πλήρως συμβατή με τους ευρωπαϊκούς στόχους για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, στόχους στους οποίους οφείλουν να συνταχθούν όλοι οι φορείς και η κοινωνία των πολιτών σε όλα τα μήκη και πλάτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η «επαναστατική» αυτή μετάβαση, γίνεται στη λογική της αειφορίας, δηλαδή της χρήσης των φυσικών οικοσυστημάτων και των πηγών ενέργειας, ώστε να εξασφαλίζεται η μελλοντική ποιότητα και ισορροπία.

Όσον αφορά στα  κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη Τηλεθέρμανσης με βιομάζα μέσω του τεχνολογικά προηγμένου συστήματος θα μπορούσαν να αναφερθούν τα εξής:

-Διασφαλίστηκε η συνέχιση της ομαλής λειτουργίας της τηλεθέρμανσης αμέσως μετά το κλείσιμο του ΑΗΣ Αμυνταίου, καλύπτοντας στο 100% τις ανάγκες της τηλεθέρμανσης για ζεστό νερό απο την αρχή της θερμαντικής περιόδου του 2020, 

-Παρέχονται πλέον σημαντικές εναλλακτικές δυνατότητες για την ΔΕΤΕΠΑ. Η λειτουργία προσαρμόζεται κατά περίπτωση ανάλογα με την επάρκεια / διαθεσιμότητα καυσίμων, ή ακόμα και ανάλογα με την πολιτική που επιθυμεί να εφαρμόζει η ΔΕΤΕΠΑ σε επίπεδο επιλογής καυσίμου, τόσο για τεχνικούς όσο και για οικονομικούς λόγους,

-Ο Δήμος Αμυνταίου καθίσταται παραγωγός ενέργειας, αυτάρκης, επιλέγοντας ο ίδιος τα καύσιμα, τον τρόπο λειτουργίας, και δεν εξαρτάται πλέον από εξωγενείς παράγοντες,

-Ενώ τέλος, ένα πρόσθετο, και επίκαιρο όφελος που προκύπτει για την περιοχή από το έργο, έχει να κάνει με την αυτονομία της λειτουργίας της τηλεθέρμανσης και την απεξάρτησή της από ένα μόνο καύσιμο.