Τώρα που το Ισραήλ αντεπιτέθηκε στο Ιράν, αυτό το επεισόδιο μπορεί να τελείωσε – αν κρίνουμε από την απάντηση της Τεχεράνης ότι “δεν υπάρχει τίποτα να δούμε εδώ”.
Αν ναι, και αυτό είναι ένα σημαντικό “αν”, τα κρίσιμα ερωτήματα που πρέπει να θέσουμε είναι τι έχει αλλάξει και τι όχι.
Θα χρειαστεί αρκετός χρόνος μέχρι να μάθουμε τις πλήρεις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα, αλλά νομίζω ότι υπάρχουν κάποιες πιθανές βάσεις, οι οποίες συνηγορούν υπέρ της μεγαλύτερης αυτοσυγκράτησης. Αυτό είναι ένα μεγάλο ζητούμενο από δύο ιδεολογικά καθοδηγούμενες και εσωτερικά αντιδημοφιλείς κυβερνήσεις, και λόγος να πιστεύουμε ότι ακόμη και αν ο άμεσος κίνδυνος κλιμάκωσης σε περιφερειακό πόλεμο έχει υποχωρήσει προς το παρόν, η συνολική απειλή δεν έχει εξαφανιστεί.
Αλλαγές
Η πρώτη μεγάλη αλλαγή είναι ότι με την άμεση επίθεση του Ιράν κατά του Ισραήλ – και αναμφισβήτητα και με το ισραηλινό χτύπημα σε ένα ιρανικό διπλωματικό κτίριο στη Δαμασκό που προκάλεσε την ιρανική επίθεση – έχει ξεπεραστεί μια γραμμή που δεν έχει επιστροφή. Αυτό είναι ανησυχητικό, επειδή υποδηλώνει ένα νέο και πιο επικίνδυνο όριο για το τι είναι εφικτό για την επόμενη φορά που μια από αυτές τις χώρες θα αισθανθεί υποχρεωμένη να χρησιμοποιήσει βία για να στείλει ένα μήνυμα. Και θα υπάρξει επόμενη φορά.
Μια δεύτερη αλλαγή είναι ότι η Ιορδανία και η Σαουδική Αραβία, καθώς και οι ΗΠΑ, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, συμμετείχαν στην κατάρριψη των ιρανικών πυραύλων και drones. Αυτή η συνεργασία μπορεί να είναι το πιο σημαντικό κέρδος της όλης ανταλλαγής πυρών και για τις δύο πλευρές, αποδεικνύοντας ότι ανεξάρτητα από τις απόψεις τους για το παλαιστινιακό ζήτημα και τη Γάζα, τα αραβικά κράτη θα σταθούν στο πλευρό του Ισραήλ εναντίον του Ιράν όταν το διακύβευμα γίνει πολύ μεγάλο. Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αλί Χαμενεΐ θα το έχει στα υπόψη αυτό.
Οι αναλυτές είναι διχασμένοι σχετικά με τα στρατιωτικά διδάγματα της πυραυλικής επίθεσης του Ιράν, και οι ίδιες οι διάφορες ένοπλες δυνάμεις δεν μιλούν φυσικά – τουλάχιστον όχι ειλικρινά. Για ορισμένους αναλυτές, επρόκειτο για μια παταγώδη αποτυχία που έδειξε την αδυναμία του Ιράν, δεδομένου ότι λίγοι πύραυλοι ή drones έφτασαν στους στόχους τους.
Άλλοι προειδοποιούν ότι το Ιράν – παρέχοντας προειδοποίηση, επιτιθέμενο με μικρότερα κύματα και χρησιμοποιώντας λιγότερους από 200 βαλλιστικούς πυραύλους και πυραύλους κρουζ από ένα οπλοστάσιο που εκτιμάται ότι περιλαμβάνει τουλάχιστον 3.000 – δεν προσπάθησε να μεγιστοποιήσει τη ζημιά, αλλά να δώσει ένα αποτρεπτικό μήνυμα, πράγμα που σημαίνει ότι η επόμενη φορά θα μπορούσε να είναι πολύ διαφορετική. Όπως μου είπε ο Michael DiMino, συνεργάτης στο think tank Defense Priorities της Ουάσινγκτον, αν η επίθεση είχε σχεδιαστεί για να προκαλέσει πραγματική ζημιά, θα περιλάμβανε, τουλάχιστον, ένα μπαράζ επιθέσεων από τη Χεζμπολάχ, στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ.
Επιπλέον, το αναφερόμενο κόστος των 1,3 έως 1,5 δισ. δολαρίων για την κατάρριψη 350 drones και πυραύλων όχι μόνο ξεπερνά κατά πολύ την τιμή που έπρεπε να καταβάλει το Ιράν για να τα εκτοξεύσει, αλλά θα ήταν επίσης δύσκολο να συντηρηθεί σε μια εποχή που τα αμερικανικά αναχαιτιστικά συστήματα – ορισμένα από τα οποία κοστίζουν εκατομμύρια δολάρια το καθένα και η παραγωγή τους μπορεί να διαρκέσει χρόνια αντί για εβδομάδες – έχουν μεγάλη ζήτηση. Και αυτό δεν αφορά μόνο τον ανεφοδιασμό της άμυνας του Ισραήλ αλλά και της Ουκρανίας και της Ταϊβάν. Εν τω μεταξύ, δεν έχουμε τα στοιχεία που απαιτούνται για να κρίνουμε: πόσους αναχαιτιστές έχει το Ισραήλ στα οπλοστάσιά του, πόσους έχουν αφήσει οι ΗΠΑ έτοιμους να ρίξουν στην περιοχή ή πόσους πυραύλους έχει το Ιράν στη διάθεσή του για χρήση.
Τι δεν άλλαξε
Όλοι αυτοί οι άγνωστοι παράγοντες θα μπορούσαν, παρασκηνιακά, να ενισχύσουν την αποτροπή, καθώς κάθε πλευρά επανεκτιμά τα τρωτά της σημεία σε περίπτωση κλιμάκωσης της σύγκρουσης. Αλλά είμαι απαισιόδοξος εξαιτίας αυτού που δεν έχει αλλάξει: της θεμελιώδους σχέσης μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ. Αν το Ιράν έχει κάτι να αποκομίσει από αυτή την εμπειρία είναι το γεγονός ότι απέδειξε ότι δεν αποθαρρύνεται από το να επιτεθεί άμεσα στο Ισραήλ, αν προκληθεί επαρκώς. Αυτό είναι κάτι καινούργιο.
Οι δύο χώρες είχαν εμπλακεί σε έναν σκιώδη πόλεμο πολύ πριν από αυτά τα άμεσα χτυπήματα, και η βαθιά εχθρότητά τους παραμένει. Σε αυτή την ευρύτερη σύγκρουση, δεν υπάρχουν διέξοδα στον ορίζοντα, με την πρόοδο του εξαιρετικά ύποπτου προγράμματος εμπλουτισμού πυρηνικών καυσίμων του Ιράν να αποτελεί συνεχή καταλύτη για πιθανή κλιμάκωση.
Εάν, όπως αναφέρεται, η απάντηση του Ισραήλ συνίστατο σε μια επίθεση σε μια αεροπορική βάση έξω από την πόλη Ισφαχάν, η οποία πραγματοποιήθηκε από μικρά drones που εκτοξεύτηκαν από το εσωτερικό του Ιράν, αυτό μπορεί να είχε ως στόχο να δείξει την επιθυμία του Ισραήλ να επιστρέψει τη σύγκρουση στη σκιά. Δεδομένων των θερμοκέφαλων στην ισραηλινή κυβέρνηση, η αυτοσυγκράτηση που επέδειξε αξίζει επαίνους. Δεν στόχευσαν, για παράδειγμα, τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ισφαχάν.
Ωστόσο, το προηγούμενο θα παραμείνει, και όπως ανέφερε ο διακεκριμένος μελετητής του πολέμου Lawrence Freedman σε άρθρο του αυτή την εβδομάδα, η επιτυχία τέτοιων μηνυμάτων μέσω στρατιωτικής δράσης έχει περιορισμένο ποσοστό επιτυχίας στην ιστορία, επειδή η άλλη πλευρά τόσο συχνά βλέπει τα πράγματα διαφορετικά.
Εξίσου αμετάβλητος και επικίνδυνος είναι ο πόλεμος στη Γάζα, όπου ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου εξακολουθεί να υπόσχεται επίθεση στη Ράφα, την πόλη στα σύνορα της Γάζας με την Αίγυπτο, η οποία φιλοξενεί πλέον περισσότερους από 1 εκατ. ανθρώπους, πολλοί από τους οποίους ζουν σε σκηνές αφού διέφυγαν από τον πόλεμο σε άλλα μέρη της Λωρίδας.
Σταυροδρόμι
Όπως έχω ξαναγράψει, οι ηγέτες του Ισραήλ βρίσκονται τώρα σε ένα σταυροδρόμι. Μπορούν να πάρουν τον de facto συνασπισμό που προέκυψε όταν το Ιράν επιτέθηκε και να χτίσουν πάνω του για να αποτελέσει τη βάση ενός σχεδίου εξόδου των στρατευμάτων του στη Γάζα. Ή μπορούν να συνεχίσουν να πολεμούν με τη Χαμάς, βαθαίνοντας την απομόνωση του Ισραήλ. Ας μην προσποιούμαστε ότι οποιαδήποτε από αυτές τις επιλογές είναι εύκολη ή καλή, αλλά μόνο μία από αυτές έχει τη δυνατότητα να βάλει το Ισραήλ σε μια πορεία προς έναν μονοπάτι όπου δεν θα βρίσκεται υπό τη μόνιμη απειλή ενός υπαρξιακού πολέμου. Η δολοφονία του στρατιωτικού διοικητή της Χαμάς Yahya Sinwar στη Ράφα, αν όντως βρίσκεται εκεί, δεν θα το πετύχει αυτό, ειδικά αν οι άμαχοι συνεχίσουν να πεθαίνουν σε υψηλούς αριθμούς. Η συνεργασία με έναν αραβικό συνασπισμό για την εξεύρεση ενός νέου δρόμου για τη Γάζα μπορεί να το κάνει αυτό.
Απόδοση – Επιμέλεια: Σ. Κετιτζιάν
