Πόπη Αβραάμ: Τα θέλω μου τα έχω εκπληρώσει

 

– Υπάρχουν στιγμές που ένας ηθοποιός φοβάται ένα ρόλο; Φοβάται το μέγεθός του. Βέβαια, όσο πιο πολύ φοβάσαι κάτι τόσο πιο πολύ σε προκαλεί να αναμετρηθείς μαζί του. Οπότε αυτά πάντα συνυπάρχουν και πάντα συμβαδίζουν. Και όσο το κατακτάς μη νομίζεις ότι το φοβάσαι λιγότερο. Δουλεύουμε με τον Αιμίλιο (σ.σ. Χαραλαμπίδη, τον σκηνοθέτη της παράστασης) από τον Μάιο γι’ αυτό το έργο. Και όσο πιο πολύ κατακτώ το ρόλο μου άλλο τόσο με τρομάζει το μέγεθος και το βάθος αυτής της γυναίκας. Είναι μια μοναδική προσωπικότητα. Μια διάνοια. Είναι ένας άνθρωπος με απίστευτο έλεγχο του μυαλού της. Είναι ένας ρόλος που βοήθησε κι εμένα, την Πόπη, όσο κι αν φαίνεται περίεργο. Ένιωσα ότι άνοιξαν οι ορίζοντες του μυαλού μου σε πολλούς τομείς. Σκέφτομαι διαφορετικά… Έχει όμως και μια αντίθεση. Αυτή η διάνοια παίρνει μηδέν στη συναισθηματική νοημοσύνη. Δεν μπορεί να χειριστεί τα συναισθήματά της, δεν τα αφήνει να φανούν και όταν αρχίζουν να παρουσιάζονται φοβάται, νιώθει αμηχανία, νιώθει ευάλωτη, έχει αμφιβολίες. Αυτό άλλωστε πραγματεύεται και το έργο. Ότι στη ζωή πρέπει να συμπορεύεται το μυαλό με το συναίσθημα. Όπως επίσης και το να μην ξεχνάμε να ζούμε. Η κάθε στιγμή, το κάθε λεπτό, το τώρα είναι σημαντικό. Ξεχνάμε να ζούμε τη στιγμή και αυτό το έργο αυτό μας υπενθυμίζει. 

– Υπάρχουν όμως φορές που ένας ηθοποιός πιστεύει ότι προκαλεί τη μοίρα του αναλαμβάνοντας ένα ρόλο; Σε ένα προηγούμενο έργο, ένας συνάδελφος έπρεπε να μου λέει «Μακάρι να βγάλεις καρκίνο». Μου έλεγε ότι δεν μπορεί να με βλέπει και να μου το λέει κατάματα. Του εξήγησα ότι απλά ένας ρόλος λέει σε έναν άλλο κάτι. Δεν το έλεγε στην Πόπη αυτό. Δεν θα δεχόμουν αυτό το κύμα εγώ. Αυτή η γυναίκα που υποδύομαι τώρα έχει καρκίνο αλλά θα μπορούσε να έχει οποιαδήποτε άλλη αρρώστια. Απλώς είναι κομβικό σημείο η αρρώστια για να της ανατρέψει την τοποθέτησή της απέναντι στη ζωή, να την κάνει να σκεφτεί και να αλλάξει πλεύση πορείας. Είναι άσχετο το θέατρο με αυτό που είμαι εγώ στη ζωή μου. Ούτε είμαι καθόλου προληπτική. Μπορώ να το διαχωρίσω.

 

– Ήσουν καθόλου διστακτική με το να ξυρίσεις το κεφάλι σου; Ούτε κλάσμα δευτερολέπτου δεν πέρασε απ’ το μυαλό μου να μην το κάνω ή να βρω εναλλακτική λύση. Δεν θεωρώ ότι κάνω θυσία με το να κόψω τα μαλλιά μου όπως πολλοί συνάδελφοι μου λένε. Μάλιστα, από τη μέρα που ξεκινήσαμε πρόβες, ένιωθα ότι με ενοχλούσαν. Ανυπομονούσα να φύγουν από πάνω μου. Είναι ένα στοιχείο που επιβάλλεται και με βοηθά κιόλας. Σήμερα που το έκανα ένιωσα ανακούφιση και βλέποντάς με στον καθρέφτη είδα τη Βίβιαν μπροστά μου. Κι ένιωσα περίεργα, πιο κοντά της. Και ανυπομονώ να πάω απόψε στην πρόβα.

– Γιατί να έρθει κάποιος να δει ένα τόσο σκληρό έργο όπως είναι το «Πνεύμα»; Δεν είναι σκληρό. Αυτό είναι το θέμα. Όλοι φοβόμαστε το θάνατο, υπάρχει ένα ταμπού γύρω απ’ αυτόν και ο καρκίνος είναι συνυφασμένος μαζί του μέσα στο μυαλό μας. Δεν είναι όμως έτσι τα πράγματα. Πρόκειται για ένα έργο που σου δημιουργεί μια ανάταση. Έχει συγκίνηση και πολλές στιγμές που θα ταυτιστεί ο καθένας. Φτάνοντας όμως στο τέλος του, απ’ την πρώτη στιγμή που το διάβασα, ένιωσα μια ανακούφιση, μια αγαλλίαση. Μου δημιουργεί ευεξία αυτό το έργο. 

– Η νέα ηρωίδα που υποδύεσαι αμφισβητεί τις βεβαιότητές της. Στη δική σου ζωή έγινε κάτι αντίστοιχο; Συνέβη κάτι που να σε ταρακουνήσει έτσι ώστε να αλλάξει η θέασή σου απέναντι στη ζωή; Η κάθε μέρα στη ζωή μας μάς χαράζει μια πορεία. Πέρασα άσχημες περιόδους που μετά απ’ αυτές αναδυόμουν φωτεινότερη. Δεν υπήρξε περίοδος όμως που να αναιρέσω ό,τι έχω ζήσει. Συνέβη όμως να αναιρέσω τη στάση μου απέναντι σε κάποιους ανθρώπους και στο τι πίστευα ότι υπήρχε με αυτούς.

– Μιλάς για το ερωτικό κομμάτι; Ναι. Αναρωτιόμουν αυτό το μεγαλειώδες, το καθηλωτικό που αισθανόμουν αν άξιζε τον κόπο ή αν ήταν ένα πουκάμισο αδειανό. Και όταν συνέβαινε αυτό, ήταν δηλαδή το πουκάμισο αδειανό, συνέχιζα σε μια άλλη πορεία. Αυτά είναι πολύ ωραία να συμβαίνουν στη ζωή. Το άσχημο είναι να ακολουθείς έναν δρόμο και να φτάνεις μέχρι το τέλος σε εκείνο, χωρίς να έχεις αυτές τις αλλαγές, τις μεταπτώσεις. Είναι σχέσεις που είναι διαλυμένες αλλά οι άνθρωποι φοβούνται να απομακρυνθούν, ώστε να κάνουν καινούρια ξεκινήματα και πολλές φορές αφήνονται να βουλιάζουν.

– Αυτό είναι μια φιλοσοφία που ανέκαθεν είχες ή έπαθες κι έμαθες; Γενικά δεν υπήρξα ποτέ άνθρωπος της ρουτίνας και του βολέματος. Έμενα σε καταστάσεις –είτε στο προσωπικό κομμάτι είτε στο επαγγελματικό– όσο αντλούσα πράγματα που με ανέπτυσσαν. Όταν ένιωθα ότι υπάρχει ένα «βάλτωμα» τότε πάντα, πάντα, όσο δύσκολες και να ήταν οι συνθήκες και να μην είχα από πού να πιαστώ –σε αυτό με φοβίζω κι εμένα την ίδια– σηκωνόμουν και έφευγα. Δεν αντέχω να με πνίγουν καταστάσεις…

– Ο περίγυρός σου πώς το χειριζόταν αυτό; Είτε ήταν οι γονείς σου, είτε μετέπειτα οι σύντροφοί σου, οι συνάδελφοί σου ή τα παιδιά σου; Τα παιδιά μου ήταν αυτό που μ’ ένοιαζε περισσότερο. Με τους συνάδελφους δεν είχα θέμα αλλά μπορεί κάποτε να ήταν το κανάλι ή το θέατρο. Ας πούμε, έφυγα απ’ το Σατιρικό την πρώτη φορά γιατί μια μέρα ξεκίνησα να πάω στην πρόβα και δεν είχα διάθεση. Αντ’ αυτού πήγα στη Λάρνακα, στη θάλασσα. Τους είπα ότι δεν αισθανόμουν καλά και ότι δεν θα πήγαινα. Αυτό με προβλημάτισε. Γιατί δεν ήθελα να πάω στη δουλειά μου; Τι με ενοχλούσε; Αφού το ανέλυσα κατάλαβα ότι αυτό κι αυτό με ενοχλούσαν. Και σηκώθηκα και έφυγα.

 

– Είπες ότι τα παιδιά σου ήταν αυτά που σε ένοιαζαν περισσότερο. Είναι αυτά που πέρασαν μια ανασφάλεια διότι το να είμαι χωρισμένη και να αποφασίζω, χωρίς να έχω μια άλλη δουλειά να σηκώνομαι να φεύγω, δεν ήταν εύκολο. Αλλά μόλις το έκανα, καθόμουν και τους έλεγα ότι τα δεδομένα μας τώρα πια είναι αυτά. Δεν ξέρω εάν έκανα καλά που τους ενημέρωνα γιατί τους δημιουργούσα μια ανασφάλεια. Απ’ την άλλη, δεν ήθελα να μην ξέρουν. Αμέσως όμως μου ερχόντουσαν καινούριες ευκαιρίες. Θεωρώ πως όταν κάνεις αυτό που σου υπαγορεύει το μέσα σου, η συνείδησή σου, το θέλω σου, το σύμπαν δεν σε εγκαταλείπει. Δεν φοβόμουν να κόψω ομφάλιους λώρους και να προχωρήσω.

– Η σούμα λοιπόν σήμερα τι βγάζει; Έζησες ευτυχισμένη ζωή; Δεν μπορεί κάποιος να πει ότι ήταν ευτυχισμένος ή όχι. Τι είναι ευτυχία άλλωστε; Και πόσο διαρκεί; Ξέρεις τι έχει σημασία στη ζωή μας μεγαλώνοντας; Ούτε αν θα κάνουμε λεφτά, ούτε αν θα δημιουργήσουμε ένα όνομα. Σημασία έχει φτάνοντας εδώ που είσαι τώρα να είσαι ευχαριστημένος με τον εαυτό σου. Ή σε βαραίνουν πράγματα και λες «γιατί τα έκανα αυτά ή γιατί δεν τα έκανα εκείνα;». Νιώθω ότι έχω κάνει λάθη αλλά ξέρω ότι τα θέλω μου τα έχω εκπληρώσει. Αυτά που ήθελα στη δεδομένη στιγμή να κάνω τα έκανα. Αισθάνομαι ότι οποιαδήποτε στιγμή κοπεί το νήμα, είμαι ευχαριστημένη απ’ την πορεία της ζωής μου. 

– Λένε ότι όταν κόβεται αυτό το νήμα, βλέπουμε σαν αστραπή τα σημαντικά γεγονότα της ζωής μας. Τι θα έβλεπες νομίζεις; Το βλέμμα των παιδιών μου. Την αγάπη που δέχτηκα από πάρα πολλούς φίλους. Την οικογένειά μου, τους φίλους μου. Τις σημαντικές στιγμές που έζησα πάνω στη σκηνή άσχετα απ’ την επιτυχία ή όχι του έργου.

– Εάν ο 15χρονος εαυτός σου σε έβλεπε σήμερα, πώς θα σε έβλεπε; Θα ήταν ευχαριστημένος με το αποτέλεσμα; Ξέρεις ποια είναι η πρώτη εικόνα που έχω του εαυτού μου μικρή; Πριν ακόμα πάω Δημοτικό; Ένα παιδί ισχνό, αρρωστιάρικο, αδύναμο, να κάθεται σε μια γωνιά της αυλής. Να κοιτάζω τα αστέρια και να έχω τη βεβαιότητα μέσα μου ότι με περίμενε κάτι φωτεινό. Όπου για να φτάσω σε εκείνο το σημείο θα έπρεπε να περάσω από ένα σκοτεινό τούνελ, από μια δύσκολη διαδρομή. Επίσης, όταν ήμουν στο Γυμνάσιο μια κυρία που υπήρξε σημαντικός πυλώνας στη ζωή μου –έστω κι αν κράτησε δυο χρόνια η επαφή μου μαζί της γιατί έμενα στο σπίτι της τότε– μου έλεγε «ένα πράγμα να έχεις στο μυαλό σου πάντα. Για να πετύχεις σημαντικά πράγματα στη ζωή σου πρέπει να διαβάζεις. Μην αφήσεις ποτέ το βιβλίο και τη γνώση». Υπήρξα τυχερή γιατί μέσα απ’ το συγκεκριμένο επάγγελμα έχω μάθει όσα δεν θα μάθαινα εάν τελείωνα 15 πανεπιστήμια. Και η γνώση ήταν βαθιά γιατί η αποδόμηση χαρακτήρων και η συναρμολόγησή τους στην πορεία με οδήγησε σε μια ουσιαστική γνώση του εαυτού μου. Άρα αυτό ήταν το κέρδος και αισθάνομαι ότι έχω πετύχει αυτό που ονειρευόταν εκείνο το κορίτσι.

– Ποια ήταν αυτή η γυναίκα που σε καθόρισε και έμεινες δυο χρόνια σπίτι της; Όταν ήμουν στο Γυμνάσιο, τα πρώτα δυο χρόνια τα έκανα στη Φανερωμένη. Οι γονείς μου ήταν φτωχοί άνθρωποι που δούλευαν σε πολλές δουλειές για να μεγαλώσουν 7 παιδιά. Η μαμά μου τότε καθάριζε σπίτια. Δούλευε και σε μια κυρία απ’ την Ελλάδα που ήταν παντρεμένη με έναν Κύπριο και είχαν ένα παιδάκι 4 χρονών. Σχολνώντας πήγαινα στη μαμά μου και περιμένοντάς την να τελειώσει έπαιζα με αυτό το κοριτσάκι. Κάποιες φορές, ο μπαμπάς της που ήταν καθηγητής αγγλικών του English School, μου έκανε μαθήματα στα αγγλικά. Και επειδή αυτή η γυναίκα έβλεπε την καλή σχέση που είχα με το κοριτσάκι της είπε στη μαμά μου: «Κυρία Άννα, θέλεις να μείνει η Πόπη μαζί μας, να την αναλάβω, να της κάνω δωρεάν μαθήματα αγγλικών και να μένει με το μωρό μας όταν καμιά φορά τα βράδια φεύγουμε»; Έτσι έμεινα εκεί 2,5-3 χρόνια μέχρι την εισβολή. Αυτή η γυναίκα ήταν καθοριστική στη ζωή μου. Μου έλεγε πάντα να διαβάζω, να έχω στόχο να τελειώσω το σχολείο, να σπουδάσω. Άρχισε να μου δίνει από τη βιβλιοθήκη της βιβλία. Μιλούσα ελληνικά και όχι κυπριακά –σε αυτό βοήθησε και το ότι διάβαζα βιβλία από πολύ μικρή. Μου έμαθε πώς να στέκομαι, πώς να κάθομαι, μου μίλησε για πολλά πράγματα, έμαθα να πολιτικοποιούμαι, να διευρύνω τη γνώση μου, να παρακολουθώ ειδήσεις, να ξέρω τι γίνεται, να μάθω ποια είναι η θέση της γυναίκας. Πράγματα που σε ένα χωριό δεν μαθαίνεις γιατί ζεις με κάποια δεδομένα. 

– Εάν έβλεπες εκείνο το κορίτσι τι θα του έλεγες; Ποια συμβουλή θα έδινες στην Πόπη που δεν στην είπαν εσένα; Τίποτα περισσότερο απ’ αυτό που τελικά έκανε. Αφηνόταν στο ένστικτό της. Δεν μου είχαν δώσει συγκεκριμένες συμβουλές. Όταν πήγα πρώτη φορά στην Αθήνα για να σπουδάσω μόνη μου εντελώς, με τρία χιλιάρικα και δυο βαλίτσες χωρίς ξέρω πού θα μείνω, πού θα δουλέψω, πού θα βρω σχολή και πώς θα επιβιώσω, ηχούσε η φωνή της μαμάς μου στο μυαλό μου. «Πρόσεχε» μου είχε πει. Χωρίς να μου πει τι να προσέχω. Αυτό και το ένστικτό μου με καθοδήγησαν σωστά έτσι ώστε να μην παρεκκλίνω από στόχους που δεν τους είχαν καν προσδιορίσει. Αυτά με κράτησαν μακριά από κακοτοπιές. Ναι μεν πέρασα δύσκολα, έκανα λάθη αλλά δεν παρέκκλινα. 

– Ποιος σε έκανε τον άνθρωπο που είσαι σήμερα Πόπη; Υπήρξαν άνθρωποι σημαντικοί στη ζωή μου, όπως σε όλους μας. Φτάνει όμως να τους βλέπουμε και να τους ακούμε. Πολλές φορές λειτουργούμε σαν τυφλοί, δεν βλέπουμε τα σημάδια. Πρέπει να είμαστε ανοικτοί, ν’ ακούμε. Γενικά υπήρξα ένα παιδί που δεν μιλούσα αλλά άκουγα. Θυμάμαι χαρακτηριστικά όταν ήμουν μικρή άκουγα τις μεγάλες γυναίκες να μιλάνε για διάφορα πράγματα δεν τις διέκοπτα παρόλο που ήθελα να μάθω. Το ένστικτό μου μού έλεγε ότι για κάποια θέματα, άμα ρωτήσω δεν θα μου πουν. Όταν ρωτούσε η αδελφή μου της έλεγαν «σιωπή, είσαι μικρή, δεν πρέπει να ξέρεις». Αυτό το έχω μέχρι σήμερα. Όταν πάω κάπου που δεν ξέρω κόσμο θα μείνω σε μια γωνιά και ακούω για να αντιληφθώ τι σχέσεις υπάρχουν και μετά αρχίζω να αφήνομαι, σε συγκεκριμένους ανθρώπους. Δεν το κάνω όμως συνειδητά….

Η παράσταση «Πνεύμα» που πρωταγωνιστεί η Πόπη Αβραάμ κάνει πρεμιέρα στις 11 Οκτωβρίου  (20:30)  σε σκηνοθεσία Αιμίλιου Χαραλαμπίδη στο Θέατρο Διόνυσος. Τακτικές παραστάσεις: Παρασκευή & Σάββατο στις 20:30 και Κυριακή στις 18:30 μέχρι 10 Νοεμβρίου. Κρατήσεις: 22818999 & 99621845