Aπό την εικαστικό Μαρίνα Ξενοφώντος, τον επιμελητή Κάιλ Ντάντσεβιτς και ομάδα συνεργατών θα εκπροσωπηθεί η Κύπρος στην 61η Μπιενάλε Τέχνης της Βενετίας, όπως ανακοίνωσε το Υφυπουργείο Πολιτισμού – Τμήμα Σύγχρονου Πολιτισμού.
Η επιτυχούσα πρόταση φέρει τον τίτλο «It rests to the bones».
Η πρόταση επιλέχθηκε από την Επιτροπή Επιλογής Έργων και Καλλιτεχνών του Υφυπουργείου Πολιτισμού (Λούλη Μιχαηλίδου, Γαβριήλ Κουρέα, Κατερίνα Νικήτα, Νίκο Παττίχη και Πόλυ Πεσλίκα), ανάμεσα σε συνολικά 21 προτάσεις συμμετοχής, που είχαν υποβληθεί στο πλαίσιο της σχετικής Ανοικτής Πρόσκλησης. Οι ενδιαφερόμενοι είχαν κληθεί να υποβάλουν ολοκληρωμένες προτάσεις συμμετοχής, οι οποίες να περιλαμβάνουν ενιαία εικαστική και επιμελητική πρόταση.
Με την ευκαιρία αυτή, η Επιτροπή και το Υφυπουργείο Πολιτισμού επιθυμούν να εκφράσουν τη βαθιά τους θλίψη για τον αιφνίδιο θάνατο της Koyo Kouoh στις 10 Μαΐου 2025, της ιστορικής επιμελήτριας που επρόκειτο να ηγηθεί της 61ης Μπιενάλε Βενετίας ως Καλλιτεχνική Διευθύντρια.
Η 61η Μπιενάλε Βενετίας, υπό τον γενικό τίτλο «In Minor Keys» και ακολουθώντας τo θέμα, τη δομή και τις ιδέες της Κόγιο Κουό, θα πραγματοποιηθεί από το Σάββατο 9 Μαΐου έως την Κυριακή 22 Νοεμβρίου 2026 (preview 6-8 Μαΐου) στους χώρους του Giardini και του Arsenale, καθώς και σε διάφορες τοποθεσίες στην πόλη της Βενετίας.
Στην επικείμενη διοργάνωση, το Κυπριακό Περίπτερο θα φιλοξενείται στο Associazione Culturale Spiazzi, Castello 3865, 30124 Venezia, πλάι στους επίσημους εκθεσιακούς χώρους της Μπιενάλε (Arsenale).
Το πλήρες πρόγραμμα της έκθεσης θα δημοσιοποιηθεί σε μεταγενέστερο στάδιο.
Σκεπτικό Επιλογής:
«Η Επιτροπή επέλεξε ομόφωνα την πρόταση «It Rests to the Bones» της εικαστικού Μαρίνας Ξενοφώντος, με επιμελητή τον Kyle Dancewicz. Η Επιτροπή εκτίμησε ότι η πρόταση, όχι μόνο πραγματεύεται καίρια ζητήματα των δύσκολων εποχών που διανύουμε, αλλά και αποκαλύπτει με ευαισθησία μικροϊστορίες του κυπριακού χώρου, τοποθετώντας τις σε ένα πιο σφαιρικό πλαίσιο. Η συνολική εγκατάσταση γλυπτών, βίντεο και ήχου εμβαθύνει σε ζητήματα ατομικής και συλλογικής πολιτιστικής μνήμης, υπογραμμίζοντας τη δύναμη των λαϊκών παραδόσεων και κληρονομιάς να αμφισβητούν καθιερωμένες κοινωνικές νόρμες, δομές και συμβάσεις.
Η Ξενοφώντος επανατοποθετεί διάφορα πολιτισμικά memorabilia, αναδεικνύοντας τα στρώματα που κρύβονται σε αυτά. Έτσι, ξαναφέρνει στο φως κοινωνικές και ανθρωπολογικές πτυχές που οι ηγεμονικές ιστορικές αφηγήσεις είχαν επισκιάσει ή διαγράψει εντελώς με την πάροδο του χρόνου. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, αμφισβητεί την αξιοπιστία και σταθερότητα της μνήμης, αποκαλύπτοντας παράλληλα την ευμετάβλητη- και ενίοτε απατηλή- φύση της.
Μέσα από την εγκατάσταση ανατρέπονται τα καθιερωμένα πολιτιστικά σύμβολα, ενώ η ίδια η έννοια της αναπαράστασης τίθεται υπό αμφισβήτηση. Το πολιτισμικό παρελθόν της Κύπρου αποδομείται προκειμένου να αποκαλύψει ιδιαίτερες, προσωπικές ιστορίες, χωρίς ιδεατές αφηγήσεις, μέσα από τις φωνές γυναικών που συνήθως τοποθετούνται έξω από τις κοινωνικές, οικογενειακές και θρησκευτικές συμβάσεις στις οποίες είχαν καθηλωθεί για αιώνες. Τέλος, η εικαστικός ασχολείται με τις ταχέως μεταβαλλόμενες τεχνολογίες της εποχής μας και τον αντίκτυπό τους στη σύγχρονη κοινωνία, επιστρέφοντας κριτικά στη Βιομηχανική Επανάσταση και τον ουτοπικό κόσμο τον οποίο μας είχε υποσχεθεί.
Η Μαρίνα Ξενοφώντος είναι αναγνωρισμένη καλλιτέχνις με πολυάριθμες εκθέσεις, τόσο στην Κύπρο, όσο και στο εξωτερικό. Ο επιμελητής Kyle Dancewicz (Κάιλ Ντάντσεβιτς) αυτή την περίοδο διατελεί Αναπληρωτής Διευθυντής του SculptureCenter στη Νέα Υόρκη και έχει επιμεληθεί πολλές εκθέσεις διεθνώς, έχοντας συνεργαστεί με καταξιωμένους καλλιτέχνες. Η συνεργασία των δύο με μια ομάδα αξιόλογων συνεργατών από την Κύπρο και το εξωτερικό σχηματίζει ένα δυναμικό σύνολο, που φέρει τα εχέγγυα για τη υλοποίηση μιας άρτια σχεδιασμένης και ουσιαστικής παρουσίας στην Μπιενάλε Βενετίας.
Γενικότερα, η Επιτροπή επιθυμεί να εκφράσει την ικανοποίησή της για την ευρεία ανταπόκριση στη φετινή Ανοικτή Πρόσκληση, καθώς και για την ποιότητα των προτάσεων που υποβλήθηκαν, πολλές από τις οποίες επέδειξαν υψηλά πρότυπα καλλιτεχνικής, επιμελητικής και εννοιολογικής σκέψης και αντικατοπτρίζουν το εξαιρετικό επίπεδο και δυναμική των σύγχρονων καλλιτεχνικών πρακτικών στην και από την Κύπρo»
Η Μαρίνα Ξενοφώντος (γ. 1988, Κύπρος) ζει και εργάζεται μεταξύ Αθήνας και Λεμεσού. Πρόσφατες ατομικές εκθέσεις της Ξενοφώντος περιλαμβάνουν τις: Eternal, Returns, Fondazione Morra Greco, Νάπολη (2025)· View From Somewhere Near, Kunstverein Hamburg (2024)· Public Domain, Camden Art Centre, Λονδίνο· και In Practice: Marina Xenofontos, SculptureCenter, Νέα Υόρκη (2023). Η Ξενοφώντος είναι κάτοχος MFA στη Γλυπτική από το Milton Avery School of the Arts στο Bard College της Νέας Υόρκης και έχει σπουδάσει Θεωρία Σύγχρονης Τέχνης στο Goldsmiths College, Λονδίνο. Η καλλιτεχνική της πορεία έχει επίσης διαμορφωθεί μέσω residencies στη Rijksakademie van Beeldende Kunsten στο Άμστερνταμ (2018–19) και στο Lafayette Anticipations στο Παρίσι (2022).
Από το 2011, η Ξενοφώντος συμμετέχει ενεργά σε καλλιτεχνικές πρωτοβουλίες και συλλογικές πρακτικές στην Κύπρο, όπως η ιδρυτική της εμπλοκή στον χώρο Konteiner στη Λεμεσό (2010–13), την καλλιτεχνική ομάδα και artist run space Neoterismoi Toumazou στη Λευκωσία (2011–18).
Το Περίπτερο της Κύπρου επιμελείται ο Kyle Dancewicz (γ. 1989, ΗΠΑ), αναπληρωτής διευθυντής του SculptureCenter στη Νέα Υόρκη. Πρόσφατα επιμελήθηκε τις εκθέσεις Tolia Astakhishvili: between father and mother (2024), Lydia Ourahmane: Tassili (2022), Henrike Naumann: Re-Education (2022), και SoiL Thornton, Niloufar Emamifar, and an Oral History of Knobkerry (2021), μεταξύ πολλών άλλων. Είναι κάτοχος πτυχίου στην ιστορία της τέχνης και της αρχιτεκτονικής από το Πανεπιστήμιο Harvard.
