Την επιτακτική ανάγκη όπως τροποποιηθεί τάχιστα ο νόμος που διέπει τον έλεγχο των περιουσιακών στοιχείων – «Πόθεν Έσχες» των αιρετών (βουλευτών) και κρατικών αξιωματούχων ώστε να σταματήσει η κοροϊδία και ο συνεχής εμπαιγμός της κοινής γνώμης, τονίζει ο βουλευτής του ΔΗΚΟ, Παύλος Μυλωνάς, ζητώντας την άμεση ψήφιση της πρότασης νόμου που κατέθεσε εκ μέρους του ΔΗΚΟ για αλλαγές στην κείμενη νομοθεσία προκειμένου να καταστεί αποτελεσματική.

Προς την κατεύθυνση αυτή, την περασμένη Δευτέρα, απέστειλε επιστολή προς τον Πρόεδρο της Επιτροπής Νομικών και βουλευτή του ΔΗΣΥ, Γιώργο Γεωργίου, ζητώντας να περιληφθεί άμεσα στην ατζέντα της Επιτροπής προς συζήτηση και ψήφιση η σχετική πρόταση νόμου που κατέθεσε.

  Συγκεκριμένα, προτείνεται η εισαγωγή προνοιών στην κείμενη νομοθεσία για ανεξάρτητο έλεγχο αυτών των δηλώσεων περιουσιακών στοιχείων από ειδική Επιτροπή. Σήμερα, οι ελεγχόμενοι αξιωματούχοι εκπληρώνουν την υποχρέωση τους αυτή καταγράφοντας εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία που δεν ελέγχονται εάν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και που ουδείς γνωρίζει πότε και πως αποκτήθηκαν. Η παντελής απουσία ελέγχου εξέθρεψε την ασυδοσία. Αξιωματούχοι δηλώνουν μπατίρηδες και συγκεκριμένα καταθέσεις που δεν ξεπερνούν τα 1000 ευρώ ενώ διαμένουν σε κατοικίες αξίας εκατομμυρίων ευρώ και διάγουν χλιδάτη ζωή. «Φαίνεται, ότι στις δημόσιες τουλάχιστον τοποθετήσεις τους βουλευτές από όλα σχεδόν τα κόμματα συμφωνούν με την πρόταση νόμου.

Περαιτέρω καθυστέρηση απλώς παρατείνει τη στρέβλωση που προσπαθούμε να διορθώσουμε σχετικά με τον έλεγχο των «Πόθεν ‘Εσχες»», αναφέρει, μεταξύ άλλων, στην επιστολή του ο κ. Μυλωνάς.
Από την ψήφιση του νόμου για το «Πόθεν Έσχες», το 2004 μέχρι και σήμερα, τις δηλώσεις των περιουσιακών στοιχείων των 75 ελεγχόμενων αιρετών και κρατικών αξιωματούχων, των συζύγων και των ανήλικων τέκνων τους ελέγχει, υποτίθεται, η αρμόδια Επιτροπή της Βουλής για το «Πόθεν Έσχες».

Ωστόσο, τόσο ο Πρόεδρος όσο και τα μέλη της Επιτροπής απώλεσαν το τεκμήριο της αντικειμενικότητας, διότι, εκτός από ελεγκτές είναι και ελεγχόμενοι. Κοντολογίς, ελέγχουν τις δικές τους δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων για αθέμιτο πλουτισμό όσο και των συναδέλφων τους βουλευτών και ευρωβουλευτών, των Αρχηγών των κομμάτων τους καθώς και των υπουργών και του Προέδρου της Δημοκρατίας που προέρχονται από τα ίδια τα κόμματα τους. Η κοροϊδία στο απόλυτο μεγαλείο της. Πρόεδρος της Επιτροπής για το «Πόθεν ‘Εσχες» είναι ο Πρόεδρος της Βουλής Δημήτρης Συλλούρης, τακτικά μέλη της Επιτροπής ο Νίκος Τορναρίτης του ΔΗΣΥ και ο Γιώργος Λουκαΐδης του ΑΚΕΛ και αναπληρωματικά μέλη, η Χριστιάνα Ερωτοκρίτου του ΔΗΚΟ και ο Μαρίνος Σιζόπουλος της ΕΔΕΚ. Ο νόμος για το «Πόθεν Έσχες» βρίσκεται σε ισχύ εδώ και 16 χρόνια. Δεν είναι τυχαίο που μέχρι και σήμερα ουδείς από τους ελεγχόμενους αξιωματούχους κλήθηκε να δώσει εξηγήσεις για τη δήλωση περιουσιακών στοιχείων που κατέθεσε, με ότι αυτό σημαίνει.

Με την πρόταση νόμου του Παύλου Μυλωνά επιδιώκεται η τροποποίηση της κείμενης νομοθεσίας ώστε οι δηλώσεις «Πόθεν Έσχες» των υπό αναφορά αξιωματούχων, των συζύγων και των ανήλικων τέκνων τους να κατατίθενται και να ελέγχονται από Επιτροπή διοριζόμενη από το Υπουργικό Συμβούλιο και αποτελούμενη, από έναν νομικό εγνωσμένου κύρους που θα προεδρεύει και από έναν εκπρόσωπο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και της Νομικής Υπηρεσίας ως μέλη. «Απώτερος στόχος είναι να διορθωθεί μία στρέβλωση της νομοθεσίας που επιτρέπει σε ελεγχόμενους να ασκούν έλεγχο στους εαυτούς τους και ως εκ τούτου να καταστεί αποτελεσματικότερος και πιο διαφανής ο έλεγχος των δημόσια εκτεθειμένων προσώπων» αναφέρει στην αιτιολογική έκθεση της πρότασης νόμου ο κ. Μυλωνάς, η οποία κατατέθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής στις 13/9/2019. Η πρόταση νόμου παραπέμφθηκε στην Επιτροπή Νομικών αλλά δεν έχει ακόμη συζητηθεί. 

Δεν καταθέτουν δηλώσεις, δεν επιβάλλονται ποινές 

Με βάση την κείμενη νομοθεσία και συγκεκριμένα τους περί του Προέδρου, των Υπουργών και των Βουλευτών της Κυπριακής Δημοκρατίας (Δήλωση και Έλεγχος Περιουσίας) Νόμους του 2004 έως 2017, οι βουλευτές, οι υπουργοί όπως και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι υποχρεωμένοι να καταθέτουν στη Βουλή δήλωση «Πόθεν Έσχες» εντός τριών μηνών από την ανάληψη του αξιώματος τους, ήτοι από τη νενομισμένη διαβεβαίωση και ακολούθως ανά τριετία όπως και εντός τριών μηνών από τη λήξη της θητείας τους ή την ημερομηνία παραίτησης ή για οποιονδήποτε λόγο απώλειας του αξιώματος τους. Οι δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων παραλαμβάνονται από τον γενικό διευθυντή της Βουλής, σφραγίζονται με ημερομηνία παραλαβής και μονογραφούνται.

Τον περασμένο Μάιο οι βουλευτές θα έπρεπε να υποβάλουν δηλώσεις «Πόθεν Εσχες» καθώς συμπληρώθηκαν τρία χρόνια από την ανάληψη του αξιώματος τους και ως εκ τούτου, είχαν την υποχρέωση να υποβάλουν εκ νέου δήλωση περιουσιακών στοιχείων κατά τον νενομισμένο τρόπο τόσο ως προς το πρόσωπό τους όσο και ως προς τον/τη σύζυγό και τα ανήλικα τέκνα τους. Αρκετοί από αυτούς το έπραξαν εκπρόθεσμα και αφού ειδοποιήθηκαν από τη διεύθυνση της Βουλής για να το πράξουν. 

Η σχετική νομοθεσία δεν προβλέπει καμία ποινή για τους ελεγχόμενους αξιωματούχους που παραλείπουν να υποβάλουν δήλωση «Πόθεν Έσχες» ή ακόμη χειρότερα, που καταθέτουν ψευδή ή και παραπλανητικά στοιχεία για τα περιουσιακά τους στοιχεία. Συγκεκριμένα, στις περιπτώσεις που βουλευτές παραλείπουν να καταθέσουν δήλωση περιουσιακών στοιχείων εντός της προθεσμίας που καθορίζεται στο άρθρο 3 ή υποβάλλουν ψευδή δήλωση, οι συνέπειες της παράλειψης ρυθμίζονται από τον Κανονισμό της Βουλής, ο οποίος, προβλέπει ότι ο Πρόεδρος της Βουλής τους απευθύνει γραπτή παρατήρηση και αφού ακούσει τις θέσεις  τους αποφασίζει για τον περαιτέρω χειρισμό του θέματος. Σε περίπτωση παράλειψης υποβολής δήλωσης ή υποβολής ψευδούς δήλωσης από υπουργούς οι συνέπειες αποφασίζονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Στη νομοθεσία καθίσταται σαφές πως «δεν θεωρείται ψευδής η δήλωση στην οποία παρατηρείται μη ουσιώδης παράλειψη η οποία έγινε καλή τη πίστει». Προβλέπεται, επίσης, ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, οι Υπουργοί και οι Βουλευτές δεν υπόκεινται σε συνέπειες δυνάμει του παρόντος άρθρου σε περίπτωση που λόγω του γεγονότος ότι βρίσκονταν σε διάσταση με τον/τη σύζυγό τους, τελούσαν σε πραγματική αδυναμία είτε να εξασφαλίσουν τα στοιχεία που απαιτούνται στο μέρος της δήλωσης περιουσιακών στοιχείων που αφορά τον/τη σύζυγό ή να υποβάλουν πλήρη και αληθή στοιχεία όσον αφορά αυτό το μέρος της δήλωσης.

Σημειώνεται, ότι όλες οι δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων με εξαίρεση τα προσωπικά και περιουσιακά στοιχεία του/της συζύγου και των ανήλικων τέκνων όπως και τα στοιχεία που αφορούν τις διευθύνσεις κατοικιών και αριθμούς κυκλοφορίας μηχανοκινήτων οχημάτων, δημοσιοποιούνται στην επίσημη ιστοσελίδα της Βουλής.

Διεύρυνση των ελεγχόμενων

Ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών εκκρεμεί και δεύτερη πρόταση νόμου για το «Πόθεν Έσχες» την οποίαν κατέθεσαν από κοινού, στις 22/11/2019, ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Ζαχαρίας Κουλίας και ο βουλευτής του Κινήματος Αλληλεγγύη, Μιχάλης Γιωργάλλας. Εισηγούνται την τροποποίηση του βασικού νόμου για το «Πόθεν Έσχες» ώστε να προστεθούν στους ελεγχόμενους αξιωματούχους όλοι οι Επίτροποι και οι Έφοροι, οι Εισαγγελείς της Νομικής Υπηρεσίας καθώς και οι δημοσιογράφοι.

Και κόκκινα δάνεια

Πρόταση νόμου για τροποποίηση της νομοθεσίας που διέπει το «Πόθεν Έσχες» κατέθεσε στις 15/3/2019 και ο Αβέρωφ Νεοφύτου εκ μέρους του ΔΗΣΥ και προβλέπει τη συμπερίληψη κατάστασης χρεών καθώς και περαιτέρω λεπτομέρειες όσον αφορά τυχόν μη εξυπηρετούμενα δάνεια στις δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων που είναι υποχρεωμένοι να καταθέτουν οι αξιωματούχοι, οι σύζυγοι και τα ανήλικα τέκνα τους.