Ήρθε, είδε, άκουσε και θα επανέλθει. Ο Κόλιν Στιούαρτ ολοκλήρωσε το πρώτο, εύκολο, μέρος της νέας του αποστολής στο νησί. Οι δύο πρώτες του εβδομάδες ήταν καθαρά ενημερωτικού χαρακτήρα και στόχευαν στον να γνωρίσει τα πρόσωπα με τα οποία θα διαβουλευθεί το επόμενο διάστημα. Συνάντησε τους δύο ηγέτες χωριστά και μαζί, συνομίλησε με διπλωμάτες, με τους οποίους θεωρείται σίγουρο ότι θα βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή.
Η συνέχεια δεν θα είναι τόσο εύκολη είτε για τον ίδιο είτε για οποιονδήποτε εμπλέκεται στο Κυπριακό. Έχει έναν δύσκολο δρόμο μπροστά του με πάρα πολλά εμπόδια και παγίδες. Τα εμπόδια έχουν να κάνουν με τα ζητήματα που σχετίζονται με το Κυπριακό και τις εξελίξεις (ακόμα και όταν δεν υπάρχουν). Το να ξεπερνά κάποιος τα εμπόδια πολλές φορές υπάρχει η εύκολη οδός. Ωστόσο, χρειάζεται προσοχή γιατί μπορεί η εύκολη οδός να κρύβει παγίδες που αφορούν το έργο και την αποστολή του.
Πρώτα και κύρια, όπως και ο ίδιος φαίνεται να έχει ήδη διαπιστώσει, χρειάζεται να υπάρχει πολιτική βούληση για να μπορεί να προχωρήσει η διαδικασία στο Κυπριακό. Και όταν τα Ηνωμένα Έθνη, ο ειδικός αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα, μιλούν για πολιτική βούληση δεν εννοούν μία εκ των δύο πλευρών. Εννοούν τόσο την ελληνοκυπριακή όσο και την τουρκοκυπριακή πλευρά. Εν ολίγοις, εκτιμούν πως για να προχωρήσει η διαδικασία και να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να υπάρξει πολιτική βούληση τόσο από τον Νίκο Αναστασιάδη όσο και από τον Ερσίν Τατάρ. Ανεξαρτήτως εάν όλοι αντιλαμβάνονται πως το πρόβλημα για να μην μπορεί αυτή τη στιγμή να επαναρχίσουν οι συνομιλίες έγκειται στην άρνηση της τουρκικής πλευράς να συζητήσει ομοσπονδιακή λύση του προβλήματος.
Ο διεθνής παράγοντας εκτιμά, καλώς ή κακώς, πως για να επανεκκινήσουν οι συνομιλίες χρειάζεται πολιτική βούληση. Και από την ώρα που δεν συγκεκριμενοποιούν ποια είναι η πλευρά που θα πρέπει να διαφοροποιήσει τη στάση της προκειμένου να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις, τότε το μερίδιο ευθύνης μοιράζεται ισομερώς.
Το να ξεπεραστεί το υφιστάμενο παρατεταμένο αδιέξοδο στο Κυπριακό είναι κάτι που μπορεί να επιτευχθεί πολύ εύκολα. Φάνηκε και στη Γενεύη και στη Νέα Υόρκη αλλά και αυτή την εβδομάδα στο Λήδρα Πάλας. Αρκεί να σταλεί μια επιστολή ή μια πρόσκληση από πλευράς Ηνωμένων Εθνών και τα δύο μέρη στο νησί δεν έχουν παρά να ανταποκριθούν θετικά. Ανεξαρτήτως του τι μπορεί να δηλώνουν και τι μπορεί να υποστηρίζουν ο καθένας στο δικό του ακροατήριο και για εσωτερική κατανάλωση, στην πράξη είναι δύσκολο έως και αδύνατο να απορρίψουν την όποια πρόσκληση από πλευράς Ηνωμένων Εθνών, ακόμα κι αν αυτή έχει να κάνει με μια δεξίωση χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο.
Η παγίδα στην προκειμένη περίπτωση κρύβεται στο τι θα ακολουθήσει μετά την πρόσκληση και τη θετική ανταπόκριση των δύο πλευρών. Ποια θα είναι η ατζέντα και ποια πορεία θα πρέπει να ακολουθήσουν. Και όπως φάνηκε στη Νέα Υόρκη ήταν εύκολο να βρεθούν οι δύο ηγέτες στο ίδιο τραπέζι με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, αλλά η συνάντηση έκρυβε παγίδα. Το πώς θα καταφέρει ο ΓΓ του ΟΗΕ να επιβάλει τον διορισμό ενός απεσταλμένου που θα επαναφέρει τη διαδικασία του Κυπριακού σε τροχιά διαπραγματεύσεων.
Από τον περασμένο Σεπτέμβριο ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών δεν έχει καταφέρει να διορίσει έναν απεσταλμένο για το Κυπριακό. Ξέρει πως είναι εύκολο να ανακοινώσει έναν διορισμό. Το δύσκολο είναι σε ποιο πλαίσιο θα κινηθεί αυτός ο απεσταλμένος. Η κοινή λογική και το ορθό είναι ο απεσταλμένος να κινηθεί μέσα στο πλαίσιο που καθορίζουν τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Μ’ αυτό συμφωνούν όλοι, πλην της μιας πλευράς στο Κυπριακό που δηλώνει πως η λύση πρέπει να αναζητηθεί εκτός πλαισίου ΟΗΕ. Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα και για τον νέο ειδικό αντιπρόσωπο του ΓΓ που θα πρέπει να ξεπεράσει τα εμπόδια χωρίς να ακολουθήσει την εύκολη οδό.
bimbishis@phileleftheros.com