Νόσος Αλτσχάιμερ, αν όχι όλοι οι περισσότεροι έχουμε στο στενό οικογενειακό αλλά και φιλικό μας περιβάλλον άτομα, τα οποία πάσχουν από τη νόσο.
Πολλές οι σκέψεις και τα ερωτήματα, τα οποία περνούν από το μυαλό μας. «Πόσο δύσκολο είναι, τι σκέφτονται, πώς νιώθουν, θυμούνται έστω και κάτι, πώς μπορώ να βοηθήσω». Δύσκολο τόσο για τους πάσχοντες, όσο και για τα δικά τους άτομα.
Περισσότεροι από 55 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από Αλτσχάιμερ, ενώ, σύμφωνα με τις μελέτες, τα επόμενα 27 χρόνια ο αριθμός αυτός αναμένεται να ανέλθει στα 150 εκατομμύρια. Όπως τονίστηκε στο ενδιαφέρον αλλά και εκπαιδευτικό σεμινάριο με θέμα, «Νόσος Αλτσχάιμερ και Άνοια: Πρόληψη, θεραπεία και προστασία εγκεφάλου», η νόσος Αλτσχάιμερ και η άνοια γενικότερα παρουσιάζουν μεγάλη και ανησυχητική ταχεία αύξηση στην Κύπρο, όπως και σε άλλες περιοχές του κόσμου.
«Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν τη μεγάλη δύναμη της πρόληψης ή της έγκαιρης ανίχνευσης της νόσου. Είναι εκπληκτικό το τι μπορούμε να πετύχουμε με την πρόληψη!», ήταν ένα από τα σημαντικά μηνύματα, τα οποία έστειλαν οι ειδικοί επί του θέματος, οι οποίοι συμμετείχαν στο σεμινάριο.
Ο καθηγητής Παιδιατρικής, Παιδογκολογίας/ Παιδοαιματολογίας, στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, δρ. Λοΐζος Λοΐζου, έκανε λόγο, για απουσία ενημέρωσης σχετικά με τη νόσο, σημειώνοντας πως είναι πολύ σημαντική η διαπαιδαγώγηση για την πρόληψη αλλά και για τον έγκαιρο εντοπισμό της νόσου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο Δρ Λοΐζου, οι μορφές άνοιας είναι οι εξής:
>> Νόσος Αλτσχάιμερ: 60%-70%.
>> Αγγειακή προέλευση άνοιας.
>> Με σώματα Lewis.
>> Μετωπο-κροταφική άνοια.
>> Μικτού τύπου.
Η μέση ηλικία έναρξης της νόσου είναι τα 65 έτη και επηρεάζει περισσότερο άτομα του γυναικείου φύλου.
Στο σημαντικό ερώτημα, το οποίο τέθηκε κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου εάν «μπορούμε να αποφύγουμε τη νόσο», ο δρ. Λοΐζου απάντησε θετικά τονίζοντας πως σε μεγάλο ποσοστό μπορούμε, να την προλάβουμε, να την καθυστερήσουμε σε μεγάλο βαθμό, ακόμα και να την ανατρέψουμε. «40% των ανοιών μπορούν να αποτραπούν με πρόληψη», σημείωσε.
Παράγοντες κινδύνου που μπορούμε ελέγξουμε
Οι παράγοντες αυτοί σύμφωνα με τον δρα Λοΐζου είναι:
>> Μόρφωση: «Όσο περισσότερο προπονούμε τον εγκέφαλο μας τόσο πιο ανθεκτικοί γινόμαστε εναντίον αυτής της νόσου».
>> Άθληση: «Είναι το καλύτερο “λίπασμα” για τον εγκέφαλο, ευεργετεί τα μέγιστα τον εγκέφαλο».
>> Υπέρταση και διαβήτης: «Επηρεάζονται τα αγγεία και συνεπώς ο εγκέφαλος και γι’ αυτό καλό είναι από νεαρή ηλικία να προσέχουμε τη διατροφή και τον τρόπο ζωής μας έτσι ώστε να προλαμβάνουμε παθήσεις που προάγουν την άνοια. Εάν τυχόν κάποιος προσβληθεί από διαβήτη ή υπέρταση χρειάζεται να λαμβάνει ορθά τα θεραπευτικά μέτρα, που του συστήνει ο γιατρός του, για να ρυθμίζει ορθά τη νόσο του και να προλαμβάνει έτσι τις βλάβες που προκαλούνται στον εγκέφαλό του».
>> Κατάθλιψη: «Δεν είναι καθόλου καλή για τον εγκέφαλο, προάγει την άνοια».
>> Παχυσαρκία: «Κακό για τον εγκέφαλο».
>> Κάπνισμα: «Είναι δηλητήριο για τους νευρώνες».
>> Μοναξιά.
>> Ανεπάρκεια ακοής.
>> Τραυματισμοί στο κεφάλι.
>> Αλκοόλ.
>> Μούχλα.
Ποια τα σημάδια
Σύμφωνα με τον δρα Λοΐζου, υπάρχουν 10 προειδοποιητικά σημάδια άνοιας. όμως όπως επεσήμανε, «δεν σημαίνει πως αν κάποιος εμφανίσει ένα από αυτά τα σημάδια έχει θέμα άνοιας, ο γιατρός θα κάνει τη διάγνωση και θα παραπέμψει τον ασθενή εάν και εφόσον χρειάζεται για περαιτέρω εξετάσεις».
Αυτά είναι:
- Απώλεια μνήμης. «Το άτομο ξεχνά πρόσφατες πληροφορίες. Συνηθισμένο είναι, επίσης, να ξεχνάει σημαντικές ημερομηνίες και να μην μπορεί να θυμηθεί. Η πρόσφατη μνήμη επηρεάζεται πρώτα».
- Δυσκολία εκτέλεσης συνηθισμένων δραστηριοτήτων. «Για παράδειγμα δυσκολεύονται να οδηγήσουν, να εκτελέσουν λίστες».
- Προβλήματα στην επικοινωνία, προβλήματα λόγου.
- Απώλεια προσανατολισμού στον χώρο και στον χρόνο.
- Μειωμένη ή κακή κρίση.
- Δυσκολία προγραμματισμού. «Για παράδειγμα τα άτομα δεν μπορούν να εκτελέσουν συνταγές που παλιότερα τις εκτελούσαν με ευκολία».
- Χάνουν πράγματα.
- Αλλαγές στη διάθεση.
- Πρόβλημα με την όραση. «Υπάρχει δυσκολία στην αντίληψη οπτικών και χωροταξικών ερεθισμάτων».
- Αποχή από την εργασία ή τις κοινωνικές δραστηριότητες.
Δεν είναι εύκολη η διαδικασία της διάγνωσης, καθώς όπως εξήγησε ο δρ Λοΐζου, χρειάζεται συνδυασμό από μεθόδους. «Ο γιατρός θα αξιολογήσει την κλινική εικόνα, θα ακούσει τα συμπτώματα, θα δει πώς εξελίσσονται και θα ακολουθήσει μια σειρά διαδικασιών».
Σημαντική αναφορά κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου έγινε στον τρόπο με τον οποίο πρέπει να προσφέρεται η σωστή φροντίδα στα άτομα με Αλτσχάιμερ.
Η ολική φροντίδα, όπως ανέφερε ο δρ. Λοΐζου, αποτελείται από:
– Φροντίδα σωματικής υγείας.
– Σταθερό και ήρεμο περιβάλλον, χωρίς περιττούς ερεθισμούς.
– Προβλέψιμες ρουτίνες για να τους δίνει τη σιγουριά που απαιτείται.
– Απλή επικοινωνία με καθαρό λόγο.
– Δραστηριότητες προσαρμοσμένες στο στάδιο της νόσου και στην ηλικία.
– Σεβασμός προς τους ασθενείς.
– Παροχή φροντίδας και διαπαιδαγώγησης στους φροντιστές των ασθενών
Στο σεμινάριο συμμετείχαν οι ακόλουθοι ειδικοί γιατροί:
- Δρ Λοΐζος Γ. Λοΐζου, Καθηγητής Παιδιατρικής, Παιδογκολογίας/Παιδοαιματολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.
- Δρ Δημήτρης Παπαδόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Νευρολογία, Ιατρική Σχολή, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο.
- Δρ Σάββας Παπακώστας, Καθηγητής Νευρολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.
- Δρ. Βαβουγυιός Γιώργος, Λέκτορας, Νευρολογία, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Κύπρου.
- Δρ Στέλιος Γεωργιάδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Κλινικής Ψυχολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.
