Ο κόμπος έφτασε στο χτένι με το στεγαστικό πρόβλημα της Κυπριακής Βιβλιοθήκης.
Ο κρατικός φορέας μνήμης και γνώσης του τόπου, αντί να ενισχυθεί, βρίσκεται προ των πυλών της απόλυτης απαξίωσης: σε έξι μήνες, αν δεν βρεθεί λύση, το αναγνωστήριό της θα κλείσει και οι υπηρεσίες της θα στοιβαχτούν σ’ ένα ήδη κορεσμένο και δεδομένα ανεπαρκές κτήριο, με σοβαρά προβλήματα στατικότητας, γεμάτο κούτες με βιβλία. Ο λόγος για το κεντρικό κτήριο στην περιοχή του προμαχώνα Ντ’Αβίλα.
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι είναι το τελεσίγραφο της Εκκλησίας που αφορά το κτήριο Τσαούση όπου σήμερα στεγάζεται, προσωρινά υποτίθεται, το αναγνωστήριο- πληροφοριακό τμήμα της Κυπριακής Βιβλιοθήκης. Η Αρχιεπισκοπή, ιδιοκτήτρια του κτηρίου μέσω της Εκκλησίας της Φανερωμένης, ενημέρωσε ότι σε έξι μήνες το κτήριο παραδίδεται κι αυτό στο παράρτημα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι βιβλιοθηκονόμοι βρίσκονται σε απόγνωση, καθώς ούτε γνωρίζουν πού θα μεταφερθούν ούτε πώς θα εξυπηρετείται το κοινό.
Μια περιπλανώμενη βιβλιοθήκη
Το Υφυπουργείο Πολιτισμού ψάχνει εναγωνίως προσωρινές λύσεις. Το μοναδικό κτήριο που βρέθηκε μέσω προκήρυξης (μια πρώην υπεραγορά στην περιοχή Αγίου Αντωνίου) απορρίφθηκε σε πρώτη φάση από την Πολεοδομία, καθώς απαιτεί ακριβές παρεμβάσεις. Ωστόσο, ακόμη κι αν εγκριθεί, θα χρειαστούν τουλάχιστον 18– 24 μήνες για να είναι λειτουργικό.
Σενάριο που εξετάζεται είναι η μεταστέγαση σε κάποιο δημόσιο κτήριο, με πιο βατή την περίπτωση του Σιακόλειου Εκπαιδευτικού Κέντρου Κλινικής Ιατρικής, αλλά προς το παρόν αυτό είναι ακόμη μια ιδέα και εξάλλου θα χρειαστεί να ξεκινήσει κύκλος επαφών με το Υπουργείο Υγείας, που το διαχειρίζεται. Με άλλα λόγια, η Κυπριακή Βιβλιοθήκη αναζητεί επιτακτικά μια προσωρινή στέγη, μέχρι την… προσωρινή της μεταστέγαση σε κάποιο ενοικιαζόμενο κτήριο.
Για το πολυθρύλητο νέο κτήριο της Βιβλιοθήκης, σε οικόπεδο 3000 τ.μ. στον χώρο της Αρχιγραμματείας, ούτε λόγος. Ακόμη κι αν κάποτε επιδειχτεί πολιτική βούληση, απαιτείται μελέτη βιωσιμότητας, κατόπιν αρχιτεκτονική μελέτη, και μετά… βλέπουμε. Με άλλα λόγια, ορίζοντας είναι το 2040.
Εάν δεν βρεθεί άμεση λύση, η Κυπριακή Βιβλιοθήκη κινδυνεύει να καταντήσει «βιβλιοθήκη μόνο στα χαρτιά». Ο ερευνητής, ο φοιτητής, ο πολίτης που αναζητεί πρόσβαση στη γνώση και την εθνική βιβλιογραφία θα βρεθεί αντιμέτωπος με κλειστές πόρτες και κούτες γεμάτες βιβλία χωρίς στέγη.
Η Κύπρος εξακολουθεί να συμπεριφέρεται στον κρατικό της γνωσιακό θεσμό σαν να μην υπάρχει. Και την ίδια ώρα, παραδίδει ιστορικά κτήρια σε πανεπιστήμια άλλων χωρών με μια ευκολία και μια υποτέλεια που πολλοί χαρακτηρίζουν αποικιοκρατικού τύπου.
Στο Υφυπουργείο Πολιτισμού αντιμετωπίζουν ως μοναδική αχτίδα ελπίδας την ενδεχόμενη έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο του νέου στρατηγικού σχεδιασμού για την Κυπριακή Βιβλιοθήκη, σε συνδυασμό με τον εκσυγχρονισμό της απαρχαιωμένης νομοθεσίας που τη διέπει και τη δημιουργία ενός νέου και λειτουργικού οργανογράμματος.
Ωστόσο, εδώ που έχει φτάσει το πράγμα, ζητούμενο πλέον δεν είναι να εκπονήσουμε και να εφαρμόσουμε στρατηγικούς σχεδιασμούς για το μέλλον, αλλά να περισώσουμε ό,τι σώζεται στο παρόν.
