Το πάθημα των κρατικών εγγυήσεων ας ελπίσουμε να γίνει μάθημα, τόσο για την Εκτελεστική όσο και τη Νομοθετική Εξουσία. Και αυτό γιατί οι πολιτικές αντιπαραθέσεις, οι βουλευτικές εκλογές και οι ιδεολογικές διαφορές μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης δεν επέτρεψαν σε επιχειρήσεις και αυτοεργοδοτούμενους, να επωφεληθούν από το μέτρο των κρατικών εγγυήσεων για να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις που προκαλεί η πανδημία του κορωνοϊου.
Στην τρίτη προσπάθεια που καταβάλλεται για να εφαρμοστεί το μέτρο, το υπουργείο Οικονομικών απευθύνθηκε στην Κομισιόν ζητώντας να παραχωρηθεί παράταση μερικών μηνών, έτσι ώστε το μέτρο να αξιοποιηθεί. Τέλος του χρόνου ολοκληρώνεται το ευρωπαϊκό μέτρο των κρατικών ενισχύσεων και εμείς δύο μήνες πριν τη λήξη του έτους «εκλιπαρούμε» τους Ευρωπαίους να μας δώσουν χρόνο για να επωφεληθούν οι επιχειρήσεις, οι οποίες θα λάμβαναν πριν από μήνες φθηνό δανεισμό από τις τράπεζες για να ενισχύσουν την ρευστότητα τους.
Κανονικά, για να πάρουν ένα μάθημα οι πολιτικοί, η Κομισιόν δεν θα πρέπει να συναινέσει στην παράταση του μέτρου. Σε αυτή την περίπτωση, διερωτώμαι πώς θα δικαιολογηθούν στους πολίτες οι πολιτικοί (κυβέρνηση-αντιπολίτευση). Θα έχει κάποιος από αυτούς την τόλμη να τους πει πως ο λόγος που δεν εφαρμόστηκε το μέτρο είναι οι αντιπαραθέσεις των δύο πλευρών;
Από την άλλη, όμως, είναι κρίμα και άδικα για άλλη μια φορά οι φορολογούμενοι να πληρώσουν την αντιπαράθεση, την ασυνεννοησία αλλά και τις φιλοδοξίες του κάθε πολιτικού. Πάντως, εάν δεν προλάβουν οι επιχειρηματίες να επωφεληθούν μέτρου, θα πρέπει κάποιοι να λογοδοτήσουν. Το συγκεκριμένο θέμα θα πρέπει να αποτελεί παράδειγμα προς αποφυγήν για τους πολιτικούς. Στην Κύπρο το θέμα συζητείται τους τελευταίους 19 μήνες και η χώρα μας αλλά και ακόμη μια, είμαστε από τις μοναδικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν έχουμε εφαρμόσει το μέτρο.
Ουσιαστικά, όπως διαμορφώνεται η κατάσταση το συγκεκριμένο μέτρο ενδεχομένως να είναι δώρο άδωρον για τους επιχειρηματίες οι οποίοι δεν μπορούσαν να το αξιοποιήσουν την ώρα που το είχαν ανάγκη. Θα μπορούσαν να λάβουν φθηνό δανεισμό με κρατική εγγύηση για να καλύψουν τα τρέχοντα έξοδα τους, όταν οι επιχειρήσεις ήταν κλειστές λόγω των αυστηρών κυβερνητικών μέτρων για αναχαίτιση του ίου. Με τη χαλάρωση των μέτρων, αλλά και από τη μετάβαση, όπως είπε και ο υπουργός Οικονομικών, από στην στήριξη της οικονομίας, στην ανάκαμψη και το 2022 στην ανάπτυξη ίσως το μέτρο να μην εξυπηρετεί το αρχικό σκοπό για το οποίο σχεδιάστηκε.
Πάντως, όλοι αναμένουν με αγωνία την απάντηση των Βρυξελλών, παρόλο που οι εκτιμήσεις των κυπριακών αρχών είναι ότι θα συναινέσουν σε ολίγομηνη παράταση. Είναι πλέον στο χέρι της Βουλής να εγκρίνει το σχετικό νομοσχέδιο και μάλιστα χωρίς αλλαγές, καθώς σε περίπτωση που αλλάξει έστω και ένα «νι», το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να τρέχει και πάλι στην Κομισιόν.
Την ίδια ώρα, θα πρέπει να τρέξουν με γοργούς ρυθμούς όλες οι διαδικασίες, έτσι ώστε να μην υπάρξει λεπτό καθυστέρηση. Με την έγκριση του νομοσχέδιου, ο υπουργός Οικονομικών άμεσα θα πρέπει να προχωρήσει στην έκδοση του σχετικού διατάγματος το οποίο θα καθορίζει τους δικαιούχους αλλά και τις διαδικασίες. Παράλληλα, θα πρέπει να προχωρήσει σε πρόσκληση στις τράπεζες, οι οποίες εντός ενός μηνός θα πρέπει να εκφράσουν το ενδιαφέρον τους ότι θα συμμετέχουν στο σχέδιο.
Στη συνέχεια οι τράπεζες που θα έχουν ετοιμάσει τις δανειακές συμβάσεις θα πρέπει να ενημερώσουν ακολούθως τις επιχειρήσεις και τους αυτοεργοδοτούμενους ότι θα δεχθούν τις αιτήσεις, θα τις εξετάσουν και θα πρέπει να προχωρήσουν στην έγκριση τους πριν τις 31 Δεκεμβρίου, κάτι που φαίνεται να είναι εξαιρετικά δύσκολο. Ας ελπίσουμε να δοθεί παράταση μερικών μηνών στο μέτρο των κρατικών εγγυήσεων έτσι ώστε έστω και αργά οι επιχειρήσεις αξιοποιήσουν το μέτρο. Παράλληλα, δεν θα πρέπει οι εγγυήσεις να κολλήσουν σε γραφειοκρατικές διαδικασίες.