Ο Κώστας Ζορπάς, εκτελεστικός πρόεδρος του ομίλου Ζορπάς, μιλά στο Insider για τα πρώτα πενήντα χρόνια των φούρνων που άλλαξαν την ιστορία της αρτοποιίας στην Κύπρο
Ο πρώτος φούρνος στην αυλή του σπιτιού τους, στην Αθηένου, το… μοιραίο λάθος με το αλάτι στην πρώτη ζύμη, η σαρωτική επέκταση της εταιρείας τα επόμενα χρόνια, η μεγάλη διεύρυνση της γκάμας των προϊόντων και υπηρεσιών προς τους καταναλωτές, η επιτυχημένη δραστηριοποίηση στη Νέα Υόρκη, οι εξαγωγές σε άλλες χώρες, η απόλυτη καθιέρωση στην κυπριακή αγορά. Ο Κώστας Ζορπάς θυμάται τους σημαντικότερους σταθμούς της εταιρείας σε αυτά τα πρώτα 50 χρόνια επιτυχίας και εξηγεί τους σχεδιασμούς για τα επόμενα βήματα της εταιρείας.
Συνέντευξη: Χρύσανθος Μανώλη Φωτογραφία: Δημήτρης Bαττής
Διαβάζουμε στην ιστοσελίδα σας ότι τα πρώτα ψωμιά τα ψήσατε στον φούρνο της αυλής του σπιτιού σας, στην Αθηένου, το 1975. Αλήθεια, υπάρχουν αυτό το σπίτι, η αυλή, ο φούρνος;
Όντως, ο πρώτος φούρνος λειτούργησε στην αυλή του σπιτιού μας, στην Αθηένου, το 1975. Ο μικρός χτιστός φούρνος που έψησε τα πρώτα ψωμιά Ζορπάς υπάρχει μέχρι και σήμερα, όπως και η αυλή μας. Πενήντα ετών σήμερα ο φούρνος, είναι για όλη την οικογένεια κληρονομιά ανεκτίμητης συναισθηματικής αξίας και ασφαλώς ο θεμέλιος λίθος της ιστορίας μας.
Οι αναμνήσεις και τα συναισθήματα πολλά… Αν και ήμουν ακόμα μικρό παιδί, δεν θα ξεχάσω ποτέ τη μυρωδιά του φρεσκοψημένου ψωμιού στον παραδοσιακό φούρνο, ούτε φυσικά την πρώτη φορά που φουρνίσαμε και ξεχάσαμε να βάλουμε αλάτι, με αποτέλεσμα να κολλά η ζύμη.
Το επόμενο βήμα έγινε το 1980, όταν επεκταθήκαμε σε έναν άλλο χώρο στην Αθηένου. Εκεί, έχοντας πλέον στη διάθεσή μας έναν πιο σύγχρονο φούρνο, για τα δεδομένα εκείνης της εποχής, προχωρήσαμε σε αύξηση της παραγωγής σε ψωμιά και σε άλλα αρτοσκευάσματα, όπως παξιμάδια και ψωμιά sliced.
Από το 1975 μέχρι το 1988 η εταιρεία διένυε μια πολύ καλή πορεία, αφού το ψωμί Ζορπάς είχε αποκτήσει εξαιρετικά καλή φήμη. Ωστόσο, η απόφαση για το άνοιγμα του πρώτου καταστήματος στην οδό Ιφιγενείας λήφθηκε περισσότερο με οδηγό το ένστικτο και την ισχυρή θέληση να μεγαλώσουμε την οικογενειακή επιχείρηση.
Σίγουρα ήταν ένα επιχειρηματικό ρίσκο με πολλές και σημαντικές προκλήσεις, κυρίως επειδή δεν υπήρχαν οι απαραίτητοι οικονομικοί πόροι και έπρεπε να βασιστούμε στον δανεισμό. Καταφέραμε όμως με πολλές δυσκολίες να ορθοποδήσουμε και σταδιακά να επεκτείνουμε τις εργασίες και τις δραστηριότητες του Ομίλου.
Ο δρόμος μας δεν ήταν πάντοτε εύκολος, γι’ αυτό κρατώ ως φυλακτό τα χρόνια εκείνα. Τους πρώτους μήνες μέναμε με τη σύζυγό μου στο πατάρι του καταστήματος, αφού δεν υπήρχαν χρήματα για να ενοικιάσουμε διαμέρισμα. Κάθε μέρα ξυπνούσα στις 2 τα ξημερώματα για να είναι όλα έτοιμα μέχρι τις 6 που άνοιγε το κατάστημα. Οι δυσκολίες όμως ατσάλωσαν τη θέλησή μας να προχωρήσουμε, ενώ αντλούσαμε δύναμη και από τον κόσμο, που από τους πρώτους μήνες αγκάλιασε αυτή την προσπάθεια και μας στήριξε.
Τι καινούριο είχαν φέρει τότε οι Φούρνοι Ζορπάς ώστε η εξέλιξη και η επέκταση της εταιρείας παντού να γίνει ραγδαία; Τι πιστεύετε ότι κέρδισε τους καταναλωτές;
Την εποχή εκείνη οι περισσότεροι φούρνοι πωλούσαν μόνο γάλα και ψωμί. Εμείς προσπαθήσαμε να συγκεράσουμε τα «θέλω» του κόσμου και προσθέσαμε στη γκάμα των προϊόντων μας και βασικά είδη προγεύματος, όπως αλλαντικά, τυροκομικά, βούτυρο. Επιπρόσθετα, ήμασταν από τους πρώτους που κόψαμε το ψωμί σε φέτες με κοπτικές μηχανές ενώ στη συνέχεια παρείχαμε 24ωρη εξυπηρέτηση. Ήταν κάτι πρωτοποριακό για τα χρόνια εκείνα. Πέραν όμως των προϊόντων και του αυθεντικού παραδοσιακού αθηενίτικου ψωμιού, πιστεύω πως ένα άλλο στοιχείο που συνέβαλε σημαντικά και κέρδισε τους καταναλωτές ήταν οι ειλικρινείς σχέσεις εμπιστοσύνης που χτίσαμε και συνεχίζουμε να διατηρούμε μαζί τους μέχρι σήμερα. Πολλές φορές θυμάμαι να παροτρύνω τον καταναλωτή να μην αγοράσει κάτι εκείνη τη στιγμή και να περάσει σε μισή ώρα που θα βγει από τον φούρνο ζεστό ψωμί!
Το 1999 δημιουργήσατε το πρώτο τμήμα φαγητού σε ένα από τα καταστήματα σας, στη Λευκωσία. Πέρασαν πάνω από 25 χρόνια, πόσο επιτυχής ήταν η δραστηριοποίηση στην παρασκευή και πώληση φαγητού;
Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του Ομίλου Ζορπάς είναι ότι τολμά και προχωρά σε νέα ανοίγματα, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη τις ανάγκες των καταναλωτών.
Πολλές φορές αυτό που λέω και στους πιο νέους ανθρώπους, είναι πως δεν αρκεί μόνο μια επιχειρηματική ιδέα ή ένα επιχειρηματικό ρίσκο. Το ταξίδι προς την επιτυχία απαιτεί όραμα, στρατηγικό πλάνο, ομαδικό πνεύμα και κυρίως θέληση που για εμένα είναι κινητήριος δύναμη.
Προχωρήσαμε στη δημιουργία του πρώτου τμήματος φαγητού στο κατάστημα του Αγίου Αντωνίου, στη Λευκωσία, τόσο για να ανταποκριθούμε στις νέες ανάγκες των καταναλωτών αλλά και επειδή θέλαμε να διαφοροποιηθούμε από τα δεδομένα της αγοράς και να προσφέρουμε μια νέα εμπειρία στον τομέα εξυπηρέτησης φαγητού.
Κάναμε αρκετές έρευνες πριν προχωρήσουμε σε εκείνο το εγχείρημα και χρειάστηκε τεράστια προσπάθεια, γιατί πρόκειται για μια δύσκολη και απαιτητική αγορά. Όμως, με την αγάπη μας για το καλό και ποιοτικό φαγητό τα καταφέραμε, αφού και αυτό το εγχείρημα αγκαλιάστηκε από τον κόσμο. Έτσι, το 2005 λειτουργήσαμε κουζίνες εντός των καταστημάτων για να ετοιμάζουν και να ψήνουν τα περισσότερα φαγητά. Σήμερα πωλούμε δεκάδες χιλιάδες μερίδες φρεσκομαγειρεμένου φαγητού κάθε μέρα, ενώ αρκετά άλλα έτοιμα γεύματα όπως σάντουιτς και σαλάτες βρίσκονται τόσο στα ψυγεία των καταστημάτων μας όσο και στα αντίστοιχα τμήματα για επί τόπου ετοιμασία με επιλογή υλικών από τους καταναλωτές.
Πόσα καταστήματα διαθέτει σήμερα η εταιρεία στην Κύπρο και πόσα στο εξωτερικό; Ποια σχέδια έχετε για περαιτέρω επέκταση;
Σε παγκύπρια βάση λειτουργούν πέραν των 100 σημείων εξυπηρέτησης. Είμαστε ένας από τους μεγαλύτερους Ομίλους στην Κύπρο, με brands που δραστηριοποιούνται στους χώρους της αρτοποιίας, της ζαχαροπλαστικής, της εστίασης, του καφέ και της λιανικής πώλησης τροφίμων, με παρουσία και στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
Η μεγάλη ομάδα του Ομίλου περιλαμβάνει τους Φούρνους Ζορπάς, τα ζαχαροπλαστεία Pralina & τo εστιατόριo Pralina Εxperience, το εστιατόριο Pinolo, τις καφετέριες Coffee Berry, τα καταστήματα «The French Workshop» στη Νέα Υόρκη, και τα specialty food delicatessen COOKNOOK σε Λευκωσία και Πρωταρά.
Εκτός από την αγορά της Νέας Υόρκης, ο Όμιλος έχει σημαντική παρουσία διεθνώς με εξαγωγές προϊόντων σε Καναδά, Αυστραλία, ΗΠΑ, Σουηδία, Σαουδική Αραβία και Αγγλία.
Είμαστε ένας επιχειρηματικός Όμιλος με περισσότερους από 3.500 συναδέλφους, που πιστεύει στην πρόοδο και στην εξέλιξη, που αγκαλιάζει καινοτομίες και νέες τεχνολογίες και αναζητά συνεχώς νέες ευκαιρίες, για να ανταποκρινόμαστε καλύτερα στις ανάγκες των καταναλωτών και για να διασφαλίζουμε την υγιή και βιώσιμη ανάπτυξη του Ομίλου. Τη δεδομένη στιγμή εστιάζουμε περισσότερο σε επέκταση των εργασιών μας στις ΗΠΑ μέσω franchise. Ένας τομέας που μας ενδιαφέρει πάρα πολύ και ανοίγει ένα νέο σημαντικό κεφάλαιο στις δραστηριότητες του Ομίλου.
Πώς αξιολογείτε επιχειρηματικά την επέκτασή σας στη Νέα Υόρκη; Πόσο διαφορετικά είναι τα καταστήματα σας εκεί από τα καταστήματα στην Κύπρο;
Η επέκταση μας στις ΗΠΑ το 2015, με τη λειτουργία του πρώτου καταστήματος «The French Workshop», ήταν ένας πολύ σημαντικός σταθμός στην ιστορία μας. Πραγματικά είμαστε πολύ περήφανοι για αυτή την εξέλιξη. Πέραν του ότι λειτουργούν ήδη πέντε καταστήματα «The French Workshop» στην Νέα Υόρκη, η παρουσία μας ενισχύεται σημαντικά με την υπογραφή της συμφωνίας για τα πρώτα franchise. Το concept του «The French Workshop» είναι διαφοροποιημένο σε σχέση με τις δραστηριότητες μας στην Κύπρο, όμως είναι βασισμένο στις αξίες και την κουλτούρα του Ομίλου Ζορπάς.
Η στελέχωση της εταιρείας σας στις κορυφαίες θέσεις της διοίκησης – διεύθυνσης εξακολουθεί να γίνεται και από μέλη της ευρύτερης οικογένειας Ζορπάς; Υπάρχει μια νέα γενιά των Ζορπάδων για να συνεχίσει και να ενισχύσει αυτή τη μεγάλη επιτυχία;
Ένα σημαντικό μέρος της επιτυχίας μας είναι η αγάπη, ο σεβασμός και οι κοινοί στόχοι που έχουμε με τα αδέρφια μου. Για εμάς, είναι εξαιρετικά σημαντικό να μεταλαμπαδεύσουμε στα παιδιά μας τις οικογενειακές αξίες, ώστε όσοι επιθυμούν να ενταχθούν στον Όμιλο να εργάζονται σεβόμενοι πάντοτε τον θεσμό της οικογένειας και τις ρίζες τους. Ήδη, κάποια από τα παιδιά μας μετά την ολοκλήρωση των σπουδών τους και αφού απέκτησαν εμπειρίες σε άλλους χώρους, απασχολούνται στον Όμιλο υπό την καθοδήγηση συναδέλφων.
Στον τομέα της πράσινης ενέργειας τι περιλαμβάνει από εδώ και πέρα ο σχεδιασμός σας;
Έχουμε ολοκληρώσει τον σχεδιασμό μας και τις απαραίτητες επενδύσεις, ώστε να διασφαλίσουμε ότι τόσο οι μονάδες παραγωγής όσο και τα καταστήματα του Ομίλου λειτουργούν με 100% πράσινη ενέργεια.
Ο σχεδιασμός μας για το μέλλον περιλαμβάνει συνεχή παρακολούθηση της ενεργειακής μας απόδοσης, επενδύσεις σε καινοτόμες λύσεις και ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας – όπως η αξιοποίηση οργανικών αποβλήτων για παραγωγή βιοαερίου. Παράλληλα, συμμετέχουμε σε προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας και μείωσης της σπατάλης τροφίμων, με στόχο τη μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος και την ενίσχυση της βιώσιμης ανάπτυξης.
