O Χάρης Χειλέτης αναφέρεται στα θετικά και αρνητικά της κατοχύρωσης χαλλουμιού.
Με ικανοποίηση και πανηγυρισμούς, δεχθήκαμε την απόφαση να κατοχυρωθεί το χαλλούμι σαν αποκλειστικό τυροκομικό προϊόν της Κύπρου. Ανοίγουν οι προοπτικές, μας λένε οι επίσημοι, να διπλασιάσουμε τις εξαγωγές μας σε χαλλούμι. Με στόχο να καλύπτουμε ποσό 0,5 δις τον χρόνο, χωρίς τον φόβο ανταγωνισμού από άλλες χώρες.
Και όπως πάντα, επαναπαυόμαστε στην καλή πλευρά. Εκείνη της αυταρέσκειας και αυτοϊκανοποίησης. Μερικές αγωνιώδεις φωνές των τυροκόμων τις καλύψαμε με υποσχέσεις, πως σε 2-3 χρόνια θα αντιμετωπιστούν τα τυχόν προβλήματα. Είναι όμως αυτό εφικτό ή ακόμα μία προσπάθεια να κρύψουμε τα σκουπίδια κάτω από το χαλί;
Το βασικό πρόβλημα είναι: Με αναλογία αιγοπρόβειου γάλακτος 20% με 25%, καλύπτονται σε ανταγωνιστικές τιμές, οι σημερινές εξαγωγές μας σε χαλλούμι. Με την αύξηση όμως της ποσότητάς του σε 50% θα χρειαστεί διπλάσιo αιγοπρόβειο που δεν έχουμε. Εάν δεν επαληθευτεί η προσδοκία για διπλασιασμό της εξαγωγής σε 0,5 δισ. τότε θα πρέπει να παραχθεί αιγοπρόβειο, τετραπλάσιο του σημερινού. Είναι εφικτό;
Το κύριο βάρος, θα στηριχθεί στον πολλαπλασιασμό των αιγών. Αφού οι αίγες παράγουν περισσότερο γάλα από τα πρόβατα και μπορούν ευκολότερα να καλύπτουν μέρος της τροφής τους από το εξωτερικό περιβάλλον. Είναι όμως λαίμαργα και αδηφάγα ζώα. Και εκεί που η αίγα, εξαπλώνεται ανεξέλεγκτα, η βλάστηση υποφέρει. Θέλουμε μία Κύπρο αιγοκρατούμενη με ερημικές εκτάσεις; Από την άλλη, μία αυστηρά σταυλιζόμενη εκτροφή θα μας θυμίζει τα χάλια των βουστασίων μας. Με τις αγελάδες μέσα στις λάσπες, να παράγουν γάλα με αυξημένο μικροβιακό φορτίο.
Τι πρέπει να γίνει και ποιοι είναι οι κατάλληλοι να τα υλοποιήσουν;
Στο πρώτο μέρος του ερωτήματος θα πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή. Να ικανοποιηθεί η παραγωγή του αναγκαίου αιγοπρόβειου γάλακτος, χωρίς καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά και χωρίς ποιοτική και υγειονομική υποβάθμιση του προϊόντος. Ποιοι θα αρχίσουν να προβληματίζονται και να δουλεύουν πάνω σ’ αυτό; Θα πρότεινα ένα μεικτό αλλά ευέλικτο σώμα από κρατικούς φορείς αιγοπροβατοτρόφους και τυροκόμους. Όπου υπάρχουν ξένοι ειδικοί, να κληθούν άμεσα να εκφέρουν γνώμη.
Το βασικό ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί, είναι τι μοντέλο “μάντρας” θέλουμε. Ο παλιός τρόπος με τις απέραντες εκτάσεις, να βόσκουν και ό,τι βρουν, δεν μπορεί να λειτουργήσει. Η δημιουργία κτηνοτροφικών περιοχών, με τη μεγάλη συσσώρευση ζώων, τη δυσοσμία και την εύκολη μετάδοση ασθενειών, καθώς και την ερήμωση της γύρω περιοχής είναι αδιανόητη. Θα πρέπει να καθιερωθεί μία αναλογικά μίνιμουμ έκταση, ελεύθερης γης γύρω από κάθε μάντρα. Ταυτόχρονα να δοθούν κι άλλες συμπληρωματικές λύσεις.
Έρχομαι στο τελευταίο ερώτημα. Ποιοι φορείς, θα υλοποιήσουν τις διάφορες καινοτομίες, για τη σωστή ανάπτυξη της αιγοπροβατοτροφίας και την οικονομική βιωσιμότητα της επιχείρησης Κυπριακό Χαλλούμι;
Προσωπικά, θεωρώ σαν πιο αρμόδια σώματα, κοινοπραξίες αιγοπροβατοτρόφων- τυροκόμων.
