Η αντιπολίτευση, κυρίως το ΑΚΕΛ, μιλά για τις ευθύνες του Προέδρου σε σχέση με το μέγα και χρόνιο σκάνδαλο των «χρυσών» διαβατηρίων. Ο Πρόεδρος απαντά πως αν έχει οποιαδήποτε εμπλοκή θα παραιτηθεί.
Περιμέναμε ότι κάποιος θα πει και το «Ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω». Όλοι –σε πολιτικό επίπεδο- έχουν δήθεν συγκλονιστεί, όμως και αυτό το σκάνδαλο, που ξεκίνησε από μέσα ενημέρωσης στη Γερμανία, μετά στη Βρετανία, στην Κύπρο και τελικά τον Αλ Τζαζίρα, συνεχίζεται με άκρως υποκριτικές δηλώσεις.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, προ ημερών, είπε πως θα εξαγγείλει πακέτο μέτρων για τη διαφθορά. Θα αλλάξει άραγε αυτό το πακέτο την πορεία των σκανδάλων; Όχι βέβαια.
Πιστεύουμε ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει βαριές ευθύνες για το σκάνδαλο των διαβατηρίων, για έναν διαφορετικό από όσους λέχθηκαν μέχρι τώρα λόγο. Σοβαρότατες ευθύνες, που σε εμένα τουλάχιστον προκαλούν και τις πιο μεγάλες ανησυχίες, επειδή αποκαλύπτουν μια μεγάλη τρύπα του κράτους, στην ασφάλεια και τη λειτουργία του.
Για κάθε αίτηση διαβατηρίου, πριν ολοκληρωθεί ο φάκελος και πριν πάει στο Υπουργικό, υποβάλλεται και μια έκθεση για τους αιτητές από την Κρατική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΚΥΠ).
Για να υπάρχουν σωρηδόν αιτητές που εγκρίθηκαν ενώ δεν πληρούσαν τα κριτήρια, που γίνονταν κολπάκια, από μικρά όπως με την εγγραφή της συζύγου μέχρι και μεγάλα με την αλλαγή ονομάτων, τρία τινά συνέβαιναν: Είτε η ΚΥΠ είναι ανίκανη για τέτοιες έρευνες είτε η ΚΥΠ έκανε τα στραβά μάτια και έπαιζε το παιγνίδι των λαμόγιων των διαβατηρίων είτε έκανε σωστές εκθέσεις αλλά υπουργός Εσωτερικών και Πρόεδρος της Δημοκρατίας έκαναν αυτοί τα στραβά μάτια. Όποια από τις τρεις εξηγήσεις και αν ισχύει, η ευθύνη βαραίνει πρώτα απ’ όλα τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Πραγματικά, δεν ξέρω ποια είναι η χειρότερη από τις τρεις πιθανές εξηγήσεις. Είναι χειρότερο η ΚΥΠ να είναι αχάπαρη; Να μην μπορεί να βρει ούτε τα στοιχειώδη που ένας δημοσιογράφος βρίσκει εύκολα με ένα γκουγκλάρισμα; Τόσο χάλια; Μόνο οι παρακολουθήσεις εντός και τα κολπάκια με τα exploits σε κινητά τούς ενδιαφέρουν; Αν είναι έτσι, ο Πρόεδρος έχει τεράστιες ευθύνες, ιδιαίτερα για τα όσα αναμένει ο πολίτης από τις μυστικές υπηρεσίες μιας χώρας με τόσα εξωτερικά προβλήματα και καταιγιστικές εξελίξεις στον τόπο και την περιοχή.
Αν πάλι στην ΚΥΠ υπάρχουν στελέχη που παίζουν τα παιγνίδια κάποιων με πλαστές εκθέσεις ή με εκθέσεις που αποκρύβουν γεγονότα ώστε να «περνάνε» τα διαβατήρια, ο Πρόεδρος δεν είναι άμοιρος ευθυνών. Σε δύο τουλάχιστον περιπτώσεις, την τελευταία πενταετία είχε γίνει και δημόσια γνωστό ότι είχαν κατηγορηθεί στελέχη της υπηρεσίας για τέτοιες υποθέσεις. Αυτό δείχνει ότι και η ΚΥΠ είναι μια υπηρεσία με όλα τα μεμπτά και κακά που βρίσκουμε σε κάθε κρατική υπηρεσία. Όμως, τα προηγούμενα κρούσματα έπρεπε να είχαν σημάνει συναγερμό και ο Πρόεδρος πρώτος απ’ όλους να φροντίσει να πάρει μέτρα. Αν δεν πήρε, η ευθύνη είναι δική του.
Αν πάλι η ΚΥΠ σε λίγες ή πολλές περιπτώσεις, στις εκθέσεις της για τον καθέναν από αυτούς στους οποίους δίναμε «κατ’ εξαίρεση» διαβατήρια, είχε διαπιστώσει με βάση τις πληροφορίες που συγκέντρωσε και είχε ενημερώσει ορθά για τα δεδομένα και την κατάσταση που αφορούσαν κάθε περίπτωση που παράνομα ή παράτυπα τελικά δόθηκε διαβατήριο, ασφαλώς και η ευθύνη βαραίνει και πάλι τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Όταν με μια πρώτη ματιά πέρσι, μετά τα δημοσιεύματα σε ξένα Μέσα, το Υπουργικό διαπίστωσε ότι 26 διαβατήρια δόθηκαν εκτός προβλέψεων και θα αποσύρονταν, φανταστείτε πόσοι είναι οι φάκελοι διαβατηρίων (μεταξύ των 5.000 φακέλων) που περιέχουν τέτοια στοιχεία. Αυτές τις ευθύνες ποιος θα τις εξετάσει;
Δεν μπορεί να μην ήξερε ο Πρόεδρος, ήταν ενήμερος και με τον πιο επίσημο τρόπο. Τελευταία ήταν η έκθεση της Κομισιόν το 2019, που χαρακτήριζε επικίνδυνη για την ασφάλεια των υπόλοιπων κρατών-μελών την πρακτική πολιτογράφησης στην Κύπρο «ομάδων οργανωμένου εγκλήματος από τρίτες χώρες, ξεπλύματος παράνομων εσόδων, διαφθοράς και φοροαποφυγής». Όταν διάβασε την έκθεση αυτή, δεν ζήτησε πληροφορίες από την ΚΥΠ; Ή μήπως ζήτησε να του βρουν τις πηγές διαρροών, όπως στις άλλες περιπτώσεις;
petros.theocharides@phileleftheros.com