Με άρθρο στο Φιλελεύθερο (23 Αυγούστου 2024) ο Ν. Κατσουρίδης ασχολείται με αυτό το θέμα, που, κατά την άποψη μου, είναι πολύ ουσιαστικό και αποτελεί μια από τις σημαντικότερες πτυχές, ίσως την κυριότερη πτυχή του Κυπριακού. Γι’ αυτό νομίζω ότι πρέπει πολλοί να γράψουν τις απόψεις τους για να διαλυθούν τυχόν συγχύσεις και να βοηθήσουν τους πολίτες που ενδιαφέρονται να μάθουν την αλήθεια, να μην παρασύρονται και να απαιτήσουν η όποια λύση να μπει σε δημοψήφισμα και ενημερωμένοι να εκφράσουν ήρεμα τις απόψεις τους.
Προσωπικά θα ήθελα να εκφράσω τις πιο κάτω απόψεις:
- Ν. Κατσουρίδης: Ένα αλαλούμ ξεκίνησε από την ώρα της Συμφωνίας Υψηλού Επιπέδου Μακαρίου – Ντενκτάς το 1977.
Ν. Κουτσού: Από εδώ αρχίζει πράγματι η σύγχυση. Χαρακτηρίζεται ως συμφωνία ένα κείμενο που δεν υπογράφηκε ποτέ από κανένα και το οποίο μας είπε ο τότε Γ.Γ. του ΟΗΕ κ. Βάλντχαϊμ, σε κείμενο του προς το Σ.Α. (αρ. εισήγησης S12323), ημερ. 22 Απριλίου 1977) ότι αποτελεί “ανακοίνωση”. Παράκληση προς οιονδήποτε υποστηρίζει το αντίθετο, ότι δηλαδή αυτό το κείμενο είναι συμφωνία, να το δημοσιεύσει όπως και άλλα στοιχεία. Το πότε, από ποιους και πώς έγινε δεκτό ότι το κείμενο αποτελεί συμφωνία για ΔΔΟ (όχι ποιου ήταν η ιδέα για λύση του Κυπριακού με βάση τη διχοτόμηση) είναι μια άλλη ιστορία, που ελπίζω μελλοντικά να γράψω. Πρέπει να διακρίνουμε μεταξύ της αποδοχής της διχοτόμησης ως λύση του Κυπριακού και της ερμηνείας του κειμένου της 12ης Ιουλίου 1977, ως συμφωνία για ΔΔΟ με πολιτική ισότητα, που είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα.
Αν αποδειχθεί ότι δεν έχουμε συμφωνία, αλλά ανυπόγραφο κείμενο, τότε ούτε μας δεσμεύει, ούτε να έχουμε αμφιβολίες ότι στο Κραν Μοντανά θα αρχίσουν συνομιλίες. Θεωρούμε ότι είναι καιρός να πει κάποιος καθαρά στον Γενικό Γραμματέα και στο Συμβούλιο Ασφαλείας ότι δεν υπάρχει συμφωνημένο και υπογραμμένο κείμενο αποδοχής της ΔΔΟ και να εξηγηθεί. Είναι ώρα της διπλωματίας.
Αρκετές απόψεις, αν όχι όλες, εκτός από το κείμενο του Γκάλο Πλάζα, είναι αποτέλεσμα μιας μη καθαρότητας που συνεχίζεται. Τότε, δηλαδή το 1964, ο Γκάλο Πλάζα, είπε καθαρά στην έκθεση του ότι δεν μπορεί να υπάρξει στην Κύπρο λύση ομοσπονδίας, διότι αν βασιστεί στις κοινότητες τότε καταργείται η έννοια του πολίτη υπέρ της έννοιας της κοινότητας. Βεβαίως, η διασφάλιση των ανθρώπινων και των πολιτικών δικαιωμάτων είναι απαραίτητη σε όλους τους πολίτες, ανεξάρτητα από την μορφή του κράτους.
Το επιχείρημα που πολλές φορές προβάλλεται ότι κανένα πρόβλημα δεν λύθηκε με νομικό τρόπο, απαντάται πολύ καθαρά από τις ιστορικές εξελίξεις και τους πολέμους που ζούμε. Ποιο πρόβλημα που δεν βασίστηκε πάνω σε βασικές έννοιες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έκλεισε οριστικά; Οι σύγχρονοι πόλεμοι μας δίνουν την απάντηση και πρέπει να ληφθούν υπόψη στη διαχείριση του προβλήματος μας.
- ΝΑΤΟ: Δεν δημιουργήθηκε για να επιβάλει δικαιοσύνη, αλλά για να προστατεύσει τα συμφέροντα των ΗΠΑ και των συμμάχων τους. Η μακροχρόνια διαμάχη Ελλάδας – Τουρκίας το επιβεβαιώνει. Δύο σύμμαχοι του ΝΑΤΟ βρίσκονται σε αντιπαράθεση χωρίς το ΝΑΤΟ να λέει ποιος έχει δίκαιο. Έχοντας υπόψη αυτά και άλλα πολλά, να αποφασίσουμε με δημοψήφισμα και ψύχραιμα να ακουστούν τα επιχειρήματα υπέρ και κατά.
- Σύνταξη συνολικού σχεδίου: Όχι. Θα φέρει νέες διαιρέσεις και αντιπαραθέσεις, διότι το ίδιο πράγμα μπορεί να λεχθεί με πολλούς τρόπους. Μια τέτοια επιλογή μυρίζει αδιαλλαξία. Επιπλέον, φανερώνει μία πρόθεση μη συμβιβασμού αλλά επιβολής πάνω στον άλλο.
- Καθορισμός συστήματος, μορφής διακυβέρνησης, στόχος και κόκκινες γραμμές, αυτά χρειάζονται πάνω απ’ όλα. Παράλληλα διατήρηση και εκσυγχρονισμός της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπου όλοι οι νόμιμοι κάτοικοι να ζήσουμε ανεξάρτητα από φυλή, χρώμα, θρησκεία σε ένα ενιαίο κράτος, όπου η πλειοψηφία θα κυβερνά και η μειοψηφία θα προστατεύεται και θα ελέγχει. Ένας άνθρωπος, μία ψήφος.
*Πρώην βουλευτής
