Σε μια ιστορική εκδήλωση στο Κοινοβούλιο του Ισραήλ (Κνεσέτ), με τίτλο “Μια Στρατηγική Κρυπτονομισμάτων για το Ισραήλ – Μηχανή Ανάπτυξης για την Ισραηλινή Οικονομία”, βουλευτές, ρυθμιστικές αρχές, επιχειρηματίες και ηγέτες του κλάδου συγκεντρώθηκαν για την παρουσίαση της τελικής έκθεσης της Εθνικής Επιτροπής Στρατηγικής Κρυπτονομισμάτων του Ισραήλ. Μετά από μήνες εντατικής εργασίας, η επιτροπή παρουσίασε έναν οδικό χάρτη ο οποίος αποσκοπεί στη μετατροπή του Ισραήλ σε παγκόσμιο ηγέτη στον χώρο των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων — με την προϋπόθεση ότι η κυβέρνηση θα κινηθεί άμεσα.
Η εκδήλωση ανέδειξε τόσο τις ευκαιρίες όσο και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος των κρυπτονομισμάτων στο Ισραήλ. Παρότι η χώρα διαθέτει ισχυρά τεχνολογικά θεμέλια και αξιοσημείωτο επιχειρηματικό ταλέντο, η ρυθμιστική αβεβαιότητα έχει αναστείλει την πρόοδο και έχει ωθήσει εταιρείες να αναζητήσουν έδρα στο εξωτερικό.
Η νέα στρατηγική στοχεύει στην κάλυψη αυτών των κενών με σαφείς κανόνες, καλύτερο συντονισμό και ισχυρότερη στήριξη της καινοτομίας. Το ζητούμενο πλέον είναι η ταχύτητα με την οποία οι νομοθέτες μπορούν να μετατρέψουν αυτές τις προτάσεις σε πράξη — και κατά πόσο το Ισραήλ μπορεί να αξιοποιήσει αυτή την ευκαιρία για να διαμορφώσει ηγετικό ρόλο του στην παγκόσμια ψηφιακή οικονομία.
Μπορεί το Ισραήλ να Γίνει “Έθνος των Κρυπτονομισμάτων”;
Η έκθεση της επιτροπής προειδοποιεί πως, ενώ χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Σιγκαπούρη και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (προεξάρχοντος του Ντουμπάι) εφαρμόζουν ήδη προοδευτικές πολιτικές για τα κρυπτονομίσματα, το Ισραήλ βιώνει διαρροή εγκεφάλων και φυγή επιχειρηματιών λόγω της ρυθμιστικής ασάφειας. Σύμφωνα με την έκθεση, εάν υιοθετηθεί η στρατηγική, ο κλάδος των κρυπτονομισμάτων θα μπορούσε να συνεισφέρει έως και 120 δισεκατομμύρια δολάρια στο ΑΕΠ του Ισραήλ την επόμενη δεκαετία.
“Αν δράσουμε τώρα και προσφέρουμε βεβαιότητα στον κλάδο, μπορούμε να τοποθετήσουμε το Ισραήλ στην κορυφή του παγκόσμιου χάρτη των κρυπτονομισμάτων”, δήλωσε ο Arik Pinto, πρώην Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Hapoalim και πρόεδρος της επιτροπής. Ο βουλευτής Oded Forer (Yisrael Beitenu) προχώρησε ακόμη περισσότερο, δηλώνοντας: “Θα ενσωματώσουμε τις συστάσεις της επιτροπής στις προγραμματικές απαιτήσεις για την επόμενη κυβέρνηση”. Ο βουλευτής Vladimir Beliak (Yesh Atid) επανέλαβε την επείγουσα ανάγκη: “Το Ισραήλ πρέπει να υιοθετήσει την έκθεση της εθνικής επιτροπής για να ξεκλειδώσει αυτή την ευκαιρία”.
Αυτή τη στιγμή, στο Ισραήλ δραστηριοποιούνται περίπου 160 εταιρείες στον τομέα των crypto και του blockchain, απασχολώντας πάνω από 3.300 εργαζομένους υψηλής εξειδίκευσης και έχοντας αντλήσει πάνω από 4,25 δισεκατομμύρια δολάρια. Ωστόσο, ο κλάδος αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις: μόνο μέσα στο 2024, ο αριθμός των ενεργών εταιρειών μειώθηκε κατά 7,5%, ενώ το εργατικό δυναμικό μειώθηκε κατά 12% — ξεκάθαρα σημάδια συρρίκνωσης.
Το Στρατηγικό Σχέδιο της Επιτροπής
Η επιτροπή παρουσίασε ένα πλαίσιο βασισμένο σε πέντε πυλώνες:
- Ενιαίος Ρυθμιστής: Δημιουργία ενός ενιαίου ρυθμιστικού φορέα ή ενός συντονιστικού οργάνου για την εποπτεία των δραστηριοτήτων στον χώρο των crypto.
- Καταπολέμηση Νομιμοποίησης Εσόδων & Χρηματοδότησης Τρομοκρατίας: Εφαρμογή διαβαθμισμένων βάσει κινδύνου οδηγιών, με αξιοποίηση τεχνολογιών ανάλυσης blockchain και ανταλλαγής δεδομένων.
- Φορολογική Μεταρρύθμιση: Υιοθέτηση ανταγωνιστικών φορολογικών πολιτικών και εξομοίωση κινήτρων για startups blockchain με εκείνα των παραδοσιακών εταιρειών υψηλής τεχνολογίας.
- Κανονισμοί Έκδοσης Tokens: Νομοθετική και ρυθμιστική σαφήνεια για stablecoins και utility tokens τα οποία δεν θεωρούνται τίτλοι.
- Ενσωμάτωση με Τραπεζικό Σύστημα: Αναβάθμιση της εποπτείας των τραπεζών ώστε να αναγνωρίζονται κεφάλαια από αδειοδοτημένους φορείς εντός και εκτός Ισραήλ.
Η επιτροπή κάλεσε την κυβέρνηση να υιοθετήσει μια έξυπνη και ενοποιημένη ρυθμιστική προσέγγιση, η οποία θα παρέχει σταθερότητα στους επιχειρηματίες και θα ενθαρρύνει την καινοτομία. Παράλληλα, πρότεινε την ανάπτυξη εθνικής υποδομής blockchain για διαφανή διακυβέρνηση και ασφαλή ροή δεδομένων.
Ο Nir Hirshman, αναπληρωτής πρόεδρος της επιτροπής και CEO του Crypto Companies Forum, δήλωσε:
“Παρουσιάσαμε μια εις βάθος εργασία που μπορεί να αποτελέσει τη βάση για μια εθνική στρατηγική. Το ταλέντο υπάρχει. Οι επιχειρηματίες υπάρχουν. Η έκκληση των βουλευτών Beliak, Forer και Illouz προς την κυβέρνηση είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Έτσι λειτούργησε η Ευρώπη, έτσι λειτουργούν οι ΗΠΑ. Αυτός είναι ο δρόμος και έτσι μπορούμε να μετατρέψουμε το crypto σε κινητήρια δύναμη της οικονομίας”.
Ο βουλευτής Vladimir Beliak, πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών της αντιπολίτευσης, χαρακτήρισε την εκδήλωση “ορόσημο στον διάλογο μεταξύ τεχνολογικής καινοτομίας και ρυθμιστικής πολιτικής”, καλώντας σε άμεση νομοθέτηση. Ο βουλευτής Dan Illouz (Λικούντ) τόνισε: “Η τεχνολογία των crypto δεν είναι παροδική μόδα. Είναι το θεμέλιο του οικονομικού μέλλοντος και το Ισραήλ δεν πρέπει να μείνει πίσω”.
Ο βουλευτής Oded Forer πρόσθεσε: “Το ερώτημα δεν είναι εάν, αλλά πότε. Το Ισραήλ μπορεί και πρέπει να είναι η προωθητική μηχανή του κλάδου των κρυπτονομισμάτων και όχι απλώς ένας παρατηρητής”.
Η Άποψη της Αγοράς
Ο Youval Rouach, συνιδρυτής και CEO της Bits of Gold, υπογράμμισε ότι το κύριο πρόβλημα είναι η τραπεζική αβεβαιότητα: “Αν λύσουμε αυτό, έχουμε λύσει το 90% των προβλημάτων του κλάδου”.
Ο Lior Lamesh, CEO της GK8, τόνισε ότι το Ισραήλ ήδη διαθέτει κορυφαία τεχνολογία φύλαξης για ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία, ωστόσο η ρυθμιστική καθυστέρηση κρατά τη χώρα πίσω. Ο καθηγητής Eli Ben-Sasson, συνιδρυτής της StarkWare, προειδοποίησε για την ανάγκη άμεσης δράσης προκειμένου να διατηρήσει το Ισραήλ την παγκόσμια ηγεσία του στον χώρο των crypto.
Ο Δρόμος του Ισραήλ προς το Μέλλον
Η συζήτηση γύρω από τα κρυπτονομίσματα είναι στην ουσία μια δοκιμασία για την ικανότητα του Ισραήλ να προσαρμοστεί και να ηγηθεί σε μια εποχή τεχνολογικών αναταράξεων. Το Ισραήλ έχει αποδείξει επανειλημμένα ότι μπορεί να μετατρέψει μεγάλες ιδέες σε παγκόσμιες βιομηχανίες — από την κυβερνοασφάλεια μέχρι τα αυτόνομα οχήματα και την ιατρική καινοτομία. Ωστόσο, τα crypto κομίζουν έναν ακόμη πιο σύνθετο στόχο: τη σύνθεση χρηματοοικονομικών, τεχνολογίας, πολιτικής και εθνικής ασφάλειας.
Η ευκαιρία αυτή απαιτεί περισσότερα από νέους νόμους ή τροποποιήσεις φορολογικών κωδίκων. Απαιτεί τη δημιουργία μιας νοοτροπίας η οποία να υποδέχεται την πειραματική καινοτομία και να είναι πρόθυμη να αναλάβει υπολογισμένα ρίσκα. Εάν το Ισραήλ καταφέρει να ανταποκριθεί σε αυτή την πρόκληση, μπορεί να διαμορφώσει όχι απλώς τον παγκόσμιο χάρτη των κρυπτονομισμάτων, αλλά και τους κανόνες και τα πρότυπά του.
Η απόφαση πλέον δεν είναι αν θα εμπλακεί, αλλά πόσο γρήγορα και τολμηρά θα το κάνει.
