Ένα εμπορικό δικαστήριο στις ΗΠΑ εμπόδισε τον Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει εκτεταμένους παγκόσμιους δασμούς στις εισαγωγές.
Ένα τριμελές δικαστικό σώμα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ υπερέβη την εξουσία του όταν ανακοίνωσε επιπλέον φόρους σε προϊόντα που κατασκευάζονται στο εξωτερικό.
Οι δασμοί πρέπει κανονικά να εγκρίνονται από το Κογκρέσο, αλλά ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι είχε την εξουσία να ενεργήσει επειδή επρόκειτο για εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Σύμφωνα με τους δικαστές, τα εκτελεστικά διατάγματα της 2ης Απριλίου, με τα οποία επιβλήθηκαν οι δασμοί κατ’ ελάχιστον 10% στο σύνολο των εισαγόμενων προϊόντων και ως και 50% ανάλογα με τη χώρα προέλευσης, «υπερβαίνουν τις εξουσίες που έχουν δοθεί στον πρόεδρο στο πλαίσιο του νόμου IEEPA (σ.σ. επιτρέπει ανάληψη δράσης σε περίπτωση που διαπιστωθεί κατάσταση έκτακτης οικονομικής ανάγκης) για τη ρύθμιση των εισαγωγών μέσω της χρήσης τελωνειακών δασμών».
Σε γραπτή γνωμοδότηση που συνοδεύει την απόφαση, ένα από τα μέλη του δικαστηρίου, που δεν κατονομάζεται, επισήμανε ότι η παραχώρηση «απεριόριστης» εξουσίας στον πρόεδρο ως προς τους τελωνειακούς δασμούς συνεπάγεται «αποκήρυξη» της δυνατότητας της νομοθετικής εξουσίας για αυτό, παραχώρησή της στην εκτελεστική, κάτι που αντίκειται προς το Σύνταγμα των ΗΠΑ.
Ο νόμος IEEPA επιτρέπει στον πρόεδρο να αποφασίζει «απαραίτητα οικονομικά μέτρα» ή να επιβάλλει οικονομικές κυρώσεις για «την αντιμετώπιση ‘εξαιρετικής και ασυνήθιστης’ απειλής», εξήγησε το δικαστήριο.
Λίγα λεπτά αφότου το Δικαστήριο Διεθνούς Εμπορίου εξέδωσε την ετυμηγορία του, η κυβέρνηση Τραμπ υπέβαλε έφεση.
Έχουν ασκηθεί αρκετές αγωγές κατά των δασμών του Αμερικανού προέδρου, και η απόφαση αυτή αφορά υπόθεση που ασκήθηκε εκ μέρους πέντε μικρών επιχειρήσεων που εισάγουν προϊόντα από άλλες χώρες.
Οι εταιρείες, που πωλούν από κρασί μέχρι μουσικά όργανα, ισχυρίστηκαν ότι οι πρόσθετες δαπάνες θα έβλαπταν τη λειτουργικότητά τους
Ο αναπληρωτής επικεφαλής του προσωπικού του Τραμπ, Στίβεν Μίλερ, επέκρινε το δικαστήριο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γράφοντας: «Το δικαστικό πραξικόπημα είναι εκτός ελέγχου».
Από την πλευρά του ο Λευκός Οίκος πρόσθεσε: «Δεν είναι αρμοδιότητα των μη εκλεγμένων δικαστών να αποφασίζουν πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί σωστά μια εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης».
Ωστόσο, ο δημοκρατικός γενικός εισαγγελέας του Όρεγκον, Νταν Ρέιφιλντ, χαιρέτισε την απόφαση και χαρακτήρισε τους δασμούς του Τραμπ παράνομους, απερίσκεπτους και οικονομικά καταστροφικούς.
Πριν από την παρέμβαση του δικαστηρίου, ίσχυαν ενιαίοι δασμοί 10% σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ από τις 9 Ιουλίου επρόκειτο να εφαρμοστούν υψηλότεροι δασμοί για συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων.
Οι οικονομολόγοι είχαν εκφράσει τον φόβο ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τον πληθωρισμό και ακόμη και να προκαλέσουν ύφεση.
Το δολάριο ΗΠΑ ενισχύθηκε καθώς οι επενδυτές αφομοίωσαν την είδηση, με τα μετοχικά futures να σημειώνουν επίσης άνοδο.
