Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε την αποπομπή της Λίζα Κουκ από το διοικητικό συμβούλιο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed), σε μια κίνηση που χαρακτηρίζεται άνευ προηγουμένου στην ιστορία του θεσμού. Η απόφαση προκαλεί έντονη πολιτική και θεσμική αντιπαράθεση, καθώς αμφισβητείται η νομιμότητα της ενέργειας του Λευκού Οίκου.
Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε τη Δευτέρα ότι απέπεμψε τη διοικήτρια της Ομοσπονδιακής Τράπεζας Λίζα Κουκ, σύμφωνα με επιστολή που της απηύθυνε και ανήρτησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης — το πρώτο περιστατικό στην 111ετή ιστορία της κεντρικής τράπεζας που πρόεδρος απομακρύνει μέλος του διοικητικού της συμβουλίου.
Η πρωτοφανής αυτή κίνηση συνιστά σημαντική κλιμάκωση στη σύγκρουση του προέδρου με τη Fed, την οποία έχει κατηγορήσει ότι καθυστέρησε υπερβολικά να μειώσει τα επιτόκια.
Κατηγορίες περί απάτης στεγαστικών δανείων
Η Κουκ έχει πρόσφατα βρεθεί στο στόχαστρο του Τραμπ και μελών της κυβέρνησής του για φερόμενη εμπλοκή της σε υποθέσεις απάτης στεγαστικών δανείων. Το υπουργείο Δικαιοσύνης έχει ανακοινώσει ότι σκοπεύει να διερευνήσει αυτές τις κατηγορίες, οι οποίες διατυπώθηκαν αρχικά από τον διευθυντή της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Στέγασης Μπιλ Πάλτε.
Η Fed αρνήθηκε να σχολιάσει την είδηση.
Νομικά ερωτήματα για την εξουσία του προέδρου
Παραμένει ασαφές εάν ο Τραμπ διαθέτει τη νομική εξουσία να αποπέμψει την Κουκ με βάση τις συγκεκριμένες κατηγορίες. Ο νόμος προβλέπει ότι ο πρόεδρος μπορεί να απομακρύνει μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Fed «για λόγο», χωρίς ωστόσο να διευκρινίζει επακριβώς τι συνιστά τέτοιον λόγο.
Αν και η απόφαση μπορεί να αμφισβητηθεί στα δικαστήρια, ακόμη και να φτάσει στο Ανώτατο Δικαστήριο, η κίνηση του Τραμπ να αποπέμψει την Κουκ φέρνει την κεντρική τράπεζα της μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο σε αχαρτογράφητα νερά.
Αβεβαιότητα για το μέλλον της θέσης
Για παράδειγμα, δεν είναι γνωστό εάν η Κουκ θα πρέπει να εγκαταλείψει αμέσως τη θέση της στο διοικητικό συμβούλιο και, σε μια τέτοια περίπτωση, εάν ο Τραμπ θα έχει τη δυνατότητα να διορίσει κάποιον άλλον στη θέση της.
Η επόμενη συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής της Fed είναι προγραμματισμένη σε λιγότερο από έναν μήνα, στις 16 και 17 Σεπτεμβρίου.
Η αντίδραση της Κουκ
Την περασμένη εβδομάδα η Κουκ είχε εκδώσει ανακοίνωση, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν προτίθεται να «εκβιαστεί» σε παραίτηση.
«Δεν έχω καμία πρόθεση να εξαναγκαστώ να παραιτηθώ από τη θέση μου λόγω ερωτημάτων που τέθηκαν σε μία ανάρτηση στο διαδίκτυο. Έχω, ωστόσο, την πρόθεση να αντιμετωπίσω σοβαρά οποιαδήποτε ερωτήματα σχετικά με το οικονομικό μου παρελθόν, ως μέλος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, και γι’ αυτό προετοιμάζομαι να συγκεντρώσω όλα τα απαραίτητα στοιχεία», είχε δηλώσει.
