Απελευθέρωση της Κύπρου σημαίνει εκδίωξη του τουρκικού στρατού κατοχής και ανάκτηση της κυριαρχίας της Κ.Δ. σε ολόκληρη την επικράτεια της Κύπρου. Είναι ολοφάνερο ότι μια τέτοια επιδίωξη είναι ανέφικτη. Είναι επίσης καταστροφική, γιατί θα καταλήξει σε κατάληψη ολόκληρης της Κύπρου από την κατοχική δύναμη. Είναι επομένως και ουτοπία και ανέφικτος στόχος η απελευθέρωση.
Επομένως η λύση πρέπει να επιδιωχθεί με διπλωματικά μέσα και διαπραγματεύσεις. Αυτό προνοούσαν οι συμφωνίες Μακαρίου – Ντεκτάς και Κυπριανού Ντεκτάς που έγιναν το 1977 και το 1979. Στόχος ήταν η δημιουργία μας δικοινοτικής ομοσπονδίας, το κράτος θα απαρτιζόταν από δύο περιοχές – μία για κάθε κοινότητα (ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή). Τα ανθρώπινα δικαιώματα θα ήταν διασφαλισμένα για όλους τους κατοίκους της ομοσπονδίας.
Στη συνέχεια καμία διαπραγμάτευση δεν έφερε αποτέλεσμα, παρά τις δεσμεύσεις που περιλάμβαναν οι συμφωνίες. Η Τουρκία πάντα επεδίωκε να δημιουργήσει συνθήκες ώστε η Κύπρος να καταστεί προτεκτοράτο της με τελικό σκοπό την επανάκτησή της. Η πλευρά μας, νιώθοντας την αδυναμία της και επιθυμώντας να οδηγηθεί σε μια βιώσιμη λύση, ώστε να επιστραφούν εδάφη και να επιστρέψουν πρόσφυγες, προχωρούσε σε υποχωρήσεις και παραχωρήσεις για καλόπιασμα της Τουρκίας. ‘Ετσι τα χρόνια που ακολούθησαν τελικά η δικοινοτική ομοσπονδία της συμφωνίας Μακαρίου – Ντεκτάς μετατράπηκε σε διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα. ‘Ετσι περιλήφθηκε σε ψήφισμα του Σ.Α. το οποίο περιέγραψε και την πολιτική ισότητα της ΔΔΟ. Στο τέλος και πάντα με την βοήθεια της Βρετανίας ο ΟΗΕ πρότεινε το σχέδιο Ανάν ως λύση ΔΔΟ για το Κυπριακό.
Η ΔΔΟ αντικατέστησε τον όρο δικοινοτική ομοσπονδία. Αυτή η αλλαγή ήταν μια τουρκοβρετανική μεθόδευση και μια ακατανόητη υποχώρηση της πλευρά μας από τη δεκαετία του 1990. ‘Εκτοτε η ΔΔΟ με πολιτική ισότητα πήρε επίσημο χρίσμα με ψήφισμα του Σ.Α. Τα ψηφίσματα του Σ.Α. είναι ισχυρά στηρίγματα του διπλωματικού αγώνα της Κ.Δ. Για τούτο δεν μπορεί να αποκηρύξει αυτή τη μορφή λύσης, επειδή είναι ρατσιστική και διχοτομική.
Το χειρότερο αποτέλεσμα, ακόμα και της καλύτερης λύσης ΔΔΟ, είναι ότι καταργεί την Κ.Δ. και αφαιρεί από την κυβέρνηση της Κ.Δ. τα πλεονεκτήματα που έχει ως ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος. Η Κ.Δ. υποβιβάζεται σε κοινότητα και θα αποτελεί το ένα από τα δύο κρατίδια της ΔΔΟ της Κύπρου. Δηλαδή η ελληνοκυπριακή πλευρά θα παραδώσει την κυριαρχία, την διεθνή της υπόσταση και τα πλεονεκτήματα που έχει ως ισότιμο μέλος της Ε.Ε. Για την τεράστια αυτή αλλαγή και παραχώρηση πρέπει να διεκδικήσουμε δίκαια ανταλλάγματα και όχι να κάμουμε κι άλλες υποχωρήσεις.
Η ΔΔΟ ομοσπονδία πρέπει να είναι ένα κανονικό κράτος και το σύνταγμά να έχει τα χαρακτηριστικά (attributes) που σύμφωνα με τους συνταγματολόγους καθορίζουν αν ένα κράτος είναι ομοσπονδία και όχι συνομοσπονδία. Αυτά τα χαρακτηριστικά (attributes) αναφέρονται στην κυριαρχία, την μία διεθνή προσωπικότητα, την μία και μοναδική υπηκοότητα, την έκδοση διαβατηρίων, το νόμισμα και τη μία Κεντρική Τράπεζα και την αποκλειστική αρμοδιότητα της κεντρικής κυβέρνησης να εξασφαλίζει την εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλη την επικράτεια και για όλους τους κατοίκους. Και φυσικά ανθρώπινα δικαιώματα είναι και η ελεύθερη διακίνηση, η εγκατάσταση και το δικαίωμα εργασίας και περιουσίας σε όλη την επικράτεια.
Η ΔΔΟ στην οποία θα μετεξελιχθεί η Κ.Δ. με δυο κρατίδια θα συνεχίσει να είναι μέλος του ΟΗΕ και ισότιμο μέλος της Ε.Ε., χωρίς την παρουσία ξένων στρατευμάτων και επεμβατικών δικαιωμάτων. Εγγυητής της λειτουργίας του κράτους θα είναι η Ε.Ε., αφού το ευρωπαϊκό κεκτημένο θα επεκταθεί και στο σημερινό κατεχόμενο τμήμα της Κ.Δ.
Επομένως για να παραδώσουμε την κυριαρχία μας και την Κ.Δ., πρέπει να διασφαλίσουμε όλα όσα χαρακτηρίζουν ένα κανονικό κράτος μέλος του ΟΗΕ και της Ε.Ε. και όχι να αποδεχτούμε μία λύση «επανένωσης» που απλώς θα νομιμοποιεί τη διχοτόμηση και θα μετατρέπει την Κύπρο σε τουρκικό προτεκτοράτο.
Η Κ.Δ. είναι η τελευταία έπαλξη για τη σωτηρία της Κύπρου. Για τούτο μόνο με σίγουρη, βιώσιμη και εγγυημένη λύση πρέπει να την ανταλλάξουμε. Αλλιώς αν την υποβιβάσουμε σε συνιστώσα πολιτεία μάταια θα αναζητούμε κηδεμόνα σε περίπτωση κρίσεως, οπότε θα υπερισχύει το δίκαιο του ισχυρού.
Ο καλύτερος τρόπος για να απαλλαγούμε από μια καταστροφική και ρατσιστική ΔΔΟ είναι να επιμένουμε ανυποχώρητοι σε ΔΔΟ με σωστό περιεχόμενο. Ουδέποτε θα την αποδεχτούν οι Τούρκοι. Μόνο έτσι θα απαλλαγούμε από την ΔΔΟ. Κάτι ήξερε ο Τάσσος, όταν διακήρυσσε ΔΔΟ, αλλά με σωστό περιεχόμενο.