Συνέντευξη στον Πάμπο Χαραλάμπους

Για το έργο της «θεσμικής καινοτομίας», που περιλαμβάνει 70 διαφορετικές προτάσεις και το οποίο θα αναθεωρήσει το θεσμικό πλαίσιο της Cyta, δίδοντας της την απαραίτητη ευελιξία, μιλά στο Insider o πρόεδρος της Cyta, Μιχάλης O. Ιωαννίδης. Aναφέρει ότι για το σκοπό αυτό χρειάζεται και η συνδρομή της πολιτείας, ώστε, μεταξύ άλλων, να τροποποιηθεί η διαδικασία προσλήψεων. Eπίσης, εξηγεί τη σημασία του East Med Corridor και επισημαίνει τη σημαντικότητα του πρωτοποριακού μοντέλου αξιολόγησης του αντίκτυπου μιας επιχείρησης στην κοινωνία, που προωθεί ο οργανισμός.

Το θεσμικό πλαίσιο της Cyta είναι απαρχαιωμένο, αφού υπάρχει από το 1960. Γιατί δεν έχει προχωρήσει η αναθεώρηση του από τότε και τι ζητάτε από την πολιτεία;

Πρόσφατα έχουν εισαχθεί αρκετοί θεσμοί οι οποίοι, συγκριτικά με τον υπόλοιπο Δημόσιο Τομέα, είναι πολύ προχωρημένοι. Ένα παράδειγμα είναι το Σύστημα Διαχείρισης Απόδοσης της Cyta, το οποίο με αντικειμενικό, κατά το δυνατό, τρόπο  διαχειρίζεται την απόδοση του προσωπικού σε σχέση με την εργασία του. Επίσης, η κουλτούρα του προσωπικού είναι πολύ ανεπτυγμένη και ίσως κάποια στιγμή αποτελέσει  παράδειγμα και για το υπόλοιπο Δημόσιο.

Υπάρχουν, όμως, και κάποιες ουσιαστικές διαφορές που μας ξεχωρίζουν από το Δημόσιο. Εμείς πρέπει να δημιουργούμε από μόνοι μας την αξία την οποία αναλώνουμε. Πρέπει  δηλαδή να δημιουργούμε έσοδα, όχι μόνο να κατανέμουμε ένα προϋπολογισμό. Και αυτό, ενόσω ανταγωνιζόμαστε σε μια ελεύθερη αγορά, στην Κύπρο αλλά και στο εξωτερικό, όπως για παράδειγμα με το Netflix σε σχέση με τη Cytavision. Πρέπει να έχουμε, λοιπόν, την ίδια ευελιξία που έχουν και οι ανταγωνιστές μας, τοπικοί ή διεθνείς.

Εμείς επιζητάμε αυτή την ευελιξία και στο πλαίσιο αυτό, από την αρχή της θητείας μας, έχουμε δημιουργήσει ένα μεγάλο έργο, τη «θεσμική καινοτομία», η οποία περιλαμβάνει 70 διαφορετικές προτάσεις. Πολλές από αυτές είναι εσωτερικές και μπορούμε να τις εφαρμόσουμε από μόνοι μας. Για παράδειγμα, η διακυβέρνηση, μια πρόταση που υποβάλαμε πριν ένα χρόνο και έχουμε σχεδόν υλοποιήσει. Στο επόμενο διάστημα θα τεθεί σε εφαρμογή η πρώτη της φάση. Μέσω αυτής, μέχρι τον ερχόμενο Ιούλιο, θα έχουμε τροποποιήσει ή δημιουργήσει εκ νέου, περίπου 40 διαφορετικές πολιτικές. Στόχος μας, να διασφαλίσουμε ότι δεν θα αντιμετωπίσουμε ξανά τα προβλήματα του παρελθόντος.

Οι υπόλοιπες προτάσεις αφορούν ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με το εξωτερικό θεσμικό πλαίσιο (νομοθεσίες, κανονισμούς). Χρειάζεται η συνδρομή της Πολιτείας και είμαστε σε προχωρημένο στάδιο διαπραγμάτευσης με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς. Μεταξύ άλλων, εντός του πλαισίου λειτουργίας μας, προτείνουμε την τροποποίηση της διαδικασίας προσλήψεων. Σήμερα χρειαζόμαστε 12-18 μήνες για πρόσληψη προσωπικού ενώ με τις προτάσεις μας, θα έχουμε τη δυνατότητα για προσλήψεις μέσα σε 2-3 μήνες, που αντανακλά και την πραγματική ανάγκη της αγοράς αυτή τη στιγμή.

Κάποια άλλα πράγματα έχουν ήδη εφαρμοστεί μέσα από τις δικές μας ενέργειες, με τη στήριξη της Πολιτείας και της Βουλής. Για παράδειγμα, ο χρόνος έγκρισης και ο τρόπος δημοσίευσης του προϋπολογισμού μας. Είχαμε πει ότι δεν μπορεί να δημοσιεύεται με τρόπο που να κάνει γνωστό στους ανταγωνιστές μας τα πλάνα μας για την επόμενη χρονιά. Αυτό έγινε αποδεκτό από τη Βουλή. Το άλλο που είχαμε ζητήσει είναι ότι δεν μπορεί ο προϋπολογισμός ενός Οργανισμού που λειτουργεί στο πλαίσιο του ανταγωνισμού, να εγκρίνεται τον Φεβρουάριο – Μάρτιο, αντί τον Οκτώβριο- Νοέμβριο του προηγούμενου έτους. Και πράγματι, φέτος πετύχαμε την έγκρισή του από τον Νοέμβριο. Αυτές είναι κάποιες από τις αλλαγές που έχει αποδεχτεί η Πολιτεία και πιστεύω ότι με τον νέο χρόνο θα έχουμε ακόμα περισσότερες.

Ποιο είναι το ιδανικό μοντέλο λειτουργίας της Cyta κατά την άποψη σας;

Αυτή τη στιγμή, το μοντέλο λειτουργίας της Cyta είναι ιδανικό για τον τόπο, που είναι και το πιο σημαντικό. Στην Κύπρο δεν έχουμε αγορά κεφαλαίου. Και τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα, δεν είχαμε ενδιαφέρον για μεγάλες επενδύσεις. Τώρα αλλάζει κάπως το πεδίο. Οι τηλεπικοινωνίες είναι ένας τομέας που απαιτεί μεγάλες επενδύσεις σε υποδομές.

Το μοντέλο της Cyta είναι απλό: Καλύπτει το κενό των τηλεπικοινωνιακών και τεχνολογικών επενδύσεων στον τόπο, δηλαδή καλύπτει το funding gap. Είναι ένας μηχανισμός ο οποίος αρχίζει με την αναβάθμιση των τεχνολογικών υποδομών του τόπου. Ακολουθεί η εκμετάλλευση των υποδομών αυτών από το κοινό, τους πελάτες μας. Τα έσοδα δημιουργούν κέρδος, το οποίο επανεπενδύεται σε αναβάθμιση και καινούργιες υποδομές τεχνολογίας. Αυτός ο μηχανισμός, τον οποίο ονομάζω ως «τροχό της Cyta» είναι ο πιο σωστός τρόπος για να χρηματοδοτούμε και να δημιουργούμε τεχνολογικές υποδομές, σε ένα νησί το οποίο είναι αποκομμένο επενδυτικά από αυτού του μεγέθους τις επενδύσεις. Αυτό το σύστημα δουλεύει.

Για παράδειγμα, ο Δείκτης Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI), που αποτελεί τον ευρωπαϊκό συγκριτικό δείκτη ως προς τις υποδομές, την πληροφορική κτλ., έχει αναβαθμίσει την Κύπρο από την 24η θέση στην 12η , στο κομμάτι των υποδομών. Αυτή η αναβάθμιση οφείλεται στην 100% πληθυσμιακή κάλυψη 5G (μία επένδυση που κάναμε πριν από δύο χρόνια) και στην πολύ γρήγορη εξέλιξη του Fiber to the Home, το οποίο θα φτάσει σε όλα τα σπίτια των αστικών κέντρων μέσα στο 2023. Πρόκειται για ένα έργο το οποίο επιταχύναμε και από έργο δεκαετίας, το μετατρέψαμε σε έργο τριετίας.

Τι να αναμένουμε να δούμε από τη Cyta μέσα στο 2023; Είτε μιλούμε για επενδύσεις και έργα είτε άλλες δράσεις που προγραμματίζετε. Να περιμένουμε και άλλες ανακοινώσεις;

Να περιμένετε πολλά. Έχουμε εκπονήσει τον μεγαλύτερο αναπτυξιακό προϋπολογισμό που έχει υποβάλει ποτέ ο Οργανισμός, με €207 εκατ. Στη Cyta αυτή τη στιγμή τρέχουν 300 έργα, εκ των οποίων τα 30 είναι μεγάλης κλίμακας. Τα κυριότερα είναι το Cyta Fiber, η πρώτη φάση του οποίου ολοκληρώνεται το 2023, το Cyta Data Center (Πράσινο Κέντρο Δεδομένων) που καλύπτει ένα τεράστιο κενό που υπάρχει στην Κύπρο, το East Med Corridor, το υποθαλάσσιο καλωδιακό σύστημα CADMOS-2 που συνδέει την Κύπρο με τον Λίβανο, καθώς και τα έργα που αφορούν τις ΑΠΕ και αποτελούν αναπτυξιακή επένδυση  που μας οδηγεί προς την πράσινη ενέργεια, επιδιώκοντας την ανεξαρτητοποίησή μας από τα παραδοσιακά καύσιμα.

Τι σημαίνει για τον Οργανισμό η συμμετοχή του στο καλωδιακό σύστημα East Med Corridor και πόσο τον αναβαθμίζει ως οντότητα;

Για πρώτη φορά η Cyta και η ίδια η Κύπρος, εντασσόμαστε ως συμμέτοχος σε ένα τέτοιο έργο. Μέχρι σήμερα, ήμασταν αγοραστής χωρητικότητας. Είναι σημαντικό, γιατί και ο κεντρικός έλεγχος του έργου θα γίνεται από την Κύπρο, με εταιρεία στο νησί μας.

Είναι έργο γεωπολιτικής σημασίας, γιατί διανύει τον μισό πλανήτη. Ξεκινά από τη Σιγκαπούρη και καταλήγει στη Δυτική Ευρώπη, καθιστώντας την Κύπρο την πύλη εισόδου της Ασίας στην Ευρώπη. Πρόκειται για μια καινοτόμο όδευση, αφού για πρώτη φορά δεν θα διασχίζει τη Διώρυγα του Σουέζ. Με τη χωρητικότητα του, το έργο μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της Ευρώπης για το 80% της κίνησης που προέρχεται από την Ασία.

Μπορείτε να μας εξηγήσετε τα οφέλη που θα έχει η Κύπρος από το εν λόγω έργο;

Εκτός από τα φορολογικά και άλλα οφέλη, το έργο είναι πολύ σημαντικό και ως προς τις δικές μας υπηρεσίες, αφού η νέα όδευση είναι πολύ πιο γρήγορη. Άρα, ο γρήγορος χρόνος απόκρισης των νέων εφαρμογών που προσφέρει η εξέλιξη της τεχνολογίας, από την Ασία στην Ευρώπη, δίνει μεγάλη ώθηση στην Κύπρο για να γίνει κέντρο επιχειρήσεων, αφού η ψηφιακή συνδεσιμότητα αποτελεί βασική τους προτεραιότητα.

Μπορεί η Κύπρος να καταστεί Περιφερειακό Κέντρο Δεδομένων και Ψηφιακής Επιχειρηματικότητας;

Tο καλωδιακό σύστημα East Med Corridor και το Cyta Data Center, σε συνδυασμό με το Fiber-to-the-Home και το δίκτυο 5G, διασφαλίζουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για προσέλκυση τέτοιων εταιρειών και την ανάδειξή της Κύπρου ως Περιφερειακό Κέντρο Δεδομένων και Ψηφιακής Επιχειρηματικότητας.

Πόσο επηρεαστήκατε από την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία;

Κάθε επιχείρηση επηρεάζεται από την αβεβαιότητα της εποχής. Είτε από την πανδημία είτε από τον πόλεμο στην Ουκρανία, που μαζί δημιούργησαν μια πληθωριστική τάση στην οικονομία και μια πρωτοφανή αύξηση στο κόστος ενέργειας. Στη Cyta έχουμε αύξηση κατά 50-60% στο κόστος ηλεκτρισμού και οι τηλεπικοινωνίες -τουλάχιστον οι υποδομές- λειτουργούν κυρίως με ηλεκτρισμό.

Εντούτοις, απορροφήσαμε όλο το κόστος, δεν επιβαρύναμε τους πελάτες μας και την ίδια στιγμή καταφέραμε να μειώσουμε και το σταθμισμένο κόστος ανά GB κατά 33% (από τα €3 στα €2). Μόνο ένας δημόσιος Οργανισμός με τον χαρακτήρα και το υπόβαθρο της Cyta μπορεί και θέλει να τα προσφέρει αυτά. Ωστόσο, για να το πετύχουμε πρέπει να είμαστε κερδοφόροι.

Οι επιδώσεις της Cyta αναφορικά με τη Βιώσιμη και Πράσινη Ανάπτυξη της Κύπρου θεωρούνται εντυπωσιακές. Ποιο είναι το μυστικό σας; Θεωρείτε ότι αντιληφθήκατε νωρίτερα από άλλους οργανισμούς και εταιρείες τις ανάγκες της νέας εποχής;

Όταν ήρθα στη Cyta βρήκα ένα Οργανισμό όπου κάθε μέλος του προσωπικού είχε στο πετσί του την προσφορά και την εταιρική υπευθυνότητα. Ένα Οργανισμό που προσέφερε σε 26.000 συμπολίτες μας μειωμένα τέλη, βάσει κοινωνικών κριτηρίων. Ταυτόχρονα έβλεπα έναν Οργανισμό που νοιαζόταν για το περιβάλλον. Και πράγματι, η ανακύκλωση στη Cyta φτάνει το 98,6% και πολύ συχνά βραβεύεται για τις περιβαλλοντικές της δράσεις.

Είχε, λοιπόν, αναπτυγμένη την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. Αυτό που κάναμε εμείς ήταν να πούμε ότι αυτές οι ενέργειες πρέπει να οργανωθούν, ώστε να γίνουν επιχειρησιακό κομμάτι του στρατηγικού μας πλάνου. Ταυτόχρονα, έπρεπε να αφουγκραστούμε τις ανάγκες της εποχής που πέραν της ψηφιακής μετάβασης, αναφέρονται και στην ενεργειακή μετάβαση. Για τον λόγο αυτό κάναμε τη στρατηγική βιωσιμότητας μέρος του επιχειρησιακού μας πλάνου.

Πρόσφατα, ανακοινώσαμε το μεγαλύτερο, ίσως, έργο που έχει γίνει ποτέ στην Κύπρο για ολιστική διαχείριση βιώσιμης ανάπτυξης, με στόχο κάθε ενέργεια του κάθε τμήματος και υπηρεσίας του Οργανισμού να έχει θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία. Δηλαδή, τα έργα και οι ενέργειές μας να αποδίδουν οφέλη προς την κοινωνία, να είναι φιλικά προς το περιβάλλον και να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας.

Θεωρείτε ότι πρωτοπορείτε με αυτή σας την ενέργεια;

Πιστεύουμε ότι η ολοκλήρωση της πρώτης φάσης  του έργου, γύρω στα μέσα του 2023, θα καταφέρει να δημιουργήσει ένα πρωτοποριακό μοντέλο αξιολόγησης του αντίκτυπου μιας επιχείρησης στην κοινωνία.