Ο Φιλελεύθερος και το philenews παρουσιάζουν μία σειρά συνεντεύξεων των υποψηφίων προέδρων λίγο πριν τη γραμμή του τερματισμού με τον Σταύρο Χριστοδούλου να συνομιλεί μαζί τους «Επί Προσωπικού». Αύριο σειρά παίρνει ο Νικόλας Παπαδόπουλος (Πέμπτη 25/1) και ακολουθεί ο Νίκος Αναστασιάδης (Παρασκευή 26/1).

Το έγραψα πριν από καιρό και η συνάντησή μας μου έδωσε την ευκαιρία να το επιβεβαιώσω: Ο Σταύρος Μαλάς, αυτή τη φορά, μπήκε στο προεκλογικό γήπεδο πιο «προπονημένος» και σαφώς πιο υποψιασμένος για τον δύσκολο αγώνα που είχε μπροστά του. Δεν θεωρώ καθόλου τυχαίο ότι κατάφερε να γυρίσει το παιχνίδι στο πάρα πέντε της πρώτης εκλογικής αναμέτρησης. Αρκεί να θυμηθούμε ότι η επιλογή του χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως λύση ανάγκης εξ ου και η προεκλογική του εκστρατεία ξεκίνησε με ένα μούδιασμα.

Τι άλλαξε; Κυρίως, κατά την εκτίμησή μου, ο τρόπος που συνομιλεί με το κεντροαριστερό ακροατήριο. Ευθύβολα, προτάσσοντας θέσεις που συνάδουν με το κοινωνικό προφίλ της Αριστεράς. Φροντίζοντας συγχρόνως να αποκόψει τον ομφάλιο λώρο που τον δένει με το βεβαρημένο κυβερνητικό παρελθόν του ΑΚΕΛ. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: «Επί Προσωπικού» Λιλλήκας: Στον πρώτο γύρο δεν υπάρχει χαμένη ψήφος (βίντεο)

Απ’ εκεί και πέρα, στα πέντε χρόνια που μεσολάβησαν από τις εκλογές του 2013, η προσωπικότητα του ανθρώπου δεν θα μπορούσε βεβαίως ν’ αλλάξει. Παραμένει ίδιος ως ιδιοσυγκρασία, με το χαρακτηριστικό «κράτημα» στα φερσίματά του και ένα συντηρητισμό που αναδύεται από τη δημόσια εικόνα του. Αισθάνεστε ότι σας αδικεί αυτό; τον ρώτησα.

«Βεβαίως και με αδικεί», απάντησε, «γιατί όσοι πραγματικά με γνωρίζουν, φίλοι αλλά και συνεργάτες, ξέρουν ότι κάθε άλλο παρά συντηρητικό άτομο είμαι. Άλλωστε όλη η ζωή μου ήταν μια ζωή τόλμης. Και όσον αφορά στην προσωπική μου ζωή και τις τοποθετήσεις μου». Φαίνεστε πάντως άνθρωπος κρατημένος, επέμενα εγώ. «Ζυγίζω τι έχω γύρω μου. Προτιμώ να ακούω, να παρακολουθώ, να διαβάζω τη γλώσσα του σώματος και να αποφασίζω. Ξέρετε τι λέει καμιά φορά η παροιμία για τον κρυφό ποταμό…». 

Όταν κλείσαμε το μαγνητόφωνο ήταν το πρώτο πράγμα που με ρώτησε. «Εκπέμπω συντηρητισμό; Αλήθεια;». Αλήθεια. Το οποίο δεν είναι κατ’ ανάγκην τόσο κακό όσο ακούγεται αφού σε αυτές τις εκλογές, πολύ περισσότερο από το ύφος, σημασία έχει το περιεχόμενο. Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου που διεκδικεί να κρατήσει το πηδάλιο της χώρας. Κι ας μην είναι, αυτό που συνηθίζουμε να λέμε, η ψυχή της παρέας…

Υπάρχει η αίσθηση για σας ότι, ενώ είστε συμπαθής, πολιτικά παραμένετε άχρωμος. Σαν να μην θέλετε να σπάσετε αβγά. Στην Κύπρο υπάρχει μια στερεότυπη προσέγγιση τι σημαίνει πολιτικός. Θέλουμε τους πολιτικούς μας να βγαίνουν πάνω στα τραπέζια, να είναι συγκρουσιακοί, να είναι λαϊκιστές. Ε, δεν είμαι απ’ αυτούς. Aν δείτε τον πρότερο μου βίο σε κορυφαία ζητήματα έλεγα τα πράγματα με το όνομά τους και βγήκα σωστός. Άρα, τι θέλουμε; Πολιτικούς να βγαίνουν πάνω στα τραπέζια και να φωνάζουν ή πολιτικούς που να μας λεν την αλήθεια; Πρέπει να αποφασίσουμε, επιτέλους, τι είδους πολιτική θέλουμε για να πάμε μπρος. 

Η κριτική αφορά στο ότι δεν θέλετε να γίνετε δυσάρεστος. Νομίζω μας αδικείτε. Έχω πει ξεκάθαρα, και είμαι ο μόνος, για τον διαχωρισμό κράτους και Εκκλησίας. Οι παλιοί πολιτικοί, που υποτίθεται σπάζουν αβγά και συγκρούονται, όλοι τους τραβάνε πίσω στα κορυφαία ζητήματα. 
Ο Αρχιεπίσκοπος κατηγορείται συχνά για ρητορική μίσους. Αναρωτιέμαι, θα ήσασταν έτοιμος να σταθείτε απέναντί του; Κάναμε δημόσια δήλωση επ’ αυτού. Βγήκα και είπα ότι πρέπει να σταματήσει ο Αρχιεπίσκοπος να καλλιεργεί τη ρητορική μίσους γιατί θεωρώ ότι ένας ποιμενάρχης της Εκκλησίας, του Χριστιανισμού, πρέπει να προάγει την αγάπη και την αλληλοκατανόηση μεταξύ ανθρώπων διαφορετικής θρησκείας. Ήμουν πάρα πολύ σκληρός σ’ αυτή την τοποθέτηση και ξεκάθαρος. 

Στην τελική ευθεία, φαίνεται ότι το ΑΚΕΛ επιτυγχάνει υψηλή συσπείρωση. Η απορία μου είναι, εάν εξαντλείται η κομματική δεξαμενή ψήφων από πού αναμένετε να αντλήσετε; Αυτό το οποίο έχουμε επιτύχει τους τελευταίους μήνες είναι να δημιουργήσουμε μια κοινωνική συνοχή, που αρχίζει από την Αριστερά και καταλήγει μέχρι και τις παρυφές της Δεξιάς. Ξέρετε πόσος κόσμος, πέρα από το ΑΚΕΛ, μας στηρίζει; Πάρα πολύς! Μπορεί να μην φαίνεται δημόσια σε μεγάλη έκταση, αλλά ακόμα και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η δική μας υποψηφιότητα στηρίζεται από ψηφοφόρους του ΔΗΚΟ, από την ΕΔΕΚ, ακόμα και από τη Δεξιά. Και βεβαίως από το κίνημα της Αριστεράς, που είναι η κύρια συνιστώσα. 

Ο Νίκος Κατσουρίδης μπορεί να επαναπατρίσει αριστερές ψήφους ώστε να σας δώσει το εισιτήριο για τον δεύτερο γύρο; Είναι σαφές ότι και ο κύριος  Κατσουρίδης αλλά και άλλα ευρύτερα, παλαιότερα, στελέχη της Αριστεράς έχουν δώσει αυτό το στίγμα. Ότι ένα ευρύτερο μέτωπο της κεντροαριστεράς βρίσκεται πίσω από τη δική μας προσπάθεια.

 Τι θα λέγατε σε ένα εν δυνάμει ψηφοφόρο σας ο οποίος έχει κακές αναμνήσεις από την τελευταία κυβερνητική θητεία του ΑΚΕΛ; Αυτό που θα πω στους ψηφοφόρους είναι πάνω απ’ όλα να με εμπιστευτούν, διότι δεν μπαίνω ξανά σ’ αυτή την προεκλογική εκστρατεία μη αναγνωρίζοντας τα πραγματικά προβλήματα και χωρίς να αφουγκράζομαι τις ανησυχίες του κόσμου. Τις κατανοώ αυτές τις ανησυχίες. Και θέλω να τους πω ότι θα λειτουργήσω ως ένας πρόεδρος χωρίς ιδεοληψίες, με εξωστρέφεια, χωρίς καμία χειραγώγηση από τον οποιονδήποτε.

Πόσο ΑΚΕΛ θα έχει η κυβέρνησή σας;  Να ολοκληρώσω… Θέλω να τους διαβεβαιώσω ότι θα φτιάξω μια κυβέρνηση από όλα τα κοινωνικά στρώματα, έτσι ώστε πραγματικά να είναι μια κυβέρνηση όλων των Κυπρίων. Και μια κυβέρνηση όλων των Κυπρίων δεν μπορεί να είναι μονοκομματική, για να απαντήσω και στο τελευταίο σας ερώτημα. 

Ένας νεοφιλελεύθερος μπορεί να έχει θέση στο υπουργικό σας συμβούλιο; Στο δικό μου υπουργικό συμβούλιο θα έχουν θέση όλοι εκείνοι που αντιλαμβάνονται ότι η οικονομία και η κοινωνία, για να πάει μπροστά, πρέπει να εξυπηρετήσει τους πολλούς. Ένας νεοφιλελεύθερος, αφού χρησιμοποιείτε αυτόν τον όρο που δεν τον πολυχρησιμοποιώ, είναι εκείνος ο οποίος λέει το εξής: Η οικονομία είναι ένας αυτόματος πιλότος. Αφήνεις τα πράματα όπως είναι και όπου καταλήξουν. 
Ένας τέτοιος, λοιπόν, δεν θα έχει θέση στο υπουργικό σας συμβούλιο. Δεν θα μπορούσε να έχει μια θέση. Ένας, όμως, ο οποίος μπορεί να προέρχεται από τη Δεξιά ναι. Η Δεξιά είναι μια ευρύτερη συνομοσπονδία, έτσι την ονομάζω, από κοινωνικές τάσεις. Ένας ο οποίος είναι καταρτισμένος, ο οποίος έχει μια πιο κοινωνική προσέγγιση σε θέματα οικονομίας, βεβαίως και θα έχει θέση στη δική μας κυβέρνηση. 

Αν δεν είστε στον δεύτερο γύρο, ο πολιτικός σας κύκλος κλείνει εδώ; Δεν φαντάζομαι, κύριε Χριστοδούλου, μόλις πριν από τις προεδρικές εκλογές να σκεφτόμαστε για τα απομνημονεύματα του οποιουδήποτε. Εμείς θα είμαστε στον δεύτερο γύρο.

Προβάλλετε τον εαυτό σας στο μέλλον; Ο πολίτης δεν ενδιαφέρεται για το τι θα κάνει ο Μαλάς σε δεκαπέντε – είκοσι χρόνια. Δεν τον ενδιαφέρει το τι θα κάνει ο οποιοσδήποτε στο μέλλον. Τον ενδιαφέρει τι θα κάνει αυτός που θα αναλάβει την προεδρία για το μέλλον του. 

Θέλω να μου πείτε έναν καλό λόγο γιατί κάποιος να ψηφίσει εσάς την ερχόμενη Κυριακή. Οι πολίτες, αυτό το οποίο επιδιώκουν από τον πρόεδρό τους είναι να έχει επαφή με τα πραγματικά προβλήματα της κοινωνίας, να προέρχεται από την κοινωνία των πολιτών. Να μπορεί να τους κοιτάζει στα μάτια και την επόμενη μέρα των εκλογών. Αν είναι κάτι που εκφράζει τη δική μας υποψηφιότητα, είναι αυτή η ειλικρίνεια και αυτή η αξιοπιστία. Μπορεί να αναλώνει κάποιος την ώρα του απαριθμώντας χιλιάδες πολιτικές που μπορεί να υλοποιήσει πριν από τις εκλογές. Αν δεν είναι τεκμηριωμένα ειλικρινής και αξιόπιστος, αυτές είναι πολιτικές επιταγές που την επόμενη των εκλογών δεν θα μπορούν να εξαργυρωθούν. 

ΟΣΟ ΚΡΑΤΑΕΙ ΕΝΑΣ ΚΑΦΕΣ

Επίτηδες ήθελα να είναι μια σύντομη συνομιλία. Όσο κρατάει ένας καφές, όσο δηλαδή χρειάζεται για να λύσω βασικές απορίες της τελικής ευθείας και να διαμορφώσω μια αίσθηση για τον άνθρωπο. Για το δεύτερο, έδωσα πέντε λέξεις και ζήτησα από τους τέσσερις υποψηφίους να «βαθμολογήσουν» ανάλογα με αυτό που τους χαρακτηρίζει λιγότερο ή περισσότερο… Ο Σταύρος Μαλάς ομολογεί πως είναι αρκετά αυστηρός και επιμελής στο μάξιμουμ της κλίμακας. Παρορμητικός ελάχιστα πιο πάνω από τη βάση, αφού όπως λέει, «αυτό που με διακρίνει είναι η ψυχραιμία σε πολύ δύσκολες περιπτώσεις». Κοινωνικός «πάρα πολύ» και πεισματάρης, «αλλά όχι με την κακή έννοια».