Ο Γιάννης Πεγιώτης, συνταξιούχος εκπαιδευτικός – ερευνητής, εξηγεί στις νεότερες γενιές για το τι πέρασαν οι σημερινοί πεντηντάριδες και εξηντάρηδες τα δύσκολα χρόνια μετά την τουρκική εισβολή το 1974…
Αν καμιά φορά εμείς οι πενήντα και κάτι ακόμα και οι εξηντάρηδες και κάτι του πολέμου του ’74 σας φαινόμαστε δύσκολοι γιναξιήες με την Κύπρον και την αλήθειαν της προσφυγιάς της φτώχειας του ξεριζωμού. Μεν θυμώννεις μαζίν μας. Κουβαλούμεν εν τη καρδία καμπόσα. Πίσω που τες νύχτες με τα κρασιά ή τες μπύρες τα σιγομιλήματα με τους σειράες. Κάτι παράξενες συνομιλίες με τες συμμαθήτριες μας με μιαν αγάπην άλλου τόπου, χρόνου και αρώματος. Μεν παραξενεύκεσαι παιδίν μου. Κάποιοι είμαστεν παιθκιάν των συσσιτίων των ρούχων που την μέριμναν των παράκκων των τσιατιρκών. Του φόβου των ανεξήγητων διχασμών των μεγάλων. Κοπελλούθκια των δανεικών παντόφλων. Του μισού μισού παγωτού. Των πειραμάτων με το πρωίν – δείλις στα σκολεία ώσπου να βρεθεί η φόρμουλα.
Μπορεί τα μμάθκια μας ανεξήγητα κάποτε να κάμνουν παννιά. Εν είμαστεν αδιάφοροι. Πρόωρα είμαστην μεγαλωμένοι μεγαλωμένες με χάσματα. Στα πενηντα τζιαι κάτι ανακαλύπτεις τι σου κλέψαν τι σου χαράξαν. Εν ήβρες ώρα να πεις με κάποιον τρόπον πολλά «αγαπώ». Πάμπολλα «ευχαριστώ». Λλία ξέρεις πονώ πονώ πολλά. Εν αντέχω. Προείχε η επιβίωση, το παιδικό μεροκάματο, οι αρφούες, οι μιτσιοί που επρεπεν να γλέπεις ουλλή μέρα. Μα ’σαι οκτώ χρονών είσια μεάλος. Εισαι μεάλη… Κουβαλούμεν τζιαι εμείς παιδίν μου τους κακοκρυμμένους σταυρούς τες χωσμένες μας δοκιμασίες.