Πέρασαν ήδη μερικές μέρες από την επικράτηση Έρχιουρμαν στα κατεχόμενα κι έτσι μπορούμε να αξιολογήσουμε την εξέλιξη αυτή καθώς και τις αντιδράσεις στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου.
Η κύρια, ίσως η μόνη ορθολογική διαπίστωση για την επικράτηση του Έρχιουρμαν, είναι ότι πρόκειται για θετική εξέλιξη, που θα κριθεί πρακτικά στις διαπραγματεύσεις. Οι συναισθηματικές δηλώσεις στα ΜΜΕ με σκοπό τις κομματικές σκοπιμότητες, καταδεικνύουν έλλειψη σοβαρότητας. Καταρχάς, το κατοχικό καθεστώς εξαρτάται κι ελέγχεται στρατιωτικά, ενεργειακά και χρηματοδοτικά από την Τουρκία, η οποία διά του νεοσουλτάνου απαιτεί λύση δύο κρατών στην Κύπρο. Το ουσιαστικό ερώτημα είναι πλέον απλό: Εάν ο Έρχιουρμαν αποδέχεται τη συμφωνημένη βάση, ενώ ο Ερντογάν απαιτεί δύο κράτη, ποιος θα προσαρμόσει τις θέσεις του, ο Έρχιουρμαν ή ο Ερντογάν; Πάντως, η επικράτηση Έρχιουρμαν είναι θετική εξέλιξη -ό,τι κι αν έχει η Τουρκία στο μυαλό της-, επειδή παραμερίζει τον Τατάρ με την απαίτηση για δύο κράτη, το οποίο δημιουργούσε πλήρη αδιέξοδο. Το αποτέλεσμα επαναφέρει την ελπίδα για μια ενωμένη Ευρωπαϊκή Κυπριακή Δημοκρατία που αξίζει να δοκιμαστεί. Οτιδήποτε άλλο είναι υπερβολή.
Αντί για την ουσία, στις ελεύθερες περιοχές επικράτησε μια ευφορία κι ενθουσιασμός, που κατέλαβε αρχηγούς κομμάτων μέχρι και ΜΜΕ για εξυπηρέτηση ιδιοτελών κομματικών σκοπιμοτήτων. Πέραν όμως από την έλλειψη σοβαρότητας, υπάρχει και η μερίδα των μόνιμα επιστρατευμένων, οι οποίοι με διάφορους μανδύες (π.χ. ως δήθεν «εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών», ΜΚΟ, ακαδημαϊκοί κ.ά.), επιδιώκουν να προκαταλάβουν τις εξελίξεις πλήττοντας τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Δεν πρόκειται για διαφωνίες που είναι θεμιτές αλλά για τύφλωση και πώρωση, ώστε ο ορθολογισμός και το συμφέρον της πατρίδας δεν υπάρχουν στα μυαλά τους. Έτσι ανακυκλώνουν με εμπάθεια τα ίδια π.χ. «τώρα είναι η ώρα για εμάς να αποδείξουμε αν θέλουμε λύση», «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν θα μπορεί να κρύβεται πίσω από τον Τατάρ». Εν ολίγοις, εξαφανίζουν την κατοχική Τουρκία, την ώρα που οι ίδιοι οι Τουρκοκύπριοι την αναγνωρίζουν ως τον κύριο παράγοντα. Όλα χάριν ιδεοληψιών και εμπάθειας, παραμερίζοντας ότι είμαστε το θύμα της συνεχιζόμενης κατοχής. Χαρακτηριστικό δείγμα στρέβλωσης είναι η απόδοση στον Έρχιουρμαν δηλώσεων που δεν έκανε!
Συμπερασματικά, η πιο κακοποιημένη ίσως φράση στην Κύπρο είναι το «θέλω λύση», αφού «λύση» θέλει κι ο Ερντογάν με δύο ξεχωριστά κράτη και την Τουρκία επικυρίαρχο της περιοχής. Επιπλέον, το «θέλω λύση» έγινε σύνθημα κι εκείνων στις ελεύθερες περιοχές που θεωρούν «λύση» την υποταγή κι αποδοχή των τουρκικών όρων, χωρίς να το ομολογούν δημόσια. Το ερώτημα είναι τι είδους λύση θεωρεί ένας εφικτή κι άξια αποδοχής κι όχι απλώς «θέλω λύση». Παρεμπιπτόντως, στην Ευρ. Ένωση δεν συνάντησα οποιονδήποτε ξένο που να αμφισβητεί την στάση του Προέδρου της Δημοκρατίας για εξεύρεση λύσης. Μόνο στην Κύπρο υπάρχουν τέτοια μυαλά που συμπεριφέρονται χωρίς ντροπή και χωρίς εκτίμηση για την πατρίδα.
Καταληκτικά, ο εκπρόσωπος των Τουρκοκυπρίων προκύπτει μέσω μιας παράνομης διαδικασίας στην οποία τώρα οι έποικοι υπερτερούν των Τουρκοκυπρίων, αλλά ο νέος εκπρόσωπος είναι μια θετική εξέλιξη που θα δοκιμαστεί στην πράξη με κριτήριο τον ορθολογισμό.
*Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D)
costas.mavrides@europarl.europa.eu