Ανησυχία προκαλεί στην Αθήνα η πληροφορία ότι η Βουλή της Λιβύης, με έδρα το Τομπρούκ, εξετάζει το ενδεχόμενο αναγνώρισης του Τουρκολιβυκού Μνημονίου, επαναφέροντας στο προσκήνιο ένα ζήτημα που θεωρείται θεμελιώδες για την ελληνική εξωτερική πολιτική. Το Μνημόνιο, που υπεγράφη το 2019 μεταξύ της κυβέρνησης της Τρίπολης και της Τουρκίας, παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, αγνοώντας την ύπαρξη ελληνικών νησιών, ακόμη και της Κρήτης, κατά την οριοθέτηση ΑΟΖ.
Η Βουλή του Τομπρούκ και ο πρόεδρός της Ακίλα Σάλεχ, όπως και ο στρατάρχης Χαλίφα Χαφτάρ, υπήρξαν έως τώρα πολιτικοί σύμμαχοι της Αθήνας στην προσπάθεια απονομιμοποίησης του εν λόγω μνημονίου. Το γεγονός ότι δεν είχε εγκριθεί από το κοινοβούλιο της Λιβύης χρησιμοποιήθηκε ως ένα από τα κύρια επιχειρήματα για την ακυρότητά του, καθώς παραβιάστηκε η συνταγματικά προβλεπόμενη εσωτερική διαδικασία.
Ωστόσο, τη Δευτέρα ανακοινώθηκε η συγκρότηση τεχνικής επιτροπής της Βουλής για την αξιολόγηση του Μνημονίου, γεγονός που εκτιμάται ως πιθανή προετοιμασία για την έγκρισή του. Η διαδικασία αυτή ενδέχεται να συνοδεύεται από τουρκικά ανταλλάγματα, καθώς η Άγκυρα εντείνει τη διπλωματική της δραστηριότητα στην Ανατολική Λιβύη. Ο στρατάρχης Χαφτάρ και ο Σάλεχ έχουν επισκεφθεί την Άγκυρα, ενώ η Τουρκία άνοιξε πρόσφατα προξενείο στη Βεγγάζη, επιχειρώντας επαναπροσέγγιση και με τις δύο πλευρές της διχασμένης χώρας.
Η τουρκική κυβέρνηση διαμηνύει ότι η Λιβύη αποτελεί στρατηγικό ενεργειακό στόχο, με το υπουργείο Ενέργειας να περιλαμβάνει γεωτρήσεις στην περιοχή στους επόμενους σχεδιασμούς της Άγκυρας. Παρά ταύτα, τα θαλάσσια «οικόπεδα» που έχει προκηρύξει για αδειοδότηση η Λιβύη δεν ακολουθούν τη γραμμή του Μνημονίου, αλλά τη μέση γραμμή που ορίζει η Ελλάδα.
Στην Αθήνα εκφράζεται ανησυχία ότι μια πιθανή κύρωση του Μνημονίου από το λιβυκό Κοινοβούλιο θα πλήξει τις ελληνικές θέσεις στον Χάρτη Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, που παρουσιάστηκε τον Απρίλιο. Παράλληλα, αποτελεί πλήγμα για τις σχέσεις της Ελλάδας με την Ανατολική Λιβύη, οι οποίες έχουν ατονήσει τα τελευταία χρόνια, ενώ οι επαφές με την κυβέρνηση της Τρίπολης περιορίζονται στο ελάχιστο δυνατό.
Στο πλαίσιο αυτό, πληροφορίες αναφέρουν ότι ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης σχεδιάζει επίσκεψη στη Λιβύη, με στόχο την ενίσχυση των διμερών σχέσεων και την ανάδειξη του ζητήματος του Τουρκολιβυκού Μνημονίου. Η επίσκεψη δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί λόγω της περιόδου Μπαϊραμιού και της τεταμένης κατάστασης στην Τρίπολη, εξαιτίας συγκρούσεων μεταξύ ενόπλων ομάδων.
Ο Έλληνας πρέσβης στην Τρίπολη, Νικόλαος Γαριλίδης, συναντήθηκε πρόσφατα με τον υπουργό Εξωτερικών της κυβέρνησης Αλ Τάχερ Αλ Μπαούρ, σε μια προσπάθεια αναθέρμανσης των διπλωματικών επαφών και ενίσχυσης της πολιτικής σταθερότητας στη χώρα. Στο επίκεντρο βρίσκονται επίσης τα αυξανόμενα μεταναστευτικά ρεύματα από τη Λιβύη προς την Κρήτη.
