Μετά τη συμφωνία Ισραήλ–Χαμάς και τον τερματισμό των εχθροπραξιών στη Γάζα, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι ο επόμενος στόχος του είναι η επίτευξη ειρήνης σε όλη τη Μέση Ανατολή, μια προσπάθεια που, όπως υπογράμμισε, περνά και από σχέσεις με το Ιράν.
Μετά την υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς και τον τερματισμό των συγκρούσεων στη Λωρίδα της Γάζας, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι πλέον στρέφεται προς την ευρύτερη ειρήνευση της περιοχής — μια διαδικασία που, όπως τόνισε, μπορεί να συμπεριλάβει και το Ιράν.
Απευθυνόμενος από το βήμα της Κνεσέτ, ο Αμερικανός πρόεδρος έστειλε διπλό μήνυμα: πρώτον, ότι η στρατιωτική νίκη του Τελ Αβίβ έχει ολοκληρωθεί, και δεύτερον, ότι η συμφωνία σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας εποχής συνεργασίας στη Μέση Ανατολή — εποχής που, σύμφωνα με τον ίδιο, μπορεί να καταλήξει ακόμη και σε ειρήνη με το Ιράν.
«Αυτό δεν είναι απλά το τέλος ενός πολέμου — είναι το τέλος μίας εποχής τρόμου και θανάτου», είπε ο Τραμπ. «Το Ισραήλ, με τη δική μας συνδρομή, πέτυχε όσα μπορούσε στρατιωτικά. Τώρα είναι η στιγμή να μετατρέψουμε αυτές τις νίκες στο πεδίο μάχης στο ύψιστο έπαθλο: ειρήνη και ευημερία για ολόκληρη τη Μέση Ανατολή».
Επιπλέον, διαβεβαίωσε τους εκπροσώπους αραβικών κρατών ότι δεν θα επιτρέψει την αναζωπύρωση της σύγκρουσης από το Ισραήλ ούτε την επανάκτηση του ελέγχου της Γάζας από τη Χαμάς.
Ο ρόλος των εγγυητριών δυνάμεων
Αμέσως μετά, ο Τραμπ αναχώρησε για την Αίγυπτο, όπου συμμετείχε σε σύνοδο κορυφής στο Σαρμ ελ-Σέιχ, με τη συμμετοχή περισσότερων από 20 παγκόσμιων ηγετών. Η σύνοδος ήταν αφιερωμένη στην επικύρωση του ειρηνευτικού του σχεδίου, την ανοικοδόμηση της Γάζας και τη θεμελίωση ενός περιορισμένου πλαισίου παλαιστινιακής αυτοδιοίκησης.
Σύμφωνα με τον Guardian, οι εγγυητές της ειρηνευτικής συμφωνίας –ΗΠΑ, Τουρκία, Κατάρ και Αίγυπτος– υπέγραψαν μια ολοκληρωμένη συμφωνία που καθορίζει τις ευθύνες τους για τη διασφάλιση της ειρήνης και τον οδικό χάρτη προς την παλαιστινιακή αυτοδιοίκηση.
Σχετικά με την ανοικοδόμηση της Γάζας
Μιλώντας στην έναρξη της συνόδου, ο Τραμπ ανέφερε ότι η «δεύτερη φάση» του σχεδίου του για τη Γάζα –η ανοικοδόμηση της περιοχής– έχει ήδη ξεκινήσει. «Μπορείτε ήδη να ξεκινήσετε τον καθαρισμό. Κοιτάξτε τη Γάζα – είναι ερείπια εδώ και δέκα χρόνια», είπε χαρακτηριστικά.
Οι ΗΠΑ ζητούν από τα πλούσια αραβικά κράτη να συνεισφέρουν μεγάλα ποσά, καθώς οι εκτιμήσεις για το κόστος ανοικοδόμησης ξεπερνούν τα 30 δισ. δολάρια. Με αυτοπεποίθηση, ο Τραμπ προέβλεψε: «Η Γάζα θα αποστρατιωτικοποιηθεί, η Χαμάς θα αφοπλιστεί και η ασφάλεια του Ισραήλ δεν θα απειλείται πλέον».
Έμμεσο μήνυμα προς το Τελ Αβίβ
Ο Αμερικανός πρόεδρος έστειλε, ωστόσο, και ένα έμμεσο μήνυμα προς το Ισραήλ, λέγοντας ότι είχε αρχίσει να χάνει τη διεθνή υποστήριξη λόγω της εμμονής του στη στρατιωτική ισχύ.
«Είχαμε φτάσει σε ένα σημείο όπου ο κόσμος ήθελε ειρήνη – και το Ισραήλ ήθελε ειρήνη. Αν συνεχιζόταν για τρία ή τέσσερα χρόνια ακόμα, πολεμώντας αδιάκοπα, θα γινόταν πολύ άσχημο. Είπα στον Μπίμπι [Νετανιάχου]: “Θα σε θυμούνται περισσότερο γι’ αυτό, παρά αν συνέχιζες να σκοτώνεις”».
Ο Τραμπ προανήγγειλε επίσης ότι θα πιέσει τα αραβικά κράτη να υπογράψουν «γρήγορα και χωρίς παιχνίδια» τις Συμφωνίες του Αβραάμ, που προβλέπουν την αναγνώριση του Ισραήλ. Επέμεινε, μάλιστα, ότι και το Ιράν είναι πλέον έτοιμο για ειρήνη.
Οι επιφυλάξεις των Ευρωπαίων διπλωματών
Οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες, ωστόσο, προειδοποιούν ότι η ταχύτητα με την οποία επιτεύχθηκε η εκεχειρία καθιστά επιτακτική την επίσπευση της συγκρότησης διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης και παλαιστινιακής πολιτικής αστυνομίας, ώστε να εξασφαλιστεί ο αφοπλισμός της Χαμάς.
Η οργάνωση, που κυβερνούσε αποκλειστικά τη Γάζα από το 2007, δηλώνει διατεθειμένη να μην συμμετάσχει στη νέα τεχνοκρατική κυβέρνηση, αλλά να αφοπλιστεί μόνο υπό συγκεκριμένους όρους και έναντι παλαιστινιακής δύναμης.
Ο ρόλος του Συμβουλίου Ειρήνης
Η Γαλλία, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν δηλώσει πρόθυμες να υποστηρίξουν την αποστολή σταθεροποίησης, αν και θεωρείται πως η αξιοπιστία της εξαρτάται από τη συμμετοχή μουσουλμανικών χωρών, όπως η Ινδονησία και η Τουρκία, που παρευρέθηκαν στη σύνοδο. Η Γαλλία πιέζει ώστε η δύναμη να λάβει εντολή του ΟΗΕ, αντίστοιχη με αυτή της αποστολής στο Λίβανο.
Παράλληλα, παλαιστινιακή αστυνομική δύναμη έχει ήδη εκπαιδευτεί, κυρίως στην Αίγυπτο και την Ιορδανία, όμως διπλωματικές πηγές στο Παρίσι προειδοποιούν ότι, αν δεν αναπτυχθεί άμεσα, κινδυνεύει να συγκρουστεί με μια ανασυγκροτημένη Χαμάς.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα προεδρεύσει του «Συμβουλίου Ειρήνης», το οποίο θα επιβλέπει το πρόγραμμα ανοικοδόμησης και τη λειτουργία μιας κατά βάση παλαιστινιακής τεχνοκρατικής κυβέρνησης. Δήλωσε επίσης ότι επιθυμεί τη συμμετοχή του Αιγύπτιου προέδρου Σίσι στο Συμβούλιο, ενώ εξετάζει και την υποψηφιότητα του Σερ Τόνι Μπλερ.
Για πρώτη φορά έπειτα από οκτώ χρόνια, ο Τραμπ συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, με τον οποίο αντάλλαξε χειραψία και χαμόγελα – μόλις δύο εβδομάδες αφότου του είχε απαγορεύσει την είσοδο στη Νέα Υόρκη και στα Ηνωμένα Έθνη.
