Την ετοιμότητα του Οργανισμού Housing Europe να προσφέρει εμπειρογνωμοσύνη στην Κύπρο και στον Κυπριακό Οργανισμό Αναπτύξεως Γης (ΚΟΑΓ) για την εκπόνηση στρατηγικής σχετικά με στεγαστική πολιτική υπογραμμίζει ο πρόεδρος του Housing Europe, Cedric Van Styvendael, που πρόσφατα βρέθηκε στην Κύπρο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣHΣ: Ενίσχυση Πλαισίου Αφερεγγυότητας
Όπως τονίζει, ο Οργανισμός είναι πρόθυμος να συνεργαστεί με τον ΚΟΑΓ για την εξεύρεση λύσεων στις ανάγκες στέγασης μέσω της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών. Όπως επεσήμανε, ο Οργανισμός διαδραματίζει ρόλο διευκόλυνσης στη διαδικασία αναζήτησης χρηματοδότησης από την ΕΕ.
Ο ευρωπαϊκός Οργανισμός Housing Europe διατηρεί μέλη από 24 χώρες, όπου διαχειρίζονται πάνω από 26 εκατ. υποστατικά, που αναλογεί στο 11% των νοικοκυριών της Ευρώπης. Ο Οργανισμός εκπροσωπεί όλους τους φορείς στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. που παρέχουν κάποια εναλλακτική επιλογή κατοικίας πέραν της ελεύθερης αγοράς.
Είναι γνωστό ότι η ΕΕ δεν έχει ειδικές αρμοδιότητες όσον αφορά στη στέγαση, ενώ οι εθνικές κυβερνήσεις αναπτύσσουν δικές τους πολιτικές για τη στέγαση. Πώς ο Οργανισμός Housing Europe συνεργάζεται με την ΕΕ;
Όπως αναφέρατε, όντως δεν υπάρχει ενιαία πολιτική στην ΕΕ, ωστόσο υπάρχουν πολλά θέματα όπως η ενέργεια, η μετανάστευση και η φτώχεια που είναι αλληλένδετα με τη στέγαση. Είναι σημαντικό για μας να υπάρχει στήριξη από την ΕΕ στις εθνικές πολιτικές. Γι’ αυτό δημιουργήσαμε αυτόν τον Οργανισμό 30 χρόνια πριν για να πείσουμε την ΕΕ να στηρίζει τις πολιτικές στέγασης.
Επομένως, περιμένουμε από την ΕΕ να διευκολύνει και να ενθαρρύνει τα κράτη-μέλη στις πολιτικές στέγασης. Επίσης, η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουν τα κράτη-μέλη είναι η μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης. Ο Οργανισμός μας δουλεύει με την ΕΕ και διευκολύνει τα κράτη να ζητήσουν χρηματοδότηση για να αντιμετωπίσουν τέτοιες προκλήσεις.
Τέλος θα έλεγα ότι ο Οργανισμός μας μπορεί να επηρεάσει τη στάση της ΕΕ σε διάφορα ζητήματα. Για παράδειγμα, η ΕΕ μπορεί να πει μιας χώρας ότι είναι μεγάλο το ύψος του ελλείμματός της και το πρώτο πράγμα που θα κάνει η χώρα αυτή είναι να μειώσει τη βοήθεια προς τις ευάλωτες ομάδες. Ρόλος μας είναι να κτυπήσουμε το καμπανάκι σε μια τέτοια περίπτωση, καθώς η κοινωνική στέγαση είναι επένδυση.
Μπορεί η ΕΕ να αποκτήσει ένα πιο κοινωνικό πρόσωπο; Δηλαδή να αποκτήσει μια ενιαία στρατηγική σε θέματα στέγασης;
Αυτός δεν είναι ούτε ο σκοπός ούτε ο ρόλος μας. Βασικό μας μέλημα είναι να καταστήσουμε σαφές προς όλες τις κατευθύνσεις ότι η πρόσβαση σε επαρκή και προσιτή προς όλους κατοικία πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για όλα τα κράτη-μέλη αλλά και για την Ε.Ε.
Η κάθε χώρα πρέπει να είναι σε θέση να αποφασίζει τη στρατηγική που θα έχει σε θέματα στέγασης καθώς οι ανάγκες διαφέρουν σημαντικά από χώρα σε χώρα και πολλές φορές από περιοχή σε περιοχή εντός της ίδιας χώρας. Τη δεδομένη στιγμή πολλές χώρες στην Ευρώπη είναι αναγκασμένες να πάρουν αποφάσεις για να ανταποκριθούν στις νέες στεγαστικές ανάγκες που έχουν διαμορφωθεί. Μέλημα δικό μας και των μελών μας είναι να βοηθήσουμε αυτούς που χαράσσουν τις στρατηγικές αυτές να διδαχθούν από τις καλές πρακτικές και να βασιστούν σε πραγματικά δεδομένα.
Τι κάνουν οι διάφοροι φορείς της ΕΕ για να ενισχύσουν την κοινωνική στέγαση;
Υπάρχουν πολλοί φορείς στην ΕΕ που παρέχουν χρηματοδοτήσεις, είτε από τα διαρθρωτικά και τα κοινωνικά ταμεία είτε μέσω δανείων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EIB) και την Αναπτυξιακή Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης (ECB). Επιπλέον, για παράδειγμα οι Urban Innovative Actions χρηματοδοτούν 20 πρότζεκτ τον χρόνο με €5 εκατ. το καθένα. Ο ρόλος μας είναι να συμβουλεύουμε και να κατευθύνουμε τα μέλη μας. Πρώτα από όλα όμως, μια χώρα χρειάζεται στρατηγική. Δεν μπορείς να ζητάς χρήματα χωρίς να έχεις καταρτίσει μια στρατηγική.
Τι είδους στρατηγική πρέπει να ακολουθήσει η Κύπρος;
Όπως προανέφερα, εμείς δεν είμαστε θέση να πούμε ποια στρατηγική θα πρέπει να ακολουθήσει η Κύπρος. Το νησί θα πρέπει να βάλει τους στόχους του και να αποφασίσει τον τύπο της κοινωνικής στέγασης που θέλει. Οι εμπειρογνώμονες του Οργανισμού Ηousing Europe θα συμβάλουν στον καταρτισμό στρατηγικής. Η παρουσία μου στην Κύπρο δείχνει ότι είναι πιθανό να συνεργαστούμε, εάν ο ΚΟΑΓ γίνει μέλος μας.
Η προβληματική για την Κύπρο είναι η εξής: η τιμή γης είναι ακριβή ενώ η ιδιοκτησία είναι πολύ σημαντική. Είναι πολύ δύσκολο για τον Κύπριο να αλλάξει κουλτούρα. Επομένως, δεν μπορώ να πω «προχωρήστε σε ενοίκιο». Θα έλεγα ότι οι καλύτερες πρακτικές είναι οι μεικτές.
Πώς σχετίζεται η ανισότητα στο εισόδημα και η ανεργία στους νέους με τη στέγαση και τη φτώχεια;
Κάθε δύο χρόνια διενεργούμε μια μελέτη που αποτελεί σημείο αναφοράς στην Ευρώπη με τίτλο «The State of Housing in the EU». Στην έκδοση αυτή ήταν η ερώτηση που τέθηκε και παρατηρήσαμε ότι το εισόδημα δεν αυξήθηκε ανάλογα με τις τιμές των σπιτιών. Μάλιστα, υπάρχει μεγάλο χάσμα. Το 40% του εισοδήματος δαπανάται για στέγαση και όλο και μικρότερο ποσοστό πάει στην ποιότητα ζωής.
Πολλές φορές λόγω της στέγασης, η φτώχεια αυξάνεται καθώς δεν μπορεί να μετακομίσει κανείς για να βρει δουλειά ή να πάει στον γιατρό. Το κόστος των «κακών στεγαστικών συνθηκών» ανέρχεται στα €198 δισ. Και αυτό συνδέεται με την ανεργία, την έλλειψη εκπαίδευσης και την υγεία.
Επίσης είναι πολύ δύσκολο για τους νέους να βρουν ένα σπίτι που να τους ικανοποιεί. Κάποιες χώρες βρίσκουν λύσεις και δημιουργούν υποδομές στέγασης με υπηρεσίες για νεαρούς εργαζόμενους σε χαμηλές τιμές.
Στα σκαριά νέα στεγαστική στρατηγική μέσω του ΚΟΑΓ
Ο ΚΟΑΓ και η Κύπρος φιλοδοξούν να καταστούν μέλη του Housing Europe. Σε πρόσφατη ημερίδα του ΚΟΑΓ, με τίτλο «Κοινωνική Κατοικία – Προκλήσεις και η σύγχρονη ευρωπαϊκή προοπτική» στην παρουσία του Προέδρου του οργανισμού Housing Europe, ο υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Πετρίδης παρουσίασε το στόχο της κυβέρνησης για την υιοθέτηση μιας σύγχρονης και πρακτικά εφαρμόσιμης πολιτικής που θα εισαγάγει την έννοια της κοινωνικής στέγασης.
Ο κ. Πετρίδης τόνισε πως η νέα στρατηγική θα εφαρμοστεί κάτω από έναν ενιαίο φορέα που δεν μπορεί να είναι άλλος από τον ΚΟΑΓ, έναν οργανισμό με εμπειρία και τεχνογνωσία 38 χρόνων και θα άρει τον σημερινό κατακερματισμό των στεγαστικών βοηθημάτων σε διάφορες ξεχωριστές υπηρεσίες.
Σύμφωνα με τον κ. Πετρίδη, οι ετήσιες δημόσιες δαπάνες για στήριξη της στέγασης των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού υπερβαίνουν τα €70 εκατομμύρια.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΚΟΑΓ, Ανδρέας Φράγκος είπε πως ο Οργανισμός είναι έτοιμος να συνδράμει καθοριστικά στην προσπάθεια για την αναδιαμόρφωση της στεγαστικής και κοινωνικής πολιτικής.
