Η Τρίτη Ηλικία δεν είναι επιβάρυνση, δεν είναι μια προβληματική ομάδα, αλλά ένας ολόκληρος κόσμος εμπειριών, αναμνήσεων, αποθεμάτων δύναμης και υποστήριξης και γιατί όχι δυνατοτήτων, ένα σύνολο που δεν πρέπει να περιθωριοποιείται αλλά αντιθέτως να αξιοποιείται». Αυτό επεσήμανε ο ανώτερος αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, καθηγητής Κωνσταντίνος Φελλάς, ο οποίος στο πλαίσιο του Ελεύθερου Πανεπιστημίου των Πολιτών, ανέπτυξε το θέμα της ενεργούς γήρανσης και αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών. 

Οι ηλικιωμένοι, σύμφωνα με το δρα Φελλά, αποτελούν ενεργά μέλη του κοινωνικού συνόλου, ένα ζωντανό κύτταρο που εκπέμπει δυναμισμό, γνώση, σοφία, εμπειρία και πρέπει να έχουν ενεργό και αναγνωρίσιμο ρόλο στην κοινωνία μας. Συνεπώς, έχουν ανάγκη από θεσμούς κοινωνικής στήριξης και από πολιτικές που να περιορίζουν τον αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση και να ευνοούν συστηματικά τη συνεργασία τους με τους νέους. 

Υπό το πρίσμα των πιο πάνω, ο Καθηγητής αναφέρθηκε στην ανάγκη προσδιορισμού και χάραξη πολιτικής που θα οδηγήσουν σε μια ισόρροπη προσέγγιση και αντιμετώπιση του πολύπλευρου θέματος της γήρανσης του πληθυσμού. 

Σύμφωνα με το δρ Φελλά επιβάλλεται όπως: α) εξευρεθούν και να διατεθούν ορθολογιστικά επιπλέον πόροι, οικονομικοί, εργατικοί και άλλοι λαμβάνοντας υπόψη την τρέχουσα οικονομική κατάσταση, β) σχεδιαστούν λεπτομερώς δράσεις προσαρμοσμένες στις καινούργιες ανάγκες που δημιουργούνται εκ των πραγμάτων από την εξέλιξη και μετεξέλιξη της κοινωνικής ζωής, γ) αναπροσαρμοστούν ή να αναθεωρηθούν εκ βάσης τα υφιστάμενα σχέδια δράσης δεδομένης της κοινωνικής πορείας και δ) αξιοποίηση στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό της σύγχρονης τεχνολογίας.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

«Οι ηλικιωμένοι με την ανάπτυξη της υγιεινής και της ιατρικής φροντίδας, αλλά και του λιγότερα κοπιαστικού τρόπου διαβίωσης, εξακολουθούν να είναι δυναμικοί, ζωντανοί και δραστήριοι. Ο παππούς και η γιαγιά δεν βρίσκονται στη δύση της ζωής τους, αλλά κάνουν αρκετές προσπάθειες να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα, προσθέτοντας ζωή στα χρόνια τους και όχι χρόνια στη ζωή τους. Η παρουσία του ηλικιωμένου στη ζωή της οικογένειας, τον γεμίζει με ασφάλεια, παρέχοντάς του την αίσθηση της ενεργητικότητας και δημιουργικότητας, αφού μπορεί να  προσφέρει και να υποστηρίζει τα μέλη της», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Καθηγητής, ενώ παράλληλα τόνισε και τη σημασία που έχει ο εθελοντισμός .  

Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι ο τομέας του εθελοντισμού μπορεί να αποτελέσει ένα γόνιμο πεδίο για την ανάπτυξη δράσης και προσφοράς από την πλευρά των ηλικιωμένων και παράλληλα για την ανάπτυξη κοινής δράσης μεταξύ ηλικιωμένων και νέων. Η εθελοντική εργασία από ηλικιωμένους σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, σε ολοήμερα σχολεία, όπου τοποθετούνται ηλικιωμένα άτομα ως εθελοντές με σκοπό να βοηθήσουν τα παιδιά στο διάβασμα, αλλά και σε άλλες σχολικές δραστηριότητες πέρα από το ότι ενδυναμώνει τους δεσμούς μεταξύ των ηλικιωμένων και των νέων και ενθαρρύνει την επικοινωνία τους, προάγει τον αλληλοσεβασμό και ενισχύει τα αισθήματα της προσφοράς και της κοινωνικής συμμετοχής.

Αναφερόμενος σε ευρωπαϊκά δεδομένα, ο δρ Φελλάς είπε ότι ο ευρωπαϊκός πληθυσμός γερνά και αναμένεται ότι κατά τις προσεχείς δεκαετίες, ο αριθμός των ηλικιωμένων στην ΕΕ θα αυξηθεί. «Σήμερα, το 20 % του πληθυσμού είναι άνω των 65 ετών και έως το 2070 το ποσοστό αυτό προβλέπεται να ανέλθει σε 30%. Εν τω μεταξύ, το ποσοστό των ατόμων άνω των 80 ετών αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί, φθάνοντας έως το 2070 το 13%. Ομοίως, ο αριθμός των ατόμων που θα χρειαστούν ενδεχομένως μακροχρόνια φροντίδα αναμένεται να αυξηθεί από 19,5 εκατ. το 2016 σε 23,6 εκατ. το 2030 και 30,5 εκατ. το 2050», σημείωσε. 

Ανάγκη για νέες πολιτικές

Επιπρόσθετα, λέχθηκε ότι τα τελευταία πενήντα χρόνια, το προσδόκιμο ζωής στην ΕΕ έχει αυξηθεί οκτώ χρόνια ενώ οι δημογραφικές προβλέψεις κάνουν λόγο για μια περαιτέρω αύξηση πέντε ετών μέχρι το 2050. Σε συνδυασμό με τα μειωμένα ποσοστά γεννητικότητας που επικρατούν από το 1970 αναμένεται ότι το φαινόμενο της δημογραφικής γήρανσης στην ΕΕ θα παγιώνεται ακόμη περισσότερο στις επόμενες δεκαετίες.  

«Με βάση αυτά τα δεδομένα οι κοινωνίες σήμερα πρέπει να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν νέες πολιτικές για την αξιοποίηση του αναπτυξιακού δυναμικού που αντιπροσωπεύουν τόσο οι νέοι όσο και οι ηλικιωμένοι», ανέφερε ο Καθηγητής, προσθέτοντας ότι η η γήρανση του πληθυσμού αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα κοινωνικά θέματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε στον 21ο αιώνα και μας φέρνει αντιμέτωπους με ένα ευρύ φάσμα προβλημάτων και προβληματισμών γύρω από την Τρίτη Ηλικία όπως είναι:

>> Η κοινωνική ασφάλιση και η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη 

>> Η διασφάλιση της ισότητας μεταξύ των πολιτών κάθε ηλικίας και της αυτονομίας του ατόμου καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του

>> Η δημιουργική απασχόληση των πολιτών τόσο προς ίδιον όφελος όσο και προς όφελος του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου

>> Η αλληλεγγύη και επικοινωνία μεταξύ των γενεών

>> Η ανάγκη για την ανάπτυξη ενός δικτύου αποτελεσματικών υπηρεσιών φροντίδας και κοινωνικής υποστήριξης των ηλικιωμένων ατόμων.