Δύο μεγάλα διεθνή γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων, εντελώς άσχετα εκ πρώτης όψεως μεταξύ τους, δείχνουν ότι τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας 5ης γενιάς –γνωστά ως 5G– έρχονται σύντομα και πιθανόν πολύ πιο σύντομα απ’ ότι περιμένουν και οι πιο αισιόδοξοι οπαδοί της εξέλιξης των τεχνολογιών τηλεπικοινωνιών και ίντερνετ.  

Τα δύο γεγονότα στα οποία αναφερόμαστε, είναι οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες της Κορέας και η τελευταία διεθνής Έκθεση και συνέδριο κινητής τηλεφωνίας στη Βαρκελώνη, που είναι το μεγαλύτερο και παραδοσιακό γεγονός στον τομέα. 

Να ξεκινήσουμε από το πρώτο –και χρονικά– γεγονός τους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες της Κορέας, που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και ως οι Ολυμπιακοί της υψηλής τεχνολογίας και των δικτύων 5ης γενιάς. 

Ένα, σχετικά απλό… παράδειγμα ήταν οι στολές που φορούσε ένα ζευγάρι αθλητών του πατινάζ, γεμάτο από αισθητήρες που μετέδιδαν μέσω του δικτύου 5ης γενιάς, σε κυριολεκτικά πραγματικό χρόνο, εκατομμύρια δεδομένα των κινήσεών τους στο παγοδρόμιο, στοιχείων που αφορούν δεδομένα του σώματος κ.τ.λ χωρίς να επηρεαστεί η ασύρματη μετάδοση των δεδομένων αυτών από τις εκρηκτικές ταχύτητες που κινούνται οι αθλητές στο πατινάζ.  

Όλα αυτά τα δεδομένα, πέραν του ότι επιτρέπουν επεξεργασία για απεικόνιση με τη βοήθεια όλων των σχετικών πληροφοριών, επιτρέπουν και επεξεργασία κάθε λεπτομέρειας για βελτίωση της απόδοσης των αθλητών.

Επίσης, τα αυτοματοποιημένα λεωφορεία χωρίς οδηγό, που χρησιμοποιήθηκαν, αντί παράθυρα είχαν οθόνες που μετέδιδαν εικόνες σε ποιότητα 4Κ από αγώνες, προδιαγράφοντας σαφώς το πώς θα είναι το μέλλον της αυτοκίνησης, που βασίζει τώρα την εξέλιξή του σε πολλές περιοχές του κόσμου ακριβώς στην τεχνολογία 5G.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Αποκορύφωμα της αξιοποίησης των δικτύων 5ης γενιάς ήταν ίσως η δυνατότητα που δινόταν σε κάθε θεατή στο Gangneung Ice Arena, να βλέπει στο κινητό του σε λεπτομέρεια ακριβώς αυτό που ήθελε – και ανεξάρτητα από τη γενική εικόνα.

Πολλαπλές κάμερες υψηλής ανάλυσης και κυριολεκτικά ζωντανή επεξεργασία βίντεο 360 μοιρών επέτρεπε στον θεατή να δει ακόμα μεγεθύνοντας την εικόνα τη λεπτομέρεια της κίνησης και του στροβιλισμού τη αιχμής σε ένα πατίνι απ’ όλες τις πλευρές.
Για να γίνει αυτό χρειάζεται τεράστια ταχύτητα μετάδοσης δεδομένων, χωρίς και την ελάχιστη χρονική καθυστέρηση αλλά και τεράστιο εύρος ζώνης. Αυτά επιτυγχάνει το 5G. 

Δοκιμάζοντας να αντιληφθούμε με βάση τις συγκρίσεις, μιλάμε για ταχύτητες περίπου 100 φορές πιο γρήγορες από το 4G. Αν για παράδειγμα με το 4G χρειάζονται 80 χιλιοστά του δευτερολέπτου για να φορτώσουμε μια απλή ιστοσελίδα, με το 5G θα χρειαζόμαστε ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου. 

Είναι χαρακτηριστικό του ποιες εξελίξεις πρέπει να περιμένουμε, το γεγονός ότι η Formula1 επέλεξε ακριβώς το Mobile World Congress της Βαρκελώνης (MWC 2018), όπου είναι η επίσημη έδρα όλων των εξελίξεων στη διεθνή κινητή τηλεφωνία, να ανακοινώσει τη νέα της υπηρεσία live streaming της οποία η εξέλιξη θα στηριχθεί ακριβώς στις δυνατότητες που δίνουν τα δίκτυα 5G.

Tο MWC 2018 ήταν χειροπιαστή απόδειξη πως πλέον η αγορά των κινητών επικοινωνιών κινείται αποκλειστικά σε ρυθμούς 5G, με προοπτική μάλιστα πλέον το 2020, αν και πριν ένα – δύο χρόνια θεωρείτο πολύ απομακρυσμένη μια τέτοια προοπτική.

Μάλιστα, θεωρείται πλέον βέβαιο, ότι πρώτα 5G δίκτυα σε Ηνωμένες Πολιτείες και Ανατολική Ασία (Κίνα, Νότια Κορέα και Ιαπωνία) θα είναι έτοιμα στις αρχές του 2019. Όταν δηλαδή θα δούμε και τα πρώτα 5G smartphones.

Η άλλη όψη του δικτύου

Τι σημαίνει όμως ευρύτερα, πέραν της τεχνολογίας, η λειτουργία δικτύων 5G; Δηλαδή ασύρματου δικτύου πάρα πολύ ψηλών ταχυτήτων, με μεγάλο εύρος ζώνης και με ελαχιστοποίηση της καθυστέρησης στη μεταφορά των δεδομένων; 

Σε κάθε μια από τις Ευρωπαϊκές χώρες, αυτό θα σημαίνει περίπου συνεισφορά σε αύξηση του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος κάθε χώρας –η Κύπρος δεν αποτελεί εξαίρεση– κατά 2% περίπου, με το 25%-30% της αύξησης αυτής να κατευθύνεται σε κρατικά ταμεία. Ιδιαίτερα για την Κύπρο, σημαίνει και δυνατότητα για περισσότερη και βελτιωμένη χρήση των δεδομένων –σκεφτείτε μόνο ότι ο μέσος όρος χρήσης ασύρματων δεδομένων ανά κάτοικο στην ΕΕ φτάνει τα 6 GB μηνιαίως, ενώ η Κύπρος είναι πολύ πίσω. Και η αύξηση χρήσης δεδομένων είναι αποδεδειγμένο με μαθηματική ακρίβεια, αυξάνει το ΑΕΠ.

Με τις δυνατότητες που προσφέρουν τα δίκτυα 5G, αναμφίβολα προσφέρουν όλο το αναγκαίο δυναμικό για την ανάπτυξη εφαρμογών ή βελτίωση όσων ήδη υπάρχουν με πολλαπλά οφέλη για την οικονομία, τη βιομηχανία, τους εργαζόμενους αλλά και για την καθημερινότητά μας. 

Ένα παράδειγμα είναι η τηλεϊατρική, που εξελίσσεται εδώ και δύο δεκαετίες αλλά οι σχετικά χαμηλές ταχύτητες των δικτύων ήταν περίπου απαγορευτικές για επαναστατικές –με βάση τις σημερινές εξελίξεις–εφαρμογές. Τα πρωτεία κατέχει η ρομποτική ιατρική η οποία, όπως επισημαίνεται, θα γίνει πραγματικότητα έστω και αν η απόσταση μεταξύ γιατρού και μηχανής είναι πολύ μεγάλη.

Επίσης η εικονική πραγματικότητα, οι λεγόμενες «έξυπνες» πόλεις ακόμη και οι δοκιμές για τα ασφαλέστερα αυτοκίνητα μέσω ανταλλαγής, σε πραγματικό χρόνο, πληροφοριών με βάσεις δεδομένων έως και την περίπτωση η κίνησή τους να γίνεται χωρίς οδηγό με τις θετικές και τις όποιες αρνητικές πλευρές.

Οι δοκιμές που γίνονται σήμερα με αυτοματοποιημένα αυτοκίνητα προσκρούει σε αυτό που θα έλεγε κανείς έλλειψη ανταπόκρισης σε πραγματικό χρόνο. Ο χρόνος που μεσολαβεί ανάμεσα στην εκπομπή των αισθητήρων του αυτοκινήτου και η ανταπόκριση είναι το κυριότερο στοιχείο για την ακρίβεια που απαιτείται σε ένα όχημα που κινείται χωρίς οδηγό. 

Τα νέας γενιάς αυτοκίνητα, με πλήθος αισθητήρων, κεραιών και συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης, θα βρίσκονται σε συνεχή αμφίδρομη επικοινωνία με το υπολογιστικό νέφος, στατικές κεραίες κατά μήκος των δρόμων και τα γύρω τους αυτοκίνητα ανταλλάσσοντας συνεχώς πληροφορίες.

Επειδή αυτό θα γίνεται κυρίως όσο βρίσκονται σε κίνηση θα πρέπει όλα να λειτουργήσουν στην εντέλεια ώστε τα οχήματα να κινούνται στις μεγάλες οδικές αρτηρίες αλλά και τους μικρότερους δρόμους χωρίς οποιαδήποτε πιθανότητα πρόκλησης ατυχήματος.

Οι δυνατότητες του 5G είναι άπειρες και έχουμε μονάχα δει το… εξώφυλλο αυτού του συναρπαστικού βιβλίου, ήταν ένα από τα καταληκτικά συμπεράσματα τόσο της εμπειρίας των χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων 2018, αλλά και του MWC 2018.

Σχέδιο εφαρμογής έως τον Ιούνιο

Οι 28 χώρες-μέλη, περιλαμβανομένης βέβαια και της Κύπρου, πρέπει τώρα να καθορίσουν σχέδιο εφαρμογής έως το τέλος του Ιουνίου 2018, οπότε και οι πάροχοι υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας θα πρέπει να αποκτήσουν, μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών, αποκλειστική πρόσβαση στη ζώνη των 700 MHz (694-790 MHz) και να αναπτύξουν δίκτυα κινητής τηλεφωνίας 5ης γενιάς.

Αυτό προβλέπει η απόφαση του συμβουλίου των κρατών-μελών, με την οποία καθορίζονται και παράλληλα δεσμεύονται αποκλειστικά συγκεκριμένες συχνότητες, που κρίνονται ως οι καταλληλότερες για τον σκοπό αυτό, δίνοντας σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη του δικτύου κινητής τηλεφωνίας 5ης γενιάς (5G) στις χώρες μέλη της ΕΕ.

Να σημειωθεί ότι πρόκειται για ζώνη συχνοτήτων, που χρησιμοποιήθηκε τα προηγούμενα χρόνια για τηλεοπτικές εκπομπές (ήταν το κανάλι 48 UHF κατά την περίοδο της αναλογικής τηλεόρασης) και περιλαμβάνεται σήμερα στις συχνότητες που κατανεμήθηκαν για την ψηφιακή τηλεόραση. Πρόκειται για ιδιαίτερα ευνοϊκές συχνότητες για την κινητή τηλεφωνία 5ης γενιάς, που θα φέρει κυρίως το πάρα πολύ γρήγορο ίντερνετ, επειδή μπορεί να διαπεράσει εύκολα κτήρια και τοίχους και να καλύψει μεγαλύτερες γεωγραφικές αποστάσεις με λιγότερη υποδομή από ό,τι οι συχνότητες σε υψηλότερες ζώνες.

Κάθε χώρα-μέλος της ΕΕ μπορεί να καθυστερήσει την εκχώρηση του φάσματος μέχρι και δύο χρόνια εάν προβάλλει βάσιμους λόγους, όπως άλυτα θέματα συντονισμού με γειτονικές χώρες που δεν αποτελούν μέλη της ΕΕ, όπως η Κύπρος με Τουρκία (κατεχόμενα) ή ακόμα και γειτονικές χώρες όπως ο Λίβανος και η Συρία. Ωστόσο, αναμένεται ότι και η Κύπρος θα προχωρήσει γρήγορα στις απαραίτητες διαδικασίες –και πρέπει–αφού και στα κατεχόμενα αναμένεται να προχωρήσουν τα εκεί παράνομα τουρκικά δίκτυα κινητής τηλεφωνίας σε ανάλογα βήματα που ενδεχομένως να προκαλούν προβλήματα στις ελεύθερες περιοχές.

Η συντονισμένη χρήση της ζώνης των 700 MHz, η οποία προσφέρει υψηλές ταχύτητες και εξαιρετική κάλυψη, θα επιτρέψει την ταχύτερη και καλύτερη σύνδεση στο διαδίκτυο σε όλη την Ευρώπη. Η απόφαση έχει ως στόχο να μειωθεί το ψηφιακό χάσμα και θα επιτραπεί η ανάπτυξη και προσφορά νέων καινοτόμων ψηφιακών υπηρεσιών, όπως τα συνδεδεμένα αυτοκίνητα ή η ηλεκτρονική υγεία, όχι μόνο στις αστικές αλλά και στις αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές.