ΣΕ «αχαρτογράφητα νερά» έχει ήδη εισέλθει η πολιτική κρίση στην Ισπανία, μετά την ανακήρυξη από το καταναλωτικό Κοινοβούλιο της ανεξαρτησίας της αυτόνομης περιοχής της Καταλονίας. Η κρίση αυτή είναι αναμφισβήτητα η χειρότερη στη χώρα των τελευταίων δεκαετιών, από το 1970 και εντεύθεν. Όπως είναι γνωστό, μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας από την περιφέρεια, ο Ισπανός πρωθυπουργός, Μαριάνο Ραχόι, «απάντησε» αναλαμβάνοντας τον έλεγχο της Καταλονίας, διαλύοντας το κοινοβούλιο και προκηρύσσοντας πρόωρες περιφερειακές εκλογές για τις 21 Δεκεμβρίου.
ΜΕΤΑ τις τελευταίες εξελίξεις, η εξουσία της περιοχής βρίσκεται εφεξής στην κεντρική κυβέρνηση. Ο Ραχόι καρατόμησε την καταλανική κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου της περιφέρειας, Κάρλες Πουτζδεμόντ και του αντιπροέδρου Οριόλ Τζουνκουέρας και ανέλαβε τον απευθείας έλεγχο της Καταλονίας. Την ίδια ώρα και ως αποτέλεσμα των αποφάσεων της Μαδρίτης, υπουργοί της κεντρικής κυβέρνησης θα αναλάβουν την καταλανική διοίκηση, μέχρι να γίνουν οι περιφερειακές εκλογές στις 21 Δεκεμβρίου.
ΤΟ θέμα, όμως, δεν είναι τόσο απλό. Με βάση τα στοιχεία, η Καταλονία έχει προϋπολογισμό ύψους 215,6 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύει κάτι παραπάνω από το 1/5 του ισπανικού ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν) ενώ οι εξαγωγές της Καταλονίας αποτελούν το ¼ του συνόλου της Ισπανίας. Το θέμα, όμως, δεν είναι πολιτικό αλλά οικονομικό. Η οικονομία, ωστόσο, θα επηρεάσει εκ των πραγμάτων τις εξελίξεις. Θα επηρεάσει την Ισπανία στο σύνολό της.
ΟΙ αναλυτές δεν αποκλείουν αντιπαράθεση μέχρι και εμφύλιο. Ελπίζουμε να μη φθάσουν οι καταστάσεις στην Ισπανία στα άκρα και η χώρα να εισέλθει σε μια παρατεταμένη κρίση. Η Ευρώπη δεν μπορεί παρά να υποστηρίξει την εδαφική ακεραιότητα και να απορρίψει οποιαδήποτε μονομερή ενέργεια που υπονομεύει την ενότητα της χώρας. Ο δρόμος είναι μονόδρομος και αφορά μια μόνο προσέγγιση, ειρηνικός και δημοκρατικός διάλογος. Κι αυτή την οδό πρέπει να επιλέξουν Μαδρίτη και Βαρκελώνη.
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ Ένωση παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις στην Ισπανία. Την παρακολουθεί με ανησυχία καθώς φοβάται προφανώς πως η Καταλονία μπορεί να ανοίξει τον Ασκό του Αιόλου. Κι αυτό, δυστυχώς, θα οδηγήσει την περιοχή σε πορεία αποσταθεροποίησης. Θέλουμε να πιστεύουμε πως το ζήτημα που προέκυψε στην Ισπανία θα παραμείνει εντός των συνόρων της χώρας και θα τύχει εσωτερικής διαχείρισης.
ΕΙΝΑΙ προφανές πως από πλευράς διεθνούς δικαίου θέμα άσκησης δικαιώματος αυτοδιάθεσης για την Καταλονία δεν υπάρχει. Δεν τίθεται ένα τέτοιο θέμα κι αυτό είναι ξεκάθαρο. Το ζήτημα της Καταλονίας αφορά αποκλειστικά την Ισπανία και είναι εσωτερικό της θέμα. Μόνο εάν το επιθυμεί η κεντρική κυβέρνηση, η Μαδρίτη, μπορεί να εκχωρηθεί αυτό το δικαίωμα και να διεκδικηθεί μέσω δημοψηφίσματος ανεξαρτησία. Ωστόσο, είναι σαφές πως δεν υπάρχει ποσώς νομική και συνταγματική υποχρέωση από πλευράς της Μαδρίτης να πράξει τούτο. Το σύνταγμα της Ισπανίας προβλέπει αυτονομία σε τοπικό επίπεδο και αυτό λειτουργεί εδώ και χρόνια. Δεκαεπτά περιοχές ( περιλαμβανομένης της Καταλονίας, που η κατάστασή της διαφοροποιήθηκε) είναι αυτόνομες στη χώρα με ευρύτατες αρμοδιότητες και με εκπροσώπηση σε εθνικό επίπεδο.
