Μια συζήτηση για τον κυβερνητικό ανασχηματισμό είναι πάντοτε πιασάρικη, είτε υφίσταται θέμα είτε όχι, ιδιαίτερα εάν αυτή διανθιστεί με κάποια ονόματα σε συνδυασμό με ένα καλό σενάριο του στιλ, ποιοι μένουν και ποιοι φεύγουν. Γι’ αυτό και κατά καιρούς ακούγονται και διαβάζονται διάφορα περί ανασχηματισμού και μπαίνουν κάτω διάφορες πιθανές ημερομηνίες.
Σήμερα, με την κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη να έχει περάσει το μισό της θητείας τους κανείς, είτε βρίσκεται εντός είτε εκτός κυβερνητικού σχήματος, δεν διαφωνεί με την ανάγκη να γίνουν κάποιες αλλαγές. Ακόμα και ευρισκόμενοι εντός της κυβέρνησης παραδέχονται, σε συνομιλία που είχα μαζί τους, ότι ένα φρεσκάρισμα χρειάζεται.
Πότε όμως θα γίνει αυτό το φρεσκάρισμα;
Η απάντηση που δίνεται απ’ όλους είναι… «όποτε αποφασίσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας».
Εξάλλου, όπως τουλάχιστον δημοσίως λέγεται και επαναλαμβάνεται εδώ και δεκαετίες υπό τύπον ρεφρέν… «είναι συνταγματικό δικαίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας».
Αυτό σημαίνει πως ο εκάστοτε ΠτΔ κάθεται επιλέγει, αποφασίζει και ανακοινώνει από μόνος του ποιοι είναι οι συνεργάτες του στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Πόσο όμως αυτό το «συνταγματικό δικαίωμα» ανταποκρίνεται στην αλήθεια; Ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις όπου ένας Πρόεδρος έκοψε και έραψε μόνος του. Στις πλείστες των περιπτώσεων οι αποφάσεις λαμβάνονται σε συνεννόηση ή και συνεργασία με άλλους (κομματάρχες, συνεργάτες εντός κυβέρνησης, συνεργάτες στο Λόφο κ.λπ.).
Τα σενάρια περί ανασχηματισμού της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη είχαν ξεκινήσει εδώ και αρκετούς μήνες. Όπως όλοι θα θυμούνται, εκείνα τα πρώτα σενάρια τοποθετούσαν τον ανασχηματισμό για μετά τις βουλευτικές, καθώς όπως είχε τότε λεχθεί ο Νίκος Χριστοδουλίδης θα περιμένει να δει ποια θα είναι τα αποτελέσματα των εκλογών, ποια θα είναι η δυναμική των κομμάτων, ποιοι θα μείνουν εκτός Βουλής και αναλόγως θα πράξει.
Το περασμένο καλοκαίρι με αφορμή και τις καταστροφικές πυρκαγιές στην ορεινή Λεμεσό το θέμα του ανασχηματισμού επανήλθε στο προσκήνιο, μάλιστα με τη μορφή του κατεπείγοντος. Άρχισαν να καταγράφονται ονόματα υπουργών που «έπρεπε να φύγουν», ποιοι θα μπορούσαν να έρθουν και ποιοι θα μετακινηθούν. Σενάρια και συζητήσεις που είχαν σημείο εκκίνησης οπουδήποτε αλλού από το γραφείο της δυτικής πτέρυγας του Προεδρικού Μεγάρου.
Είχε ωστόσο, τότε επισημανθεί πως ενδεχομένως όλη αυτή η σεναριολογία θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα και τις αποφάσεις. Δηλαδή, κάποια ονόματα που ενδεχομένως να ήταν στη λίστα αποχωρήσεων τελικά να την γλύτωσαν, ακριβώς γιατί ορισμένοι ζητούσαν τον «αποκεφαλισμό» τους. Γιατί είναι κοινά αποδεκτό πως κάθε φορά που επιχειρείται κατά ανάλογο τρόπο να υποβάλουν κάποιοι στον εκάστοτε Πρόεδρο της Δημοκρατίας ποιον να απομακρύνει και ποιον να αφήσει τα αποτελέσματα είναι εντελώς διαφορετικά από αυτά που ζητούν. Όπως και κάθε φορά που προσπαθούν να επιβάλουν στον ΠτΔ ανασχηματισμό, το μόνο που επιτυγχάνεται είναι αυτός να μετακινηθεί χρονικά.
Ο ανασχηματισμός κάποια στιγμή θα γίνει. Σίγουρα όλοι θα λένε ότι δικαιώθηκαν αφού έλεγαν ότι επίκειται ανασχηματισμός. Δεν έχει σημασία πότε το έλεγαν και πότε έγινε. Εκείνο που θα προσμετρήσουν στο τέλος είναι ότι έγινε ανασχηματισμός.
Το ερώτημα είναι τι είδους ανασχηματισμός θα γίνει ή πρέπει να γίνει;
Εάν λάβουμε υπόψη μας ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης βρίσκεται στο μέσο της θητείας του και το ότι μέχρι στιγμής μόνο μια φορά προχώρησε σε αλλαγές, τότε υπολογίζουμε ότι οι αλλαγές που θα κάνει θα αφορούν το υπόλοιπο της θητείας. Εν ολίγοις, θα πρέπει να επιλέξει την εντεκάδα που θα τον πάρει μέχρι και το 2028, δηλαδή μέχρι το τέλος της διακυβέρνησης.
Ταυτόχρονα, θα πρέπει να είναι και μια εντεκάδα η οποία θα μπορεί να οδηγήσει τον ίδιο σε μια νέα εκλογική επιτυχία και θα τον διατηρήσει για δεύτερη πενταετία στην Προεδρία της Δημοκρατίας.
Για να κάνει αλλαγές πρέπει να κενωθούν κάποιες θέσεις. Και εδώ μπαίνουν κριτήρια από τον ίδιο τον ΠτΔ. Ο ίδιος έχει εικόνα για έναν έκαστο υπουργό του, ξέρει και δυνατότητες και ικανότητες. Και πολλές φορές η εικόνα που έχει ένας Πρόεδρος για έναν υπουργό του να μην είναι η ίδια με εκείνη της κοινής γνώμης. Και υπάρχουν παραδείγματα και στην παρούσα κυβέρνηση, τα οποία σ’ αυτή τη φάση θα αποφύγω να αναφέρω…
