Οι ατέρμονες συζητήσεις για το θέμα των καταστροφικών πυρκαγιών, όχι μόνο αδυνατούσαν ν’ αγγίξουν επί τον τύπον των ήλων, αλλά οδηγούσαν σε εκτροχιασμό από την ουσία. Και τι δεν ακούσαμε στη διάρκειά τους, που υποδήλωνε ότι περί άλλων τυρβάζουμε…

Και το θέμα ουσίας παραμένει ανέγγιχτο. Η δυνατότητα πραγματικής ενίσχυσης της πυροπροστασίας. Ιδιαίτερα μάλιστα τώρα που ο καιρός επιτρέπει να παίρνουμε ανάσες, προσφέρεται ως ευκαιρία – στο βαθμό που είμαστε και εδώ ικανοί να την αδράξουμε – για ένα γόνιμο προβληματισμό, μακράν από οποιεσδήποτε άλλες σκοπιμότητες που παρεισφρέουν.

Ενδιαφέροντα στοιχεία προκύπτουν και από κάποια δεδομένα της Eurostat, τα οποία σπρώχνουν στην ανίχνευση της πραγματικής εικόνας, ως προς το πού στεκόμαστε και κυρίως πώς ενεργούμε. Το 2023, η Κύπρος κατέλαβε τη 14η θέση στην ΕΕ όσον αφορά τις κρατικές δαπάνες για πυροπροστασία. Με ποσοστό 0,4% των συνολικών της δαπανών, βρεθήκαμε κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ (0,5%). Η εικόνα αυτή, είναι σίγουρα προβληματική, αν αναλογιστούμε ότι γειτονικές χώρες, όπως η Ελλάδα, με παρόμοια κλιματικά χαρακτηριστικά, αφιέρωσαν το 0,7% των δαπανών τους, ενώ η Ρουμανία έφτασε το 0,9%.

Παρότι το ποσοστό της Κύπρου αυξήθηκε από το 0,3% του 2022, τα στοιχεία δείχνουν ότι δίνουμε συγκριτικά λιγότερη έμφαση στην πυροπροστασία. Ωστόσο, η Κύπρος βρίσκεται σε καλή θέση όσον αφορά τον αριθμό των πυροσβεστών, καταλαμβάνοντας την 6η θέση με 1.300 επαγγελματίες (0,28% της συνολικής απασχόλησης). Ακόμα και αυτό το κάπως ενθαρρυντικό στοιχείο, δεν μπορεί από μόνο του να σβήνει φωτιές… όταν προβάλλει ως άπιαστη πραγματικότητα η συνολική στρατηγική που απουσιάζει σ’ επίπεδο πρόληψης και καταστολής.

Είναι και η διαπίστωση της απουσίας συντονισμού, που έβγαινε μέσα από τις συζητήσεις. Όντως, η μάχη με τις πυρκαγιές δεν κερδίζεται μόνο από την πυροσβεστική υπηρεσία. Αποτελεί μια πολύπλευρη πρόκληση, που απαιτεί ολιστική προσέγγιση, με έμφαση στην καταστολή, αλλά και στην πρόληψη. Η αύξηση των δαπανών σε τομείς, όπως η συντήρηση των δασικών περιοχών, η εκπαίδευση του κοινού και η χρήση σύγχρονων τεχνολογιών για την έγκαιρη ανίχνευση, μπορεί να συμβάλει τα μέγιστα. Κυρίως, η όποια αύξηση των δαπανών για την πυροπροστασία δεν αποτελεί κόστος, αλλά επένδυση.

Σε μια εύθραυστη περιοχή, όπου οι καιρικές συνθήκες εξελίσσονται ολοένα και πιο ακραίες, η Κύπρος έχει την ευκαιρία ν’ αναγνωρίσει την κρισιμότητα της κατάστασης και να δώσει έμφαση σε μια πιο ολοκληρωμένη στρατηγική. Η επιλογή είναι μονόδρομος. Με τη δημιουργία ενός ισχυρού και αποτελεσματικού πλαισίου δράσεων πρόληψης και αποτροπής. Μακριά από ρηχές προσεγγίσεις και φλύαρες, άνευ ουσίας, συζητήσεις. Επί του πραγματικού εδάφους.

Αυτό το πλαίσιο θα διασφαλίσει ότι η χώρα θα είναι προετοιμασμένη ν’ αντιμετωπίσει την όποια πρόκληση, χωρίς να αναλωνόμαστε κάθε φορά σε άγονες συζητήσεις περί απόδοσης ευθυνών και να επιστρέφουμε πάλι στα ίδια και τα ίδια. Άλλωστε, το κεφάλαιο ευθύνες, είναι τόσο πονεμένο σ’ αυτό τον τόπο, σε βαθμό που χάνουν το νόημά τους ακόμα και οι λέξεις, αλλά χανόμαστε κι εμείς σε δαιδαλώδεις λαβυρίνθους του…