Υπέρ του δραστικού περιορισμού των επεκτάσεων των Πολεοδομικών Ζωνών τάσσεται ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ Κωνσταντίνος Κωνσταντής, ο οποίος υποστηρίζει την πλήρη ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τις διαδικασίες αναθεώρησης των Τοπικών Σχεδίων, ακόμη και μέσω των κοινωνικών δικτύων στο διαδίκτυο, ώστε να υπάρχει πλήρης διαφάνεια για τις αλλαγές που δρομολογούνται.
Ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου, επικαλούμενος και πρακτικές της τελευταίας στιγμής που εφαρμόστηκαν στο παρελθόν, ανέφερε στον «Φ» ότι τέτοια φαινόμενα μπορούν να παρακαμφθούν μέσω της διαφάνειας με απώτερο στόχο να μην εξυπηρετούνται σκοπιμότητες.
«Πρακτικές εξυπηρέτησης σκοπιμοτήτων την τελευταία στιγμή και από το παράθυρο πρέπει να εξαλειφθούν», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ. Εισηγήθηκε δε, πως αν ο εκάστοτε υπουργός Εσωτερικών επιθυμεί τροποποιήσεις στην εισήγηση του Πολεοδομικού Συμβουλίου, αυτές πρέπει να αναπέμπονται και να συζητούνται εκ νέου από το σώμα, όπως συμβαίνει και με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Μελέτης Παρεκκλίσεων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η θέση της ΚΤΚ για αυξήσεις σε χρεώσεις τραπεζών
Με αφορμή τη συζήτηση των υπό διαμόρφωση Τοπικών Σχεδίων, ο κ. Κωνσταντής, υπέδειξε επίσης πως ο συντελεστής δόμησης είναι πολύτιμος κρατικός πόρος και δεν πρέπει να διατίθεται δωρεάν, για να προσθέσει πως ήδη οι υφιστάμενες ζώνες τείνουν να δημιουργήσουν πληθωρισμό συντελεστή. Πρέπει, είπε, να ξεμπλοκάρει η έγκριση του πλαισίου για τη μεταφορά συντελεστή δόμησης με σωστή διαχείριση και του αστικού αναδασμού, ώστε όλες οι πιθανές αυξήσεις συντελεστών να μην παραχωρούνται δωρεάν από το κράτος. Τάχθηκε, επίσης, υπέρ της δημιουργίας «πράσινου ταμείου» ανάλογου με αυτό που υπάρχει σε άλλες χώρες και του οποίου τα έσοδα (από τη διαχείριση των συντελεστών δόμησης) θα μπορούσαν να χρησιμοποιούνται για έργα και δράσεις βελτίωσης του δομημένου περιβάλλοντος.
Περαιτέρω, υποστήριξε πως πρέπει να καθοριστούν εθνικοί και τοπικοί ποσοτικοί στόχοι πενταετίας και δεκαετίας σχετικά με τις επιθυμητές πυκνότητες, την ενεργοποίηση της αδρανούσας γης, τη σφράγιση εδάφους, τα ποσοστά των περίκλειστων τεμαχίων, με παράλληλο καθορισμό πολυεπίπεδης στρατηγικής, που θα θέτει φρένο στις αλόγιστες επεκτάσεις ζωνών και στη μεμονωμένη κατοικία.
Τα ζητήματα βιώσιμης κινητικότητας πρέπει να καθορίσουν πιο ουσιαστικά τις πολιτικές των Τοπικών Σχεδίων, αφού η κινητικότητα συναρτάται με τις πυκνότητες, τη χωροθέτηση χρήσεων και έργων υποδομής, είπε ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ, ο οποίος παρατήρησε πως «είμαστε ίσως η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που ακολουθούμε την πολιτική κάθε ενήλικας και θέση στάθμευσης, ακόμα και στα κέντρα των πόλεων». Είναι μια ευκαιρία να δούμε ουσιαστικές μειώσεις των απαιτήσεων για χώρους στάθμευσης στις κεντρικές περιοχές, πρόσθεσε.
Ο κ. Κωνσταντής τάχθηκε και υπέρ της χρήσης σύγχρονων εργαλείων όπως το GIS, την προσομοίωση και την τρισδιάστατη αναπαράσταση των πόλεων προκειμένου να ελεγχθούν ζητήματα πυκνοτήτων, υψών κ.λπ.
Σε παλαιότερη επιστολή του προς το Τμήμα Πολεοδομίας, το ΕΤΕΚ είχε αναφέρει, πως «κοινό έδαφος των εισηγήσεων του Επιμελητηρίου αποτελεί ο στρατηγικός στόχος των τοπικών σχεδίων για δραστικό περιορισμό των επεκτάσεων των ζωνών, πύκνωση του αστικού κέντρου, αναχαίτιση της αστικής διάχυσης, ενεργοποίησης της αδρανούσας γης, απεγκλωβισμός των περίκλειστων τεμαχίων και έμφαση στη ριζική αναβάθμιση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των υφιστάμενων ζωνών ανάπτυξης».
Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει, κατά το ΕΤΕΚ, να συγκροτηθούν και να αξιοποιηθούν σημαντικά πολεοδομικά εργαλεία, όπως εκείνα του τέλους πολεοδομικής αναβάθμισης, του αστικού αναδασμού και της μεταφοράς αναπτυξιακών δικαιωμάτων, τα οποία συζητούνται για δεκαετίες, όμως, εντέλει, δεν ενεργοποιούνται.
Σύμφωνα πάντα με το ΕΤΕΚ, για την επίτευξη αυτής της στοχοθέτησης καταλυτικά μπορούν να δράσουν δύο σημαντικές παράμετροι:
-Η εκπόνηση του Σχεδίου για τη Νήσο με στόχο τη συγκρότηση ενός αναπτυξιακού οράματος και στρατηγικού σχεδίου για τις κυπριακές πόλεις.
-Η περαιτέρω ενίσχυση και αξιοποίηση της δημόσιας διαβούλευσης ως εργαλείου συγκρότησης αυτού του οράματος. Παράλληλα και για σκοπούς διασφάλισης της διαφάνειας των διαδικασιών πρέπει να προωθηθεί αμέσως και η εκπόνηση τοπικών σχεδίων σε εκείνες τις περιοχές που σήμερα εφαρμόζεται η δήλωση πολιτικής, η οποία πλέον αποτελεί ένα ανεπαρκές και δίχως δημόσιο έρεισμα εργαλείο σχεδιασμού.
Με την ίδια λογική πρέπει να εμπλουτιστούν και να ισχυροποιηθούν εκείνες οι πρόνοιες και διαδικασίες που προστατεύουν το περιεχόμενο των Τοπικών Σχεδίων από άνωθεν και έξωθεν ανατρεπτικές αποφάσεις, υποδεικνύει το ΕΤΕΚ.
Το Επιμελητήριο υποστηρίζει επίσης, πως τα Τοπικά Σχέδια είναι απαραίτητο να ενσωματώσουν το περιεχόμενο άλλων στρατηγικών και σχεδίων κινήτρων, ώστε να μην υποκαθίστανται σε καμία περίπτωση από πολιτικές που δεν εντάσσονται σε μία ορθολογικά σχεδιασμένη πολεοδομική στρατηγική. Παράλληλα, πρέπει να εναρμονιστούν με σχεδιασμούς που αλληλεπιδρούν μαζί τους, όπως εκείνο του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, κάτω από ένα συνολικό συντονισμό που θα προκύπτει από μία ενιαία στρατηγική ανάπτυξης της Δημοκρατίας.
Το ΕΤΕΚ, αναφέρει στην επιστολή του πως ο ρόλος της Πολεοδομίας καθώς και του Πολεοδομικού Συμβουλίου είναι κρίσιμος, για να διασφαλιστεί πως η ανάπτυξη των τεσσάρων μεγάλων αστικών κέντρων της Κύπρου θα γίνει σύμφωνα με σύγχρονες αρχές για τον πολεοδομικό σχεδιασμό, την αστική αειφορία, τον δημόσιο χώρο, την προστασία του αστικού τοπίου και της πολιτιστικής κληρονομιάς, τις αρχές της βιώσιμης κινητικότητας, την προστασία του δημόσιου αγαθού μιας ποιοτικής αστικής διαβίωσης, και εν τέλει, την προάσπιση του δημόσιου συμφέροντος έναντι μιας ανορθολογικής, δίχως όραμα και πολλαπλασιαστικό αντίκτυπο, πρόσκαιρης οικονομικής μεγέθυνσης.
ΜΕΓΑΛΕΣ ΣΤΡΟΦΕΣ ΚΑΙ ΑΝΕΠΑΡΚΗ ΠΕΖΟΔΡΟΜΙΑ ΣΤΟ ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ
Ο κ. Κωνσταντή, έκανε αναφορά και σε επί μέρους ζητήματα περιλαμβανομένων και των προτύπων του τοπικού οδικού δικτύου, παρατηρώντας πως σήμερα έχουμε υπερβολικά μεγάλες ακτίνες στροφής, ανεπαρκή πεζοδρόμια και έλλειψη χώρου για δέντρα. Περαιτέρω εισηγήθηκε εξορθολογισμό των αποσπασματικών χώρων πρασίνου και συγκρότηση πράσινων δικτύων, εκσυγχρονισμό των προτύπων διαίρεσης οικοπέδων, τα οποία, όπως είπε, παραμένουν αναλλοίωτα από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
