Σε μια εποχή που η θρησκεία διχάζει, η συνύπαρξη Χριστιανικής Εκκλησίας, Εβραϊκής Συναγωγής και Μουσουλμανικού Τεμένους κάτω από την ίδια στέγη, σε ένα ενιαίο κτιριακό συγκρότημα, αποτελεί ευχάριστη είδηση. Ακόμα κι αν κάποιος μπορεί να σκεφτεί πως έγινε για τουριστικούς σκοπούς, δεν παύει να αποτελεί ένα θετικό βήμα.
Το διαθρησκευτικό συγκρότημα βρίσκεται στο νησί Saadiyat στο Άμπου Ντάμπι, φέρει το όνομα Abrahamic Family House και στεγάζει το τέμενος Imam Al-Tayeb, την εκκλησία του Αγίου Φραγκίσκου (St. Francis Church) και τη συναγωγή Moses Ben Maimon. Η ίδρυση του βασίζεται σε πρωτοβουλία του Πάπα Φραγκίσκου και του ιμάμη Ahmed El-Tayeb. Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός έγινε από τον Βρετανό, με καταγωγή από την Γκάνα, David Adjaye.
Το συγκρότημα περιλαμβάνει τρεις μη ευθυγραμμισμένους κύβους που κάθονται σε μια κοινή βάση, ο καθένας με διαφορετικό προσανατολισμό, καθώς επίσης και ένα πολιτιστικό κέντρο που θα προάγει, με διάφορες δραστηριότητες, τις αξίες του αμοιβαίου σεβασμού και της ειρηνικής συνύπαρξης, χωρίς η κάθε πίστη να χάνει τον χαρακτήρα της. Προς επίτευξη του σκοπού αυτού, ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός αντλεί έμπνευση από κοινά σημεία μεταξύ των τριών θρησκειών, τονίζοντας τις ομοιότητες έναντι των διαφορών. Η αφήγηση κάθε θρησκείας ξεδιπλώνεται μέσα από διαφορετικές κλίμακες και αναδύεται μέσα από τα στοιχεία της δημιουργίας: νερό και φως.
Το τζαμί Imam Al-Tayeb είναι προσανατολισμένο στη Μέκκα. Το φως φιλτράρεται μέσα από ένα λεπτό πλέγμα mashrabiya, που επιτρέπει στον αέρα να κυκλοφορεί διατηρώντας παράλληλα την ιδιωτικότητα. Τέσσερις μονολιθικές στήλες αντιπροσωπεύουν τις ισλαμικές έννοιες της σταθερότητας, της τάξης και της πληρότητας και δημιουργούν έναν θολωτό χώρο που προσανατολίζει τους επισκέπτες προς το μιχράμπ (υπερυψωμένος άμβωνας) το οποίο λούζεται από το φως. Κατά μήκος των δύο γωνιών της αυλής υπάρχουν χώροι για πλύση, που καλύπτονται από χάλκινες πύλες.
Η εκκλησία του Αγίου Φραγκίσκου είναι προσανατολισμένη προς τον ανατέλλοντα ήλιο στην Ανατολή, σε ένα «δάσος» από κολώνες που συνθέτουν τη μορφή και επιτρέπουν στο φως να εισέρχεται στο εσωτερικό. Πάνω από την είσοδο κρέμονται δύο ανώμαλες στήλες που συμβολίζουν τη δοκιμασία της πίστης. Μια ξύλινη πύλη οδηγεί στο εσωτερικό με τα δρύινα στασίδια που «κοιτάνε» προς το βωμό. Στο ιερό, κάτω από τον σταυρό, εικονίζεται μια ανθρωποειδής μορφή χωρίς ένδειξη φυλής ή πίστης. Δίπλα στην εκκλησία βρίσκεται ένα βαπτιστήριο, στο εσωτερικό του οποίου, μια οκταγωνική αίθουσα φιλοξενεί μια κολυμβήθρα που αναδύεται από το έδαφος σε τραχιά μαρμάρινη μορφή.
Η συναγωγή Moses Ben Maimon είναι προσανατολισμένη προς την Ιερουσαλήμ. Συστάδες από κολώνες δημιουργούν ένα σχήμα V το οποίο επαναλαμβάνεται δημιουργώντας το εξωτερικό κέλυφος και παραπέμποντας στα επικαλυπτόμενα στρώματα των φύλλων φοίνικα στο sukkah – μια δομή που χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του Sukkot, σημαντικής εβραϊκής γιορτής. Μια σκηνή από μπρούτζινο πλέγμα—που συμβολίζει την αρχική σκηνή—προβάλλει από έναν φεγγίτη στην οροφή, ενώ ένας πέτρινος τοίχος περιβάλλει τη βάση, από την οποία αναδύεται η κιβωτός. Το mikveh (κολυμβήθρα) βρίσκεται δίπλα στην είσοδο φτιαγμένο από ασβεστολιθικούς τοίχους. Ένας φεγγίτης στη μονολιθική οροφή, επιτρέπει στο φως να εισέλθει στον χώρο του mikveh.
Ο τέταρτος χώρος – που δεν συνδέεται με κάποια συγκεκριμένη θρησκεία – θα χρησιμεύσει ως φόρουμ για όλους τους ανθρώπους που θα συναντιόνται με τη συλλογική φιλοδοξία για ενότητα. Ο υπερυψωμένος κήπος, ένας προορισμός από μόνος του, δημιουργεί μία πλατφόρμα θέασης και για τις τρεις θρησκευτικές δομές, προάγοντας την αίσθηση της αρμονίας και της διασύνδεσης, ενώ την ίδια στιγμή επιβεβαιώνουν τις ιδιαιτερότητες κάθε μιας. Πλαισιωμένος από χουρμαδιές και εμπλουτισμένος με υδάτινα στοιχεία για ψύξη και πολλές ζαρντινιέρες που φιλοξενούν τοπικά φυτά, ο κήπος αποτελεί ένα χώρο συλλογικής ανάπαυσης.
Το Abrahamic Family House στοχεύει να χρησιμεύσει ως κοινότητα για διαθρησκευτικό διάλογο, προωθώντας τη συνύπαρξη και κτίζοντας γέφυρες μεταξύ του ανθρώπινου πολιτισμού. Ήδη ενέπνευσε μια επική μουσική συμφωνία ειρήνης, αγάπης και ανεκτικότητας, “Symphony of Three”, που συνέθεσαν οι Ihab Darwish, John Debney και David Shire. Η συμφωνική παράσταση που έγινε στα πλαίσια του Φεστιβάλ του Άμπου Ντάμπι, συγκέντρωσε φωνητικά σύνολα, συνθέτες και μουσικούς από χριστιανικό, εβραϊκό και μουσουλμανικό υπόβαθρο για να γιορτάσουν το διάλογο μεταξύ διαφορετικών θρησκειών.
Ελεύθερα 23.11.2023
