Προσπαθούσαν χθες οι εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων να μας πείσουν πως ο υπουργός Εργασίας δεν υπέβαλε κάποια συγκεκριμένη πρόταση, ούτε ζήτησε τις θέσεις τους, ούτε περιμένει τις απαντήσεις τους επί της κυβερνητικής θέσης ότι η ΑΤΑ πρέπει να αποδίδεται σε όλους ανεξαιρέτως τους εργαζομένους. Του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα.

Καλά κάνουν οι κοινωνικοί εταίροι να επικεντρωθούν στην αξιολόγηση της κυβερνητικής θέσης αντί να προσπαθούν να ξεχειλώσουν λέξεις και έννοιες, για να πείσουν ότι δεν τρέχει και τίποτε επειδή είπε κάποια πράγματα -σκεπτόμενος φωναχτά;!- ο υπουργός. Δεν τα έδωσε γραπτώς, λένε. Και με ένα απλό νεύμα να τα «έλεγε», πάλι η σημασία τους θα ήταν μεγάλη, αγαπητοί.

Θα τα δώσει και γραπτώς, υποθέτουμε. Είναι θέμα χρόνου. Και, πώς να το κάνουμε, για πρόταση μιλάμε. Από την οποία, μάλιστα, η γνώμη της στήλης είναι πως η Κυβέρνηση δεν μπορεί να αποκλίνει και πολύ, ούτε βεβαίως ο υπουργός.

Και δεν μπορεί να αποκλίνει κυρίως από την κορωνίδα των θέσεων – προτάσεων: «ΑΤΑ σε όλους». Και περισσότερη ΑΤΑ σε αυτούς που αμείβονται με τα λιγότερα.

Αυτή η ανέλπιστα ορθή κυβερνητική θέση, από την στιγμή που εκφράστηκε δημόσια, δεν χωρεί διαπραγμάτευση. Όχι μόνο γιατί το «ΑΤΑ σε όλους» δεν μπορεί χωρίς απώλειες (ουσιαστικές και επικοινωνιακές) να γίνει ΑΤΑ στους περισσότερους ή ΑΤΑ σε σχεδόν όλους. Κυρίως γιατί συνοδεύτηκε από τη διευκρίνιση του υπουργού πως πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι χαμηλόμισθοι και η μεσαία τάξη θα παίρνουν το μεγαλύτερο ποσοστό της ΑΤΑ, μάλλον το 100%. Συνεπώς, ακόμα και αν δεχθούμε -που δεν δεχόμαστε ως πολίτες- πως υπάρχουν περιθώρια διαπραγμάτευσης επί του «ΑΤΑ για όλους», αυτό το περιθώριο αφορά κυρίως αυτούς που παίρνουν σημερα ΑΤΑ επί του υψηλού μισθού τους στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Κάτι πολύ δύσκολο διαπραγματευτικά, για τους γνωστούς λόγους. Ρωτήστε και την ΠΑΣΥΔΥ.

Είναι η άποψη της στήλης πως το «ΑΤΑ σε όλους» έχει κλειδώσει ως στόχος και ως κατάληξη, μετά τη δήλωση του υπουργού Εργασίας. Καμία συμφωνία που δεν θα ενσωματώνει αυτή την επιλογή δεν θα γίνει δεκτή από τις μάζες των εργαζομένων, χαμηλά ή μέτρια αμειβομένων. Ακόμα και αν μια τέτοια λειψή συμφωνία επιτευχθεί στις διαπραγματεύσεις των κοινωνικών εταίρων.

Οι υπόλοιπες πτυχές της κυβερνητικής παρέμβασης της περασμένης Δευτέρας (κλιμακωτή απόδοση, ασφαλιστικές δικλείδες) μπορούν μεν να τύχουν διαπραγμάτευσης, αλλά όσοι συμμετάσχουν σε αυτή θα πρέπει να σεβαστούν τις ισορροπίες που πρέπει να τηρηθούν, προς όφελος όλων.

Τι θα γίνει όμως αν οι κοινωνικοί εταίροι, επικαλούμενοι εκ διαμέτρου αντίθετες θέσεις περί φιλοσοφίας και ανταγωνιστικότητας απορρίψουν με μια φωνή την πρόταση του υπουργού;

Το είπε ο ίδιος ο κ. Παναγιώτου χθες στο Πρωινό Δρομολόγιο: «Εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία, η Κυβέρνηση θα αξιολογήσει τα δεδομένα και θα πράξει ανάλογα». Απαντούσε σε ερώτηση για το ενδεχόμενο η Κυβέρνηση να προβεί σε νομοθετική ρύθμιση του θέματος της ΑΤΑ (σ.σ. με την έγκριση της Βουλής).

Το είπε πολύ διακριτικά ο υπουργός. Στην πραγματικότητα, αν η Κυβέρνηση δεν υποχωρήσει, η νομοθετική ρύθμιση μοιάζει να είναι η μοναδική επιλογή. Διότι, το να αφήσεις στο ιδιωτικό επιχειρείν να υλοποιήσει κατά το δοκούν την απόφαση για απόδοση ΑΤΑ σε όλους είναι ως να του ζητάς να μοιράζει τα κέρδη σε όσους συμβάλλουν στη δημιουργία τους.

Η νομοθετική ρύθμιση μοιάζει μονόδρομος και η τύχη μιας τέτοιας προσπάθειας ίσως καθοριστεί από τις ουρές που έθεσε ο κ. Παναγιώτου: ΑΤΑ σε όλους, αλλά κλιμακωτά (άρα πρέπει να μάθουμε κατηγοριοποιήσεις εργαζομένων και ποσοστά απόδοσης ΑΤΑ ανά περίπτωση), και μηχανισμοί που θα λειτουργούν ως ασφαλιστικές δικλείδες.

Σε αυτές τις ουρές (προϋποθέσεις) είναι που λογικά θα πρέπει να στρέψουν την προσοχή τους και οι εργαζόμενοι και οι συνδικαλιστές και οι εργοδότες και οι συνδέσμοι τους. Ο,τιδήποτε άλλο θα πρέπει να θεωρείται, και από τους ίδιους, χάσιμο χρόνου και υπονόμευση της εργατικής ειρήνης. Η οποία δεν πρέπει να στηρίζεται πάντα σε οδυνηρούς συμβιβασμούς της τελευταίας στιγμής, αλλά κατά προτίμηση στην ικανοποίηση δίκαιων αιτημάτων για αξιοπρεπείς μισθούς, σε περιόδους ανάπτυξης, με ικανή περιοδική προστασία έναντι του πληθωρισμού.