Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) προχωρά στην επόμενη φάση ανάπτυξης του ψηφιακού ευρώ, με στόχο την τεχνική και επιχειρησιακή ετοιμότητα έως το 2029, όπως ανακοινώθηκε στη δημοσιογραφική διάσκεψη της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου από τον Διοικητή Δρ. Χριστόδουλο Πατσαλίδη και τον Γενικό Διευθυντή Εποπτείας Πληρωμών, Στέλιο Γιωργάκη.
Η απόφαση για τη μετάβαση στη νέα φάση ελήφθη στις 29 Οκτωβρίου 2025 από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ, σηματοδοτώντας τη μετάβαση από τον τεχνικό σχεδιασμό στην πρακτική υλοποίηση.
Μια νέα εποχή για το ευρωπαϊκό νόμισμα
Το ψηφιακό ευρώ θα αποτελέσει πρόσθετο μέσο πληρωμής με καθεστώς νόμιμου χρήματος, διαθέσιμο δωρεάν για βασική χρήση σε ολόκληρη την ευρωζώνη.
Θα προσφέρει υψηλά επίπεδα ασφάλειας προσωπικών δεδομένων, δυνατότητα λειτουργίας εκτός σύνδεσης, και διαλειτουργικότητα με υφιστάμενα συστήματα πληρωμών.
Στόχος είναι να διευκολύνει τις ψηφιακές πληρωμές, να μειώσει την εξάρτηση από μη ευρωπαϊκούς παρόχους, και να ενισχύσει την ανθεκτικότητα και την τεχνολογική αυτονομία της Ευρώπης, όπως επισήμανε ο Δρ. Πατσαλίδης.
Από τον σχεδιασμό στην πιλοτική εφαρμογή
Η προπαρασκευαστική φάση (2023–2025) ολοκληρώθηκε επιτυχώς, με:
- τη διαμόρφωση εγχειριδίου κανόνων,
- την επιλογή τεχνολογικών παρόχων,
- την ανάπτυξη μεθοδολογίας ορίων διακράτησης και
- την έρευνα χρηστών και εμπόρων, συμπεριλαμβανομένων ευάλωτων ομάδων.
Η επόμενη φάση (2025–2027) θα εστιάσει στην ανάπτυξη των τεχνικών θεμελίων, την προετοιμασία πιλοτικών δοκιμών και τη συμμετοχή φορέων της αγοράς, με στόχο τη δοκιμαστική εφαρμογή το 2027.
Νομοθεσία και ρόλος της Κυπριακής Προεδρίας
Η νομοθεσία για το ψηφιακό ευρώ αναμένεται να θεσπιστεί έως το τέλος του 2026, με την Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ (Α΄ εξάμηνο 2026) να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στις τριμερείς διαπραγματεύσεις (τριλόγους) μεταξύ Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Συμβουλίου και Επιτροπής.
Η Christine Lagarde, Πρόεδρος της ΕΚΤ, έχει δηλώσει ότι «πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι να εκδώσουμε ένα ψηφιακό ευρώ, εφόσον προκύψει ανάγκη», επισημαίνοντας την ανάγκη διαφύλαξης της εμπιστοσύνης στο χρήμα και προσαρμογής του ευρώ στην ψηφιακή εποχή.
Προς ένα δημόσιο, ασφαλές και συμπεριληπτικό μέσο πληρωμής
Το ψηφιακό ευρώ θα είναι ένα δημόσιο και αξιόπιστο μέσο πληρωμής, προσβάσιμο σε όλους τους πολίτες της ευρωζώνης, με δωρεάν βασική χρήση και προηγμένες δικλίδες ασφαλείας.
Αν η νομοθεσία θεσπιστεί εγκαίρως, το πρώτο ψηφιακό ευρώ θα μπορούσε να εκδοθεί εντός του 2029.
Πατσαλίδης: «Το ψηφιακό ευρώ είναι καθοριστική εξέλιξη για το ευρωπαϊκό χρηματοοικονομικό σύστημα»
Τη μετάβαση στη δεύτερη και τελική φάση προετοιμασίας του ψηφιακού ευρώ ανακοίνωσε ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, Δρ. Χριστόδουλος Πατσαλίδης, κατά τη διάρκεια διάσκεψης Τύπου στη Λευκωσία, επισημαίνοντας ότι η εξέλιξη αυτή αποτελεί ορόσημο για τον εκσυγχρονισμό του ευρωπαϊκού νομισματικού συστήματος.
Ο κ. Πατσαλίδης ανέφερε ότι η απόφαση ελήφθη την περασμένη εβδομάδα από το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), έπειτα από την επιτυχή ολοκλήρωση του πρώτου μέρους της προπαρασκευαστικής φάσης, που ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2023. Η φάση αυτή έθεσε τα θεμέλια για την πιθανή έκδοση του κοινού νομίσματος σε ψηφιακή μορφή.
Έμφαση στην ασφάλεια και την προσβασιμότητα
Ο Διοικητής σημείωσε ότι στο πλαίσιο της πρώτης φάσης το Ευρωσύστημα προχώρησε σε εκτεταμένη έρευνα με επίκεντρο τους ευάλωτους καταναλωτές και τους μικρούς εμπόρους, η οποία ανέδειξε την ανάγκη για μια απλή, αξιόπιστη και ασφαλή εμπειρία πληρωμών.
Όπως τόνισε, η ανάπτυξη ενός ψηφιακού ευρώ προσβάσιμου σε όλους θα ενδυναμώσει τους πολίτες, θα υποστηρίξει την καινοτομία και θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα του νομισματικού συστήματος της Ευρωζώνης.
«Το χρήμα είναι δημόσιο αγαθό»
Υπογραμμίζοντας τον θεσμικό ρόλο των κεντρικών τραπεζών, ο κ. Πατσαλίδης ανέφερε ότι «το χρήμα είναι δημόσιο αγαθό και οι θεματοφύλακές του είναι οι κεντρικές τράπεζες».
Επισήμανε πως η υιοθέτηση του ψηφιακού ευρώ καθίσταται αναγκαία, καθώς οι ψηφιακές πληρωμές αυξάνονται ραγδαία και «ο κόσμος γίνεται ολοένα και πιο ψηφιακός».
Στήριξη από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Ο Διοικητής σημείωσε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στηρίζει την πρωτοβουλία, καλώντας την ΕΚΤ και τα κράτη-μέλη να επιταχύνουν τις διαδικασίες υιοθέτησης. Η τελική έγκριση, όπως διευκρίνισε, ανήκει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
«Μεγαλύτερη ασφάλεια και ανταγωνιστικότητα»
Κλείνοντας, ο Δρ. Πατσαλίδης χαρακτήρισε την πορεία προς το ψηφιακό ευρώ «καθοριστική εξέλιξη για τον εκσυγχρονισμό του ευρωπαϊκού χρηματοοικονομικού συστήματος», καθώς, όπως είπε, ενισχύει την ασφάλεια, τη διαφάνεια και την προσβασιμότητα στις συναλλαγές, προάγοντας παράλληλα την ανεξαρτησία και την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Ο κ. Πατσαλίδης ευχαρίστησε τους παρευρισκόμενους και παρέδωσε τον λόγο στον Γενικό Διευθυντή της Διεύθυνσης Εποπτείας Πληρωμών, Στέλιο Γιωργάκη, ο οποίος παρουσίασε τα επόμενα βήματα της προετοιμασίας για την υλοποίηση του ψηφιακού ευρώ.
