Στην ψηφιακή εποχή, όπου η τεχνολογία έχει εισχωρήσει σε κάθε πτυχή της ζωής, το καθημερινό μας πρόγραμμα έχει διαμορφωθεί γύρω από έναν καθιστικό τρόπο ζωής. Περνάμε πολλές ώρες μπροστά σε οθόνες, χειριζόμαστε συνεχώς κινητά τηλέφωνα και υπολογιστές και μεταφερόμαστε από οθόνη σε οθόνη, για εργασία αλλά και για ψυχαγωγία. Η ευκολία και η συνδεσιμότητα που προσφέρει αυτός ο τρόπος ζωής συνοδεύονται, ωστόσο, από σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία μας.
Η σωματική καταπόνηση είναι συνεχής, με τη μέση να είναι από τα πρώτα σημεία του σώματος που πλήττονται. Ωστόσο, τα προβλήματα δεν σταματούν εκεί. Ο αυχένας, σύμφωνα με ειδικούς, επηρεάζεται εξίσου και μάλιστα χωρίς να γίνεται άμεσα αντιληπτός, προκαλώντας χρόνιο και ύπουλο πόνο.
Επιστημονικά στοιχεία έρχονται να ενισχύσουν την ανησυχία αυτή. Σύμφωνα με νέα μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση BMC Public Health, ερευνητές από την Κίνα ανέλυσαν δεδομένα από 25 μελέτες που κάλυπταν περισσότερους από 43.000 συμμετέχοντες σε 13 χώρες. Τα συμπεράσματα της μελέτης είναι ξεκάθαρα και ανησυχητικά: όσο αυξάνεται ο χρόνος που περνά κανείς καθιστός, τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος να εμφανίσει πόνους στην περιοχή του αυχένα.
Η σύνδεση μεταξύ καθιστικής ζωής και μυοσκελετικών προβλημάτων φαίνεται πλέον τεκμηριωμένη, με τους ειδικούς να προειδοποιούν για την ανάγκη υιοθέτησης πιο ενεργητικού τρόπου ζωής.
Το κινητό, ο κύριος ένοχος
Ανάμεσα στις διάφορες καθιστικές δραστηριότητες, η χρήση του κινητού τηλεφώνου αναδείχθηκε ως ο βασικός παράγοντας επιβάρυνσης. Η μελέτη κατέδειξε ότι οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν υπερβολικά τα κινητά τους έχουν 82% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης αυχενικού πόνου, σε σχέση με όσους κάνουν περιορισμένη χρήση. Σε μικρότερο αλλά υπαρκτό βαθμό, και η χρήση του υπολογιστή αυξάνει τον κίνδυνο (κατά 23%), ενώ η παρακολούθηση τηλεόρασης φαίνεται να έχει τη μικρότερη επίδραση.
Ωστόσο, αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι ο συνολικός χρόνος καθιστικής στάσης είναι καθοριστικός: άτομα που κάθονταν για τουλάχιστον τέσσερις ώρες την ημέρα είχαν 45% μεγαλύτερο κίνδυνο, ενώ σε όσους κάθονταν πάνω από έξι ώρες, ο κίνδυνος σχεδόν διπλασιάζεται (88%). Ο αριθμός αυτός είναι ενδεικτικός του μεγέθους του προβλήματος, ειδικά αν σκεφτεί κανείς πόσοι εργαζόμενοι σήμερα περνούν καθημερινά περισσότερες από 8 ώρες μπροστά από μία οθόνη.
Η λάθος στάση του σώματος και η επίδραση της πανδημίας
Δεν ευθύνεται όμως μόνο η διάρκεια, αλλά και η στάση του σώματος. Η πανδημία, σύμφωνα με τους ερευνητές, επέφερε ριζικές αλλαγές στον τρόπο εργασίας, αυξάνοντας την τηλεργασία και τη χρήση φορητών συσκευών στο σπίτι, χωρίς εργονομική στήριξη. Πολλοί εργάζονται από καναπέδες, κρεβάτια ή τραπέζια κουζίνας, με αποτέλεσμα την κακή ευθυγράμμιση της σπονδυλικής στήλης. Ο αυχένας λυγίζει προς τα εμπρός, οι ώμοι καμπουριάζουν και η πίεση στο άνω μέρος της πλάτης αυξάνεται κατακόρυφα. Αυτές οι συνθήκες όχι μόνο προκαλούν άμεσο πόνο, αλλά μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένη ποιότητα ζωής.
«Αυτή η κατάσταση μπορεί να επισπεύσει διάφορα μυοσκελετικά προβλήματα, ειδικά στην περιοχή του αυχένα», σημείωσε η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Δρα Yunchen Meng του Πανεπιστημίου Ορυχείων και Τεχνολογίας της Κίνας-Πεκίνο.
