Το μεγαλύτερο ποσοστό των προσφυγών στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών για έργα του δημοσίου απορρίπτεται, σύμφωνα με τα στοιχεία που εξάγονται από την ιστοσελίδα της Αρχής.
Μέχρι στιγμής, για το 2025 η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών έχει εκδώσει αποφάσεις για 28 προσφυγές, με τις περισσότερες από αυτές να απορρίπτονται. Συγκεκριμένα, από σύνολο 28 προσφυγών οι 17 έχουν απορριφθεί, ενώ μόλις πέντε προσφυγές έχουν επιτύχει, πέντε αποσύρθηκαν και για μία ζητήθηκε επανεξέταση.
Κάτι παρόμοιο φαίνεται να ίσχυσε και για το 2024, όπου η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών είχε λάβει απόφαση για 50 προσφυγές. Από αυτές 33 είχαν απορριφθεί, 7 είχαν επιτύχει και 10 αποσύρθηκαν.
Οι κάτω του ενός εκατομμυρίου
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο που εξάγεται αφορά και την αξία των συμβάσεων για τις οποίες προκύπτουν προσφυγές. Μέχρι πρόσφατα υπήρχε πλαφόν στις 500.000 ευρώ για δικαίωμα σε προσφυγή ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, ενώ με τη νέα νομοθεσία η Βουλή αύξησε αυτό το ποσό στο 1 εκατομμύριο ευρώ.
Ωστόσο, από τα εν λόγω στοιχεία και τα στατιστικά φαίνεται πως ο νέος νόμος δεν πρόκειται να προσφέρει κάτι το ουσιαστικό, αφού οι προσφυγές που έχουν υποβληθεί ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών για έργα με αξία έως ενός εκατομμυρίου ευρώ είναι ελάχιστες.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τους εισηγητές της πρότασης νόμου, σκοπός ήταν να καταπολεμηθεί η καθυστέρηση σε έργα του δημοσίου που οφείλονται, όπως είχαν αναφέρει, σε προσφυγές εταιρειών που είχαν υποβληθεί ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών. Εντούτοις, όπως αναφέραμε και πιο πάνω, η συμβολή του νέου νόμου δεν πρόκειται να φέρει κάποια ουσιαστική αλλαγή ή επιτάχυνση έργων, αφού από τη μια οι προσφυγές για έργα έως ενός εκατομμυρίου είναι μηδαμινές, ενώ από την άλλη το πρόβλημα παρατηρείται κυρίως σε μεγάλα και περίπλοκα έργα πολλών εκατομμυρίων ευρώ, που δεν καλύπτονται από τον νέο νόμο.
Αναπέμφθηκε και τροποποιήθηκε
Για τον νέο νόμο μάλιστα προέκυψαν τις τελευταίες ημέρες εξελίξεις, μετά από την αρχική του ψήφιση στην Ολομέλεια, που είχε ως αποτέλεσμα την αναπομπή του από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και την τελευταία τροποποίηση του από την Ολομέλεια της Βουλής.
Υπενθυμίζεται πως ο νόμος ψηφίστηκε από τη Βουλή στις 25 Σεπτεμβρίου 2025 και αναπέμφθηκε από τον Πρόεδρο στις 16 Οκτωβρίου, ενώ στις 30 Οκτωβρίου τροποποιήθηκε.
Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, αυξάνεται το ελάχιστο ποσό της χρηματικής αξίας μιας σύμβασης για δυνατότητα προσφυγής και θεσπίζονται αυστηρότερες προϋποθέσεις για τη λήψη προσωρινών μέτρων.
Ειδικότερα, το όριο για την υποβολή προσφυγής αυξάνεται από τις 500.000 ευρώ στο ένα εκατομμύριο ευρώ. Επιπλέον, ο προσφεύγοντας υποχρεούται να καταβάλει εγγυητική επιστολή για την υποβολή αίτησης λήψης προσωρινού μέτρου. Το ύψος της εγγύησης θα καθορίζεται από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τις ρήτρες προκαθορισμένης ζημιάς που προβλέπονται στο συμβόλαιο του έργου.
Επιπλέον, μετά την αναπομπή του νόμου από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η Ολομέλεια αποφάσισε να προχωρήσει σε τροποποιήσεις, ούτως ώστε ο προσφεύγοντας, όταν αιτείται τη λήψη προσωρινού μέτρου, να συνοδεύει το έντυπο προσφυγής με υπεύθυνη δήλωση ότι θα καταθέσει προσωπική εγγυητική επιστολή, εφόσον η Αναθεωρητική Αρχή αποφασίσει υπέρ του μέτρου. Εάν η εγγυητική δεν υποβληθεί, τότε το αίτημα απορρίπτεται.
Περαιτέρω ρυθμίσεις προστέθηκαν και για ενίσχυση της σαφήνειας. Σε περίπτωση που η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας υποβάλουν ένσταση για την έκδοση προσωρινού μέτρου και η Αναθεωρητική Αρχή αποφασίσει τελικά τη λήψη του, ο ενδιαφερόμενος καλείται να καταθέσει, εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την απόφαση, προσωπική εγγύηση υπέρ της αναθέτουσας αρχής ή του φορέα ύψους 1% της εκτιμώμενης αξίας του έργου, με ανώτατο ποσό τις 50.000 ευρώ.
Σε περιπτώσεις όπου δεν προσδιορίζεται εκτιμώμενη αξία της σύμβασης, το ποσό της εγγύησης καθορίζεται στις 10.000 ευρώ.
Ανησυχίες για τον νέο νόμο για συμβάσεις
Ανησυχίες είχαν εκφραστεί από νομικούς κύκλους για τον νέο νόμο, με τον έγκριτο νομικό, Αχιλλέα Αιμιλιανίδη να δηλώνει στον «Φ» πως η πρόταση νόμου όχι μόνο δεν θα λύσει το πρόβλημα, αλλά ενδεχομένως να ενισχύσει τη διαφθορά. Όπως είχε υποστηρίξει, το πρόβλημα δεν εντοπίζεται στις προσφυγές αλλά στις διαδικασίες που ακολουθούνται και στα έγγραφα των διαγωνισμών.
Ο κ. Αιμιλιανίδης σε άλλο σημείο των δηλώσεων του στον «Φ» είχε σχολιάσει πως η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών δέχεται περίπου 50 προσφυγές τον χρόνο, αριθμός που δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι επιφέρει ιδιαίτερο φόρτο εργασίας. Κάτι που όπως φαίνεται επιβεβαιώνεται και από τα επίσημα στοιχεία, αφού από τη μια ο αριθμός των προσφυγών μπορεί να χαρακτηριστεί διαχειρίσιμος και από την άλλη οι προσφυγές που αφορούν έργα μέχρι ενός εκατομμυρίου είναι είτε μηδενικές, είτε μηδαμινές.
